توکلی: مرتضوی قول شرف داده که استعفا می‌دهد مرتضوی: دیداری با توکلی نداشتم

استیضاح عبدالرضا شیخ‌الاسلامی به دلیل انتصاب سعید مرتضوی تحت عنوان رییس سازمان تامین اجتماعی نخستین دستور کار دیروز مجلس بود که باوجود مصمم بودن امضاکنندگان آن لغو شد.
علت لغو این استیضاح باز پس‌گیری امضای ۱۸ نفر از استیضاح‌کنندگان بود. اسامی نمایندگانی که از این استیضاح منصرف شدند از این قرار است: نادران، نجابت، زاکانی، نوروزی، توکلی، اکرمی، دهدشتی، مسعودی ریحان، پزشکیان، دهقانی نقندر، سروری، مصباحی‌مقدم، الهیان، حیدرپور و… البته سلیمان جعفرزاده هم قبلا انصراف داده بود و اسامی دیگر استیضاح‌کنندگان هم از تریبون خوانده نشد.
گفتنی است، استیضاح شیخ‌الاسلامی به درخواست حدادعادل از استیضاح‌کنندگان پس گرفته شد. رییس مجلس هفتم در این نامه نوشته بود: جناب آقای سعید مرتضوی به درخواست خود، حوالی ظهر روزشنبه ۲۶/۱/۹۱ با اینجانب ملاقات کردند و نظر مشورتی من را درباره این موضوع جویا شدند اینجانب به ایشان پیشنهاد کردم برای حل این موضوع استعفا کند جناب آقای مرتضوی نیز با قبول این مصلحت‌اندیشی پیشنهاد اینجانب را پذیرفتند و آمادگی کامل خود را برای استعفا هم در آن جلسه و هم در تماس‌های مکرر تلفنی بعدی اعلام کردند. اکنون با عنایت به آنچه گفته شد اینجانب ضمن تشکر از جناب آقای مرتضوی و توجه و اعتمادی که ابراز داشته‌اند از شما دوستان عزیز که تقاضای استیضاح را امضا کرده‌اید درخواست می‌کنم از مطرح کردن استیضاح در جلسه علنی مورخه ۲۷/ ۱/ ۹۱ مجلس شورای اسلامی خودداری فرمایید تا ان‌شاءالله با پیگیری بیشتر استعفای جناب آقای مرتضوی به صورت کامل محقق شود و موجبی برای استیضاح باقی نماند.نامه پذیرش این درخواست را هم توکلی خواند که در آن آمده بود: علت استیضاح انتصاب مدیر فاقد صلاحیت لازم و دارای پرونده مفتوح به عنوان مدیرعامل صندوق تامین اجتماعی بود، هدف نیز حفظ مصالح نظام و منافع بزرگ‌ترین سازمان اقتصادی – اجتماعی کشور بود که به ۳۳ میلیون کارگر شریف شاغل و بازنشسته و خانواده‌های محترم آنان و نسل‌های بعدی تعلق دارد. حال که تلاش‌های انجام شده برای تامین هدف بدون نیاز به استیضاح، با تعهد آقای مرتضوی و برادر ارجمند جناب آقای دکتر حدادعادل مبنی بر استعفا به ثمر نشست، فعلا استیضاح خود را پس می‌گیریم. بدیهی است اگر ظرف چند روز آینده پذیرش استعفا رسما اعلام نشود، مجددا تقاضای استیضاح را تقدیم مجلس خواهیم کرد. احمد توکلی به نمایندگی از استیضاح‌کنندگان از علت لغو این درخواست سخن گفت. نماینده تهران با اشاره به اینکه یکی از معاونان مرتضوی در تماس‌هایی خواستار حکمیت وی میان مدعیات مرتضوی و زاکانی شده است، افزود: چون شخصا از استیضاح‌کنندگان بودم، نمی‌خواستم این حکمیت را بپذیرم اما بالاخره پذیرفتم.

وی از ده‌ها ساعت مذاکراتش با مرتضوی سخن گفت که ضبط شده است و افزود: پس از ۱۴ ساعت به این نتیجه برکناری رسیدیم و رایم به عنوان قاضی تمکین مبنی بر کناره‌گیری به طرفین اعلام شد اما تا امروز این مساله را اعلام نکردم تا چالشی ایجاد نشود.
توکلی سپس از تماس‌های مرتضوی با حدادعادل در روز گذشته و دیدار با وی خبر داد که طی آن مرتضوی اعلام کرده که رای حکمیت مجلس را می‌پذیرد و استعفا می‌دهد و حتی تا ساعت ۱۱ شب دو شب گذشته نیز چند بار با او تماس گرفته و گفته است که بر سر حرف خود هست و قطعا استعفا می‌دهد. وی افزود: مرتضوی با حدادعادل دست شرف داد که استعفا می‌دهد و از نظرش بر نمی‌گردد به تامین اجتماعی هم نمی‌رود مگر برای استعفا.
نماینده تهران گفت که حدادعادل براساس درخواست مرتضوی برای لغو استیضاح و سپس استعفای وی در نامه‌ای از استیضاح‌کنندگان خواسته است که منصرف شوند.
سپس توکلی نامه درخواست پذیرش این موضوع از سوی استیضاح‌کنندگان را قرائت کرد و گفت: چنانچه این استعفا انجام نشود، بار دیگر آن را طرح خواهیم کرد.
تذکرات پیاپی درباره
پس گرفتن استیضاح
بعد از اینکه استیضاح وزیر کار از دستور کار خارج شد موج اعتراضات نمایندگان به رویکرد استیضاح‌کنندگان شدت گرفت و این تذکرات بیش از همه توکلی و حدادعادل را مخاطب قرار داد. در تذکرات نمایندگان اعلام شد که «حکمیت» و «پذیرش قول شرف» واژگانی جدید در ادبیات سیاسی مجلس هستند که شائبه انتخاباتی بودن این استیضاح، رویکرد سیاسی مجلس به جای رویکرد کارشناسی و تلاش برخی برای حضور در هیات رییسه مجلس بعد را تقویت می‌کند. اشارات این نمایندگان به نقش «حکمیت» توکلی میان مرتضوی و زاکانی از یکسو و پذیرش «قول شرف» مرتضوی از سوی حدادعادل بود.
متن نامه اول را حدادعادل پیش از آغاز به کار مجلس منتشر کرد و نامه دوم را هم احمد توکلی در ابتدای جلسه علنی روز گذشته خواند و آنقدر تذکر و اخطار در پی داشت که به قول رییس مجلس «اگر استیضاح انجام می‌شد، کمتر وقت مجلس را می‌گرفت»!
نخستین تذکر را مصطفی کواکبیان، نماینده سمنان مطرح کرد و گفت: براساس آیین‌نامه‌ای که جدیدا مجلس تصویب کرد، بعد از اعلام وصول استیضاح وجاهتی ندارد که اعلام شود استیضاح از حدنصاب افتاده است. دوستان به کناره‌گیری آقای مرتضوی اعتماد کرده‌ و گفته‌اند که اگر مرتضوی کنار‌ه‌گیری نکرد، استیضاح را دوباره در دستور قرار می‌دهیم ولی این مساله به مجلس هشتم نمی‌رسد. اینکه یک فرد بین دو نفر حکمیت کند، به شان مجلس مربوط می‌شود، هرچند من جزو‌ استیضاح‌کنندگان ‌نبودم ولی موضوع حکمیت به شئونات مجلس مربوط می‌شود.وی گفت: به اعتقاد من براساس اصل «۸۹» باید موضوع را به صورت اساسی‌تر دنبال کنیم چرا‌که آقای احمدی‌نژاد گفته بود اگر استیضاح رای بیاورد، ‌آقای مرتضوی را به عنوان سرپرست در وزارت کار قرار می‌دهم لذا من معتقدم این استیضاح با توجه به آیین‌نامه جدید نمی‌تواند از دستور خارج شود.
اما رییس‌ مجلس به او یادآور شد که اصلاح آیین‌نامه جدید را باید شورای نگهبان تایید و به مجلس ابلاغ کند که این مسیر هنوز طی نشده است. از این رو براساس آیین‌نامه کنونی در روز استیضاح اگر تعداد از عدد ۱۰ بیفتد، ما نمی‌توانیم استیضاح را مطرح کنیم.
رییس مجلس در خصوص موضوع حکمیت اظهار داشت: موضوع حکمیت مربوط به استیضاح‌کنندگان است. استیضاح‌کنندگان پذیرفته‌اند که استیضاح را پس بگیرند بر این اساس ما براساس شکل آیین‌نامه نمی‌توانیم غیر از این عمل کنیم.
محمدرضا خباز، نماینده کاشمر هم در تذکر دیگری گفت: اینکه کشور را ماه‌ها به چالش بکشند و بعد با حکمیت مساله را خاتمه دهند، کار عجیبی است. باید این کار را از روز اول می‌کردند و این همه هزینه را به کشور و وزارت کار و تامین اجتماعی تحمیل نمی‌کردند.
به گفته وی، این شائبه که این استیضاح یک کار سیاسی بوده و با هدف اصلاح امور کشور نبوده است با این رویکرد استیضاح‌کنندگان تقویت شده است. خباز ادامه داد: نمی‌شود که آقایان هرگاه دلشان خواست استیضاحی را بنویسند و بعد بکشند کنار و با حیثیت قوه مقننه بازی کنند! لاریجانی در پاسخ به وی با بیان اینکه اخطار باید به نحوه عمل هیات رییسه باشد، افزود: ما باید استیضاح را براساس آیین‌نامه اعلام وصول می‌کردیم و هم‌اکنون هم که از نصاب افتاده است آن را از دستور خارج کنیم. بنابراین هیچ اشکال قانونی بر کار ما وارد نیست.
نادر قاضی‌پور، نماینده ارومیه هم در تذکر دیگری گفت: هنگام طرح این استیضاح گفته شد که هدف از آن نیم‌نگاهی به انتخابات آتی و هیات رییسه مجلس بعدی است که ما آن را نپذیرفتیم اما حرکت امروز استیضاح‌کنندگان این شائبه را تقویت می‌کند این بازی با کرامت و عزت مجلس و مردم است. اگر استیضاح مرتضوی انجام نشد چه؟ چطور به یک وعده اعتماد کرده‌اید و استیضاح را پس گرفته‌اید؟ هنوز که این کار انجام نشده است.
علی لاریجانی هم با بیان اینکه مرتضوی تعهد شفاهی داده است، افزود: شما با همکاران خودتان بحث کنید که چرا امضایشان را پس گرفتند، این ربطی به هیات رییسه ندارد!
جواد جهانگیرزاده دیگر نماینده ارومیه هم با بیان اینکه حق استیضاح وزیر همچنان پا برجاست، افزود: آقای توکلی گفت که با بازپس‌گیری این استیضاح می‌خواهد شان مردم حفظ شود اما شان مجلس چه می‌شود؟ اصطلاحات جدید در کار مجلس وارد شده است که مفهوم مشخصی ندارد. مثلا حکمیت یعنی چه؟ آن هم حکمیتی که سابقه تاریخی خوبی ندارد! شائبه حضور و مشورت «خاص» برخی نمایندگان هم ذهنیت خوبی ایجاد نمی‌کند. ادامه این مهندسی‌ها در آینده خطرناک می‌شود که برخی از هم‌اکنون برای مجلس بعد و هیات رییسه بعد دارند برنامه‌ریزی می‌کنند.
وی افزود: یعنی چه که بدون تضمین اساسی اعلام می‌کنند استیضاح را پس می‌گیرند و می‌گویند اگر استعفا ندهد او را دوباره استیضاح می‌کنند؟ می‌گویند که ایشان قول شرف داده است، مگر قول شرف در موازین قانونی ما پایبندی ایجاد می‌کند!
مهدی سنایی، نماینده نهاوند هم به خیل معترضین پیوست و با قرائت شعری سخنان خود را آغاز کرد که لاریجانی به شوخی به او گفت «به جای قرائت این اشعار، ماده آیین‌نامه مدنظرتان برای تذکر را بفرمایید.»
سنایی هم ادامه داد: برخی از دوستان که مدعی حقانیت هم هستند مسایل شخصی را با مسایل مجلس خلط نکنند. این شکل کار در مجلس به صلاح نیست. مسایل فی مابین برخی دوستان نباید با مجلس خلط شود. این چندمین بار نیست که چنین کاری در مجلس می‌شود، آن هم از سوی نمایندگانی که انتظار بیشتری از آنها می‌رود.
به گفته وی، این‌گونه استفاده‌ها از ابزار نظارتی مجلس، هم شأن مجلس را کاهش می‌دهد و هم تاثیرگذاری ابزارهای نظارتی مجلس را می‌کاهد.
لاریجانی با بیان اینکه نمایندگان بیرون از مجلس هم می‌توانند با یکدیگر صحبت کنند، افزود: این تذکرات به رفتارهای خود نمایندگان برمی‌گردد نه هیات رییسه و نمی‌توان براساس آن تذکر داد.کاظم جلالی، نماینده شاهرود هم تذکردهنده بعدی بود که به طعنه خطاب به رییس مجلس گفت: اگر چه آقای رییس می‌فرمایند که تذکر نمایندگان چرا خطاب به هیات رییسه اعلام می‌شود اما باید بگویم که اصلا کل قضیه برای هیات رییسه است!! او که می‌گفت از استیضاح‌کنندگان نبوده و حتی مخالف آن بوده است، افزود: صبح هم به آقایان توکلی و دیگران گفتم که اینجا آبروی مجلس در میان است این دوستان در دو رل دارند بازی می‌کنند. آقای توکلی یکجا مو را از ماست می‌کشند و یک جا می‌گویند حکمیت!؟ آن هم در حالی که این استعفا را نه وزیر پذیرفته و نه رییس‌جمهور.وی که می‌گفت برخی نمایندگان هم در زمین دولت بازی می‌کنند و هم در زمین مجلس افزود: پیش از این نیز شاهد بودیم که از یکسو استیضاحی را امضا می‌کنند یا موافق طرح سوال از رییس‌جمهور هستند اما از سوی دیگر در دولت لابی می‌کردند و بیانیه می‌دادند که سوال را به مصلحت نمی‌دانند!
محمود احمدی بیغش هم که می‌گفت چرا برخی نماینده‌تر شده‌اند؟ ادامه داد: من حتی شنیده‌ام که رییس‌جمهور در راه مجلس بوده که از وزیرش حمایت کند ولی یکباره آقایان امضایشان را پس گرفتند! آقایی که می‌گفتند بیم آن می‌رود بحث استیضاح کردان به‌وجود بیاید و تطمیعی صورت بگیرد حالا بگوید که چرا استیضاح را پس گرفته‌اند؟ آیا آن نگرانی محقق شده است؟ چطور می‌روند حکمیت می‌کنند و استیضاح را پس می‌گیرند در حالی که دیگر استیضاح‌کنندگان خبر ندارند؟ اگر می‌گویند به صلاح مملکت نبود، بفرمایند که چطور وقتی آن را اعلام می‌کردند و یک ماه توی سر دولت می‌زدند به صلاح بود!!
در مقابل همه این تذکرات علیرضا زاکانی از طراحان استیضاح و بازپس‌گیرندگان امضا در تذکری خطاب به نمایندگان معترض گفت: من نمی‌دانم چرا باید به این همکاران پاسخ بدهیم و بگوییم چرا امضایمان را پس گرفته‌ایم! چطور برخی به ما اتهامات انتخاباتی می‌زنند؟
وی افزود: سعید مرتضوی که انتصاب وی به ریاست سازمان تامین اجتماعی مهم‌ترین دلیل استیضاح وزیرکار بوده است در جلسه خود با نمایندگان طراح استیضاح متن استعفای خود را نوشته و قرائت کرده این استعفا در دو نسخه برای رییس‌جمهور و وزیر کار ارسال شده است.
علیرضا زاکانی، نماینده تهران که از استیضاح‌کنندگان وزیر کار بود خطاب به معترضین به نحوه باز پس‌گیری استیضاح وزیر کار در نتیجه حکمیت یکی از نمایندگان گفت: مرتضوی به ما گفت قول شرف می‌دهم که اگراستعفایم پذیرفته شود یا نشود، دیگر به سازمان تامین اجتماعی نخواهم رفت.
وی در ادامه اضافه کرد: ادعاهایتان بی‌اساس است، چرا باید به شما پاسخ بدهیم؟
زاکانی در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد: اگر با وجود استعفای آقای مرتضوی باز هم وزیر کار را استیضاح می‌کردیم و کشور را به هم می‌ریختیم، خوب بود؟
واکنش دولتی‌ها
اما در همین رابطه و براساس خبری از خبرگزاری ایرنا سعید مرتضوی ادعای دیدار با احمد توکلی را تکذیب کرد و گفت که در پنج روز گذشته توکلی با من دیداری نداشته است و من هم با وی دیدار نکرده‌ام.
مرتضوی افزود: قویا تکذیب می‌کنم که بین ما دیداری انجام شده است.
وی تصریح کرد: من تلاش کردم دروغگویی‌ها خاتمه یابد ولی ظاهرا با وجود این تلاش‌ها این هدف محقق نشد!
از سوی دیگر رییس‌جمهور، محمود احمدی‌نژاد که برای پاسخگویی به نمایندگان استیضاح کننده با همراهی معاون اول، شیخ‌الاسلامی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و تعدادی دیگر از اعضای هیات دولت در محل مجلس شورای اسلامی حضور یافته بود و با استقبال آقایان ابوترابی، حسینیان روبه‌رو شد و به دلیل پس گرفتن تقاضای استیضاح از سوی عده‌ای از طراحان به صحن علنی وارد نشد.
براساس خبری در سایت دولت رییس‌جمهور با تاکید بر آمادگی برای پاسخگویی به استیضاح‌کنندگان سه بار تصریح کرد که دولت هیچ تعهدی در این خصوص نداده است.
احمدی نژاد بار دیگر بر آمادگی خود برای پاسخگویی به استیضاح‌کنندگان تاکید کرد اما با قطعی شدن خبر پس گرفته شدن استیضاح و بنا به درخواست ابوترابی مجلس شورای اسلامی را ترک کرد.