تولید چای تا ۱۰‌سال دیگر به صفر می‌رسد؟

صنعت چای ایران با بحران‌های متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کند. برخی از کارشناسان و فعالان این عرصه بر این باورند که در صورت بی‌توجهی دولت به این عرصه، این احتمال وجود دارد که صنعت تولید چای هم به سرنوشت صنعت ابریشم دچار شود.
صنعت چای ایران که روزی یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد شمال کشور محسوب می‌شد، اکنون در آستانه بحرانی جدی قرار دارد. کارشناسان و فعالان این حوزه هشدار می‌دهند که اگر دولت برای حمایت از چایکاران و حتی باغ‌های مناطق شمال کشور تدبیری اتخاذ نکند، قطعا صنعت چای ایرانی هم به سرنوشت صنعت ابریشم ایرانی دچار می‌شود. سوالی که پیش می‌آید این است که مشکلات اصلی صنعت چای کشور چیست و چه اقداماتی برای حل آن صورت گرفته است؟
صنعت چای با چه بحران‌هایی روبه‌رو است؟
محمد‌صادق حسنی، مدیر اجرایی سندیکای چای، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز درباره بحران‌های صنعت چای ایران توضیح داد: صنعت تولید چای با بحران‌های متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کند که اگر شخص رییس‌جمهور به آن توجه نداشته باشد، قطعا صنعت چای ایرانی به سرنوشت ابریشم دچار می‌شود.
او ادامه داد: در حال حاضر کشت چای برای بسیاری از چایکاران صرفه اقتصادی ندارد. امروزه کشت چای نمی‌تواند نیاز معیشتی کشاورزان را تامین کند. به همین دلیل بسیاری از مزارع و باغ‌هایی که روزگاری برای کشت چای استفاده می‌شدند، اکنون به منظور ساخت ویلا مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.
مدیر اجرایی سندیکای چای درباره اقدامات انجام ‌شده از سوی دولت و تشکل‌ها برای جلوگیری از این اتفاق گفت: مکاتبه‌های متعددی برای حل این مشکل با دولت‌های پیشین صورت گرفته و ذکر شده بود که اگر دولت تمایل دارد تولید چای همچنان ادامه داشته باشد، باید سرمایه‌ای را در اختیار چایکاران قرار دهد که آنها بتوانند عملیات به‌زراعی را انجام دهند.
او اضافه کرد: با انجام عملیات به‌‌زراعی در یک بازه زمانی پنج‌ساله، باغ‌های چای شمال از وضعیت کمی به کیفی ارتقا می‌یابند. منظور از وضعیت کمی، افزایش تولید در هر متر است. به‌ عنوان مثال، اگر در حال حاضر میانگین برداشت از هر هکتار هفت تن باشد، این مقدار به ۱۰ تا ۱۲تن در هر هکتار می‌رسد.
حسنی افزود: با اجرای این عملیات، کیفیت برگ چای نیز بهبود می‌یابد که سود بیشتری برای کشاورزان به همراه دارد. با انجام این عملیات، کشت برای کشاورزان صرفه اقتصادی پیدا می‌کند. این فعال صنفی درباره پیامد حمایت نکردن دولت از چایکاران گفت: در صورت حمایت نکردن دولت از به‌زراعی تا 10‌سال آینده فقط 10‌درصد از دشت‌ها و باغ‌های چای باقی می‌ماند.
وضعیت صادرات و واردات
حسنی درباره وضعیت صادرات چای تصریح کرد: در 9‌ماه گذشته، 9881تن چای صادر شد که میانگین قیمت آن یک دلار و 31‌سنت بود. همچنین چای ایرانی به 27‌کشور صادر می‌شود. البته 38‌هزار تن چای وارد شده که متوسط قیمتی آن پنج‌دلار به ازای هر کیلوگرم بود. او با اشاره به عملیات به‌زراعی و تاثیر آن بر واردات توضیح داد: با انجام این عملیات، چای ایرانی با کیفیت بهتری کشت می‌شود و قابلیت استفاده از 100درصد آن در داخل کشور فراهم می‌شود. بنابراین اگر یک کیلوگرم چای بیشتری تولید شود، یک کیلوگرم کمتر وارد می‌شود و این موضوع یک سود 5/‏3دلاری به ازای هر کیلوگرم برای کشور ایجاد می‌کند.