جانسون تسليم شد

گروه جهان- در حالي كه تنها 10 روز تا خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا باقي مانده است، تصويب يك متمم در پارلمان بريتانيا بوريس جانسون را ملزم كرد كه اطمينان كافي براي اجراي حساب‌شده برگزيت داشته باشد وگرنه ملزم به تمديد اجراي برگزيت خواهد بود.
پارلمان بريتانيا باوجود مخالفت بوريس جانسون رأي به تعويق برگزيت داد و نخست‌وزير بريتانيا مجبور شد با اكراه تمام نامه‌اي بدون امضا به اتحاديه اروپا بفرستد و در آن خواستار تمديد مهلت خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا شود. مهلت كنوني خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا روز ۳۱ اكتبر سال جاري است.
اعضاي پارلمان شنبه‌شب گذشته به وقت بريتانيا به يك متمم، ۳۲۲ راي موافق در مقابل ۳۰۶ راي مخالف دادند. اين متمم كه به لتوين مشهور است، از دولت مي‌خواهد اگر اطمينان كافي از اجراي حساب‌شده برگزيت و جزئيات توافق با بروكسل ندارد، مجبور خواهد شد تاريخ اجراي برگزيت را تمديد كند. بوريس جانسون از زمان روي‌ كار آمدن گفته بود برگزيت را تا ۳۱ اكتبر (۹ آبان) با توافق يا بدون توافق اجرا مي‌كند، اما با اين متمم اكنون دست او بسته است.
براساس اعلام يك منبع وابسته به دولت انگليس بوريس جانسون يك نامه امضا نشده به اتحاديه اروپا فرستاده و در آن درخواست به تعويق‌انداختن برگزيت را مطرح كرده اما در نامه‌ امضا شده ديگري همراه با آن، گفته خواستار چنين تعويقي نيست. بوريس جانسون در نامه‌اي بدون امضا از اتحاديه اروپا خواسته است برگزيت را عقب بيندازد. اين درخواست با يك نامه ثانوي همراه بود كه جانسون آن را امضا كرده و در آن مي‌گويد هرگونه تاخير در اين كار را اشتباه مي‌داند.
نخست‌وزير بريتانيا بعد از شكست در راي‌گيري پارلماني، براساس قانون موظف بود از اتحاديه اروپا بخواهد تاريخ خروج كه براي روز ۳۱ اكتبر تعيين شده را تمديد كند. انتظار مي‌رود دونالد تاسك، رييس شوراي اتحاديه اروپا، درباره تمديد اين مهلت با سران اتحاديه اروپا رايزني كند.
نامه اول دفتر نخست‌وزير بريتانيا به تاسك خواستار به تعويق‌ انداختن فرآيند خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا مي‌شود. نخست‌وزير براساس قانون موسوم به «بن» كه ماه پيش در پارلمان تصويب شد موظف به اين كار است. نسخه اصلي و نسخه الكترونيكي (ايميل) اين نامه از سوي سر تيم بارو، نماينده بريتانيا در بروكسل، منتقل شد.
يك بام و دو هواي جانسون
جانسون علاوه بر اين نامه دو سند ديگر تحويل اتحاديه اروپا داده است؛ سند اول ياداشتي از سوي تيم بارو است كه توضيح مي‌دهد نامه به معني اطاعت از قانوني است كه مورد توافق پارلمان بريتانيا قرار گرفته است، اما نامه دوم از طرف جانسون كه اين بار امضا شده، توضيح مي‌دهد كه به عقيده او عقب ‌انداختن برگزيت غلط است.
اين نامه همچنين از رهبران اتحاديه اروپا درخواست مي‌كند از نمايندگان پارلمان بريتانيا بخواهند در تصميم خود تجديدنظر كنند و فورا به توافقي كه دولت بريتانيا و اتحاديه اروپا بر سر آن توافق كرده‌اند راي دهند. پيشتر در روز شنبه با راي نمايندگان پارلمان بريتانيا، اصلاحيه تاخير برگزيت به تصويب رسيد، اما بوريس جانسون در واكنش گفت طي اين هفته لايحه‌اي براي خروج بدون تاخير از اتحاديه اروپا را ارائه خواهد كرد.
جلسه پارلمان يا مجلس عوام بريتانيا كه به مدت پنج ساعت به طول انجاميد از جلسات تاريخي اين نهاد توصيف شد. اين نخستين‌بار در ۳۷ سال گذشته بود كه نمايندگان پارلمان بريتانيا در روز شنبه (از روزهاي تعطيل آخر هفته)، تشكيل جلسه دادند. براساس برنامه‌ريزي فعلي، بريتانيا بايد در روز ۳۱ اكتبر (۹ آبان) از اتحاديه اروپا خارج شود.
دولت بريتانيا و اتحاديه اروپا پنجشنبه هفته گذشته به توافقي جديد دست يافتند. قرار بود اين توافق در پارلمان بريتانيا به راي گذاشته شود اما يكي از نمايندگان مستقل به نام اوليور لتوين، اصلاحيه‌اي به پارلمان ارائه كرد كه حتي در صورت تصويب توافق نيز دولت موظف شود از اتحاديه اروپا درخواست كند تا برگزيت يا خروج از اين اتحاديه به تاخير بيفتد.
در واقع اين اصلاحيه در ادامه يكي از قوانيني كه پيشتر تصويب شده بود ارائه شد كه براساس آن، اگر تا پايان روز شنبه پارلمان به توافقي ميان بريتانيا و اتحاديه اروپا راي ندهد، نخست‌وزير بايد خواستار تاخير برگزيت تا روز ۳۱ ژانويه شود. اين اصلاحيه با ۳۲۲ راي موافق در مقابل ۳۰۶ راي مخالف تصويب شد.
دولت هم در واكنش به اين مصوبه تصميم گرفت قيد راي‌گيري براي توافق را بزند چرا كه اين مصوبه در تضاد كامل با موضع نخست‌وزير بريتانيا قرار دارد. جانسون بارها گفته كه بريتانيا بايد در هر صورت در روز ۳۱ اكتبر از اتحاديه اروپا خارج شود. او بعد از راي‌گيري شنبه گفته بود حاضر نيست درباره تاخير بيشتر با اتحاديه اروپا مذاكره كند.
پافشاري بر خروج بدون توافق
جانسون پس از تحمل اين شكست در پارلمان گفت از نتيجه راي‌گيري نااميد نشده است. او مدعي شد قانون، او را به تاخير برگزيت مجبور نخواهد كرد و در اين باره مذاكره‌اي انجام نخواهد داد.
جان بركو، رييس مجلس عوام گفته بود، اگر پارلمان از او درخواست كند، نامه تاخير برگزيت را به اروپا ارسال خواهد كرد. منابع انگليسي مي‌گويند تيم بارو، سفير بريتانيا در اتحاديه اروپا امروز اصل نامه جانسون را در جلسه سفراي كشورهاي اروپايي در بروكسل تسليم خواهد كرد.
منابع خبري به نقل از مقامات دولت گزارش مي‌دهند احتمالا راي‌گيري درباره توافق جديد برگزيت امروز برگزار خواهد شد. پيش‌بيني‌هاي اوليه حاكي است جانسون در اين راي‌گيري، شكست ديگري را تحمل خواهد كرد. منابع اروپايي مي‌گويند احتمالا اتحاديه اروپا با تمديد مهلت برگزيت موافق خواهد كرد چون نمي‌خواهند به تحميل خروج بدون توافق بريتانيا از اتحاديه اروپا متهم شوند.
اتحاديه اروپا تاