جامعه‌ای با آینده‌ای مشترک پیش روی نوظهورها

در جهانی که با تغییرات ژئوپلیتیکی پویا و دگرگونی‌های اقتصادی مشخص شده است، جنوب جهانی که بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه را تشکیل می‌دهد، به عنوان یک بازیگر مهم ظاهر شده است. در این راستا، پیشنهاد چهار ماده‌ای چین که در جریان نشست اخیر در آفریقای جنوبی مطرح شد، پتانسیل کشورهای در حال توسعه را برای تقویت صلح و توسعه مشترک برجسته می‌کند.
در سیزدهمین نشست مشاوران امنیت ملی بریکس و نمایندگان عالی امنیت ملی که در ۲۵ جولای در ژوهانسبورگ برگزار شد، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین اعلام کرد که همه کشورها باید در چهار زمینه با یکدیگر همکاری کنند: حذف درگیری‌ها و ایجاد صلح مشترک تقویت نشاط و ترویج توسعه، فراگیری و پیشرفت مشترک و دستیابی به وحدت و همکاری.
از آنجایی که ایجاد و ترویج صلح برای همه مهم است، این پیشنهاد با تعهدی تزلزل‌ناپذیر به یک معماری امنیتی متعادل، مؤثر و پایدار، به دنبال رسیدگی به نگرانی‌های امنیتی مشروع هر کشور و در عین حال تاکید بر نیاز اولیه به راه‌حل‌های سیاسی برای نقاط داغ است.
در این راستا، جنوب جهانی با پذیرش یک مفهوم امنیتی جامع و مشارکتی، آماده ایجاد یک جامعه امنیتی فراتر از مرزهاست، در حالی که این موضوع منعکس‌کننده ماهیت ویژگی سیاسی تعیین‌کننده جنوب جهانی یعنی استقلال آن است. بر همین اساس، ملت‌های جنوب جهانی با دوری از رویارویی‌ها و نزاع‌ها، می‌توانند راه را برای توسعه و شکوفایی جمعی هموار کنند. اصل دوم این پیشنهاد چینی، بر ارتقا و احیای توسعه تمرکز می‌کند. در این پیگیری، از جنوب جهانی خواسته می‌شود تا توسعه را در هسته دستور کار بین‌المللی قرار دهد و پایه و اساس تعهد قاطعانه برای پیشرفت به سوی تحقق اهداف توسعه پایدار سازمان ملل را ایجاد کند. با تثبیت اجماع بین‌المللی در زمینه ارتقای توسعه و حفاظت از حقوق توسعه کشورهای در حال توسعه، جنوب جهانی می‌تواند جرقه‌ای برای تجدید‌حیات مشارکت جهانی در توسعه باشد.
این تلاش هماهنگ با پر کردن شکاف نابرابری‌های اقتصادی، محرک‌های رشد جدید، کاهش فقر و توانمندسازی بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه را تقویت خواهد کرد. علاوه‌بر این، وانگ که مدیریت دفتر کمیسیون امور خارجی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین را بر عهده دارد، بر اهمیت دادن کشورهای توسعه‌یافته به تعهدات کمکی خود و مسوولیت‌پذیری در قبال ردپای کربن تاکید و اطمینان حاصل کرده که پاداش توسعه به دورترین نقاط جهان
خواهد رسید.
فراگیری، اصل سوم طرح اولیه چین، عمیقا با دیدگاه جمعی جنوب جهانی برای پیشرفت، طنین‌انداز است. این مفهوم دگرگون‌کننده، به پاسداشت ارزش‌های مشترک انسانی و پذیرش تمدن‌ها بستگی دارد. این مساله، ضمن توجه به تنوع نظام‌های سیاسی و مسیرهای توسعه، قید‌و‌بندهای تقابل ایدئولوژیکی را که مانع رشد مشترک می‌شود را رد می‌کند. در این روحیه همکاری، جنوب جهانی مبادلات حکمرانی و یادگیری متقابل را تقویت می‌کند و تشخیص می‌دهد که وحدت و فراگیری برای پیشبرد پیشرفت بشریت ضروری است. این رویکرد اصولی جوهره انصاف و عدالت را که در قلب پیشنهاد مشترک جنوب جهانی قرار دارد، مجسم می‌کند.
