تکنولوژی قابل انسداد نیست

گروه فناوری- با گذر زندگی مردم به عصر دیجیتال و گسترش ارتباطات در فضای مجازی، پیام‌رسان‌های اجتماعی جایگاه ویژه‌ای را در بین مردم به خود اختصاص داده‌اند. اگرچه این فضا هم همانند زندگی واقعی مردم دارای مزیت‌ها و پیامد‌هایی است که برای کنترل آن اقداماتی جدا از اقدامات سلبی همانند فیلتر کردن و بستن آنها می‌توان طراحی کرد. فیلترینگ در فضای مجازی از اهرم‌های کنترل این فضا‌ست ولی همان‌گونه که در گذشته شاهد آن بودیم و با توجه به کثرت ارائه‌دهندگان خدمات در فضای مجازی، فیلترینگ اثری کوتاه‌مدت دارد و روش‌هایی از جمله مهاجرت بین پیام‌رسان‌ها و سرویس‌دهندگان را پیش‌روی کاربران قرار می‌دهد.
این در حالی است که رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال با بیان اینکه ۴۸ درصد تخلفات فضای مجازی مربوط به تلگرام است، گفت:‌ تکنولوژی قابل انسداد نبوده و چاره کار بستن تلگرام نیست بلکه باید خلأ‌‌های قانونی در این فضا را پر کنیم.
سید مرتضی موسویان ضمن بیان این مطلب اظهار کرد: سواد رسانه‌ای سوادی است که به ما اجازه می‌دهد تا خط‌های چاپ نشده در کتاب را بخوانیم، مطالب میان خط‌های روزنامه که وجود ندارد را درک کنیم و بتوانیم ذهن خلا‌ق یک کارگردان سازنده فیلم را در مورد فیلمی که ساخته درک کنیم.
رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال افزود: زمانی که سواد رسانه‌ای را به فضای مجازی تعمیم می‌دهیم باید تعریف دیگری را ارائه کنیم مبتنی بر اینکه چگونه در فضای دوم و مجازی باید زندگی کرد. در واقع با توجه به ذات متفاوت فضای مجازی نسبت به فضای اول، نمی‌توان از آداب،‌ مقررات و قوانین فضای اول در فضای دوم (‌مجازی) استفاده کرد.
عقب ماندگی از قوانین در فضای مجازی
وی با بیان اینکه در فضای مجازی با عقب‌ماندگی ناشی از نبود قوانین و مقررات مواجه هستیم، گفت: همه باید دست به دست هم دهیم تا با شناسایی هویت افراد و هویت اشیا (محتوا و سرویس) به مدیریت فضای مجازی کمک کنیم. در غیر این صورت مطلقا نمی‌توانیم بر این فضا کنترلی داشته باشیم.
موسویان با اشاره به جرائم فضای مجازی اظهارکرد: بر اساس اعلام پلیس فتا آمار جرائم در کل فضای مجازی نسبت به جرائم دیگر حدود ۸۵ درصد است که ۴۸ درصد از این تخلفات مربوط به تلگرام و ۲۲ درصد مربوط به اینستاگرام و بقیه مربوط به سایر اپلیکیشن‌ها است.
رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال تاکید کرد: در تمام کشورهای توسعه‌یافته هویت تمام افراد لاگین شده در فضای مجازی مشخص است. اگر این مقوله در ایران نیز اتفاق بیفتد شاید مساله شبکه ملی اطلاعات هم حل شود.موسویان یادآور شد: امروزه برای اخذ مجوز جهت انجام تبلیغات حدود دو سال زمان لازم است اما در تلگرام با این حجم وسیعی از دنبال‌کننده آیا مجوزی برای تبلیغ وجود دارد؟ ‌این مساله نشان‌دهنده خلأ‌ قانونی در فضای مجازی است.وی با بیان اینکه برخی چاره کار را در بستن تلگرام می‌دانند، گفت: تکنولوژی به هیچ عنوان قابل انسداد نیست وهر کسی چاره کار را در انسداد شبکه‌های مجازی می‌داند باید این تفکر را فراموش کند.موسویان افزود: باید قوانین فعلی را کاملا کنار بگذاریم چرا‌که این قوانین نمی‌توانند چاره کار باشند.
شناسه «شامد» راهی برای کنترل فضای مجازی
رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال در ادامه اظهار کرد: زیرساخت شناسه الکترونیکی ثبت محتوای ملی دیجیتال (شامد) در وزارت ارشاد راه‌اندازی شده است و برخلا‌ف مجوزهای دیگر ظرف مدت سه دقیقه به صورت غیر‌حضوری قابل دسترسی است.وی وظایف این شناسه را ارتقای سواد فضای مجازی، یکسانی کد و به رسمیت شناختن مالکیت مادی و معنوی فرد عنوان کرد.موسویان افزود: «شامد» قالب، محتوا، نوع، مرکز ثبت اثر، تولید‌کننده و ناشر را تحت نظارت خود دارد که هر کانال یا اپلیکیشنی که «شامد» را دریافت کند در پروفایل خود یک لوگوی طلایی قرار خواهد داد.وی تاکید کرد: در نیمه شهریور ‌با کمک آپ‌استورها حداکثر آپ‌ها را «شامد»‌دار می‌کنیم.موسویان همچنین با اشاره به لزوم فرهنگ‌سازی در این حوزه گفت: در شهریورماه به مساله فرهنگ‌سازی خواهیم پرداخت تا مردم با این علائم آشنا شوند و یک فضای مجازی سالم، ایمن و مفید داشته باشیم .رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال با بیان اینکه از زمان ارائه «شامد»، این فضا به صورت حرفه‌ای دیده می‌شود اظهار کرد: پس از ارائه «شامد» این فضا از سوی فرهنگ یاران (مردم)، هوش مصنوعی و افراد متخصص این حوزه تحت نظارت قرار می‌گیرد.موسویان همچنین با اشاره به اینکه در کشور ۱۰ میلیون سیم کارت فیک داریم، گفت: در فضای مجازی واسطه‌ای وجود ندارد از این رو باید برای هر فرد درکی وجود داشته باشد که به دام نیفتد. بحث ما کنترل فضای مجازی است چرا‌که این فضا در آینده تنها زیست‌بوم ما خواهد بود.
ابتکاری برای زندگی در فضای مجازی
رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال در خصوص فعالیت‌های این مرکز اظهار کرد: شرایط کسب‌و‌کار دیجیتال به شدت سخت شده است و فرد از بین هرهفت کسب‌و‌کار موجود پنج کسب‌و‌کار را انتخاب می‌کند که برای فعالیت در این کسب‌و‌کار نیازی به مکان اداری ندارد و می‌تواند در منزل نیز کار کند. وی با بیان اینکه فرد می‌تواند از امکانات شبکه ملی خانه فرهنگ دیجیتال استفاده کند، اظهار کرد: این شبکه با مراکز مختلفی قرارداد دارد و اگر فرد دارای مهارت خاصی باشد، می‌تواند با توجه به نیازهای مختلف افراد در شبکه با آنها مشارکت و درآمدی را برای خود کسب کند .
موسویان ادامه داد: البته فقط بحث مربوط به محتواهای دیجیتال در این مرکز مطرح نیست و اظهار کرد: در این شبکه به مبحث کسب‌و‌کار خانگی برای بانوان خانه‌دار نیز پرداخته شد و در واقع این شبکه یک نوع ابتکار برای زندگی در فضای دوم (مجازی) است.