تنها چند قدم تا بانکداری مجازی

ارائه دستگاه‌های جدید بانکی تنها تلاش برای توسعه بانکداری الکترومکانیک است در حالی که ایران در صورت اصلاح قوانین بانکی، قادر به اجرای بانکداری مجازی و مبتنی بر اینترنت است.
به گزارش ایبِنا، صنعت بانکداری طی چند سال اخیر با تحولات چشمگیری مواجه شده و آن‌طور که از شواهد و خدمات نوین ارائه شده مشخص است، شعب بزرگ بانکی در آینده‌ای نزدیک جای خود را تنها به یک اپلیکیشن موبایلی می‌دهند.
پس از گذشت چند سال و جلب اعتماد مشتریان سیستم بانکی، برخی خدمات غیرحضوری از سوی بانک‌ها به مشتریان ارائه شد اما در این بین جلب اعتماد مشتریان و فرهنگ‌سازی برای استفاده از خدمات غیرحضوری از مباحث مهمی بود که بانک‌ها باید در این زمینه تمام تلاش خود را به کار می‌گرفتند. در این میان بانک‌ها نیز به عنوان واسطه‌گران پولی ناگزیر به همراهی و حرکت به سوی بانکداری الکترونیکی و عرضه خدمات مالی نوین در تمام عرصه‌ها به مشتریان سیستم بانکی بودند و این نگرش، اساس شکل‌گیری بانکداری الکترومکانیک را تشکیل داد.
در همین راستا طی سال‌های اخیر شاهد فعالیت VTM‌ها یا خودبانک در سطح شهر بودیم به گونه‌ای که با ورود این دستگاه‌ها مشتریان می‌توانستند بدون حضور در شعبه و از طریق دستگاه، برخی خدمات مورد نیاز خود را انجام دهند. VTM‌ها مدلی پیشرفته و کامل‌تر از دستگاه‌های خودپرداز (ATMها)‌ هستند که به دلیل سیستم پیشرفته‌تری که دارد، توانایی ارائه خدماتی از جمله افتتاح حساب، گذاشتن چک به حساب و مواردی از این دست را به مشتریان دارند. این شعب الکترونیکی به شهروندان این امکان را می‌دهد تا با کارشناسان این شعب به صورت غیرحضوری ارتباط برقرار کرده و فعالیت‌های بانکی خود را آسان‌تر و سریع‌تر از گذشته در طول ۲۴ ساعت شبانه‌روز انجام دهند.
حال طی روزهای اخیر ITM‌ها پا به سیستم بانکی ایران گذاشته‌اند. این دستگاه‌ها مدل تکامل‌یافته VTM‌ها هستند و تفاوت بارز این دو دستگاه ماژولار بودن آن است که از چهار بخش اصلی تشکیل شده که هر بخش نیز از اجزای متفاوتی تشکیل شده است. در واقع این دستگاه بر اساس نیاز مشتری قابل شخصی‌سازی خواهد بود.
این دستگاه قابلیت ارائه خدماتی از جمله افتتاح حساب و صدور کارت نقدی، انتقال وجه بین سپرده‌ها و انتقال وجه بانکی، اعلام مفقودی و مسدودی کارت، صدور اینترنتی کارت هدیه، پرداخت اقساط تسهیلات بانک شهر، مسدود کردن اینترنت‌بانک و همراه‌بانک، انتقال وجه ساتنا، انتقال وجه پایا، صدور گواهی تمکن مالی، صورتحساب فارسی و لاتین، صدور ضمانتنامه بانکی و همچنین خدمات مبتنی بر دولت الکترونیک را دارد.
ضعف قوانین مانع اجرای بانکداری مجازی
در همین راستا نیما امیرشکاری صاحب‌نظر حوزه بانکداری الکترونیک درباره پیشرفت بانکداری در ایران و مسیر این صنعت برای رسیدن به بانکداری مجازی، گفت: تعاریف واحد و مشخصی از بانکداری الکترونیک وجود ندارد زیرا هریک از بانک‌ها و نهادهای مالی به فراخور نیاز خود و مشتری، خدمات مورد نظر را تعریف و ارائه می‌کنند.
وی ادامه داد: برخی بانک‌های ایرانی در حال حاضر پیشخوان‌های مجازی برای ارائه خدمات غیرحضوری و الکترونیکی به مشتریان دارند اما بازهم نمی‌توان مدعی بود که بانکداری مجازی دارند.این صاحب نظر حوزه بانکداری الکترونیک با اشاره به اینکه تنها برخی خدمات در ایران به صورت غیرمجازی ارائه می‌شود، گفت: به عنوان مثال در حال حاضر ارائه تسهیلات در ایران به دلیل دریافت اسناد و مدارک متعدد از سوی بانک، به صورت غیرحضوری پرداخت نمی‌شود که مشکل بزرگ و قابل توجهی است.امیرشکاری افزود: براساس تعاریف جهانی و تقسیم بندی‌های علمی به این نوع بانکداری و خدماتی که ارائه می‌شود، بانکداری الکترونیکی گفته می‌شود و نمی‌توان آن را به عنوان بانکداری مجازی تلقی کرد.این کارشناس حوزه بانکداری الکترونیک درباره برخی خدمات جدید ارائه شده از جمله VTM‌ها و ITM‌ها گفت: اینگونه دستگاه‌ها متعلق به دوره قبل از بانکداری الکترونیک یعنی دوره بانکداری الکترومکانیک است زیرا ترکیبی از دستگاه مکانیکی و بانکداری الکترونیکی است.
وی ادامه داد: این در حالی است که بانکداری روز دنیا در حال حرکت به سمتی است که حتی از این‌گونه دستگاه‌ها هم استفاده نشود و مشتریان سیستم بانکی خدمات بانکی مورد نیاز خود را از طریق تلفن‌همراه، رایانه و اینترنت و… دریافت کنند.امیر شکاری با تاکید بر اینکه هدف نهایی صنعت بانکداری، رسیدن به بانکداری الکترونیک است، گفت: در کشور ما بانکداری الکترونیک فعال شده اما همچنان فعالان حوزه بانکی در تلاش برای سرمایه‌گذاری در نسل قبل یعنی بانکداری الکترومکانیک هستند.امیر شکاری ادامه داد: برخی قوانین دست و پاگیر باعث می‌شود تا خدمات به صورت غیرحضوری انجام نشود زیرا زیرساخت‌های حقوقی لازم در صورت بروز مشکل به‌روز نیست و به مانند تکنولوژی در کشور پیشرفت نکرده است.