همبستگی و همکاری، زیربنای قدرت جهانی جنوب را در رویکرد اتحادی تشکیل می‌دهد. جنوب جهانی با هدایت اصول مشاوره گسترده، مشارکت و منافع مشترک، تله‌های هژمونی و سیاست قدرت را رد می‌کند. این عدم پذیرش، به نوبه خود، محیطی مساعد برای همکاری ثمربخش ایجاد می‌کند؛ در حالی که حمایت از نقش فعال سازمان ملل متحد در امور جهانی، تعهد جنوب جهانی را در قبال مسوولیت جمعی بیشتر می‌کند.
چین به عنوان عضوی از جنوب جهانی، مصمم است که دست در دست بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه به فعالیت بپردازد. آنها با همکاری یکدیگر تلاش خواهند کرد تا به ابتکار توسعه جهانی پیشنهادی چین، ابتکار امنیت جهانی و ابتکار تمدن جهانی دست یافته‌، بنابراین جامعه‌ای با آینده‌ای مشترک برای بشر ایجاد کنند.
پیشنهاد چهار ماده‌ای چین نمونه‌ای از دولتمردی زیرکانه، آینده‌نگری رویایی و درک عمیق از چالش‌های پیش روی جهان پیچیده فعلی است. با این حال، این کشور با چالش‌هایی در رابطه با تفاوت‌های ایدئولوژیک، پویایی قدرت و پیچیدگی اصلاحات حکمرانی جهانی مواجه است.
نکته اول، پایان دادن به درگیری‌ها و ترویج صلح، بر اهمیت یک ساختار امنیتی متعادل، مؤثر و پایدار تاکید می‌کند. این نکته شامل احترام به نگرانی‌های امنیتی مشروع هر کشور و حمایت از راه‌حل‌های سیاسی برای رسیدگی به مسائل مهم بحرانی ست. با پایبندی به مفهوم امنیت جامع و مشارکتی، جنوب جهانی می‌تواند راه را برای جامعه‌ای امن برای همه ملت‌ها هموار کند. این نکته با ویژگی سیاسی تعیین‌کننده استقلال جهانی جنوب همسو می‌شود، زیرا حل‌و‌فصل مسالمت‌‌آمیز برای توسعه و رفاه جمعی ضروری است.
نکته دوم، با تمرکز بر توسعه هسته دستور کار بین‌المللی، گامی مهم در پیشرفت سفر جنوب جهانی برداشته خواهد شد. همچنین با تثبیت اجماع بین‌المللی در زمینه ارتقای توسعه و حفظ حقوق کشورهای در حال توسعه، جنوب جهانی که با معضل فوری حفظ اکولوژی و در عین حال ریشه‌کنی فقر و دستیابی به رفاه مواجه است، می‌تواند مشارکت توسعه جهانی را برای انجام ماموریت تاریخی خود یعنی توسعه و احیای تقویت کند.
نکته سوم، ترویج فراگیری به معنای ایستادگی در برابر یکجانبه‌گرایی‌ و احترام به تنوع تمدن‌هاست. این رویکرد در تضاد شدید با تقابل‌های ایدئولوژیک و تمرین‌های دیپلماتیک دوست یا دشمن است که کره زمین را تقسیم می‌کند و به آن آسیب می‌رساند.
با پرورش مبادلات حاکمیتی و یادگیری متقابل، جنوب جهانی می‌تواند به پیشرفت جمعی بشریت کمک کرده و منعکس‌کننده پیشنهاد انصاف و عدالت در بین اعضای خود باشد.
نکته چهارم یعنی وحدت و همبستگی، یکی از جنبه‌های کلیدی تقویت روابط جهانی جنوب است، زیرا بسیاری از کشورها به دلیل آنکه با فشارهایی مواجه هستند، ممکن است به سوی جبهه یا طرفی متمایل شوند.
با حمایت از اصول مشاوره، مشارکت و منافع مشترک و در عین حال عدم‌پذیرش هژمونی و سیاست قدرت، جنوب جهانی می‌تواند نظم بین‌المللی عادلانه‌تر و مشارکتی را تقویت کند.
بر همین اساس، پیشنهاد چهار‌ماده‌ای چین برای تقویت همکاری‌های جهانی جنوب، چراغی از امید را برای غلبه بر چالش‌ها و استفاده از فرصت‌ها در جهانی به‌هم پیوسته، اما پیچیده‌تر روشن می‌کند.
با توجه به تنوع منافع و پویایی قدرت در میان کشورها، جنوب جهانی نیاز به همکاری متفکرانه، اجرای اختصاصی و تعهد واقعی به اصول پیشنهادی دارد که موفقیت آن را در احیای جهان و تحقق چشم‌انداز آینده مشترک تعیین می‌کند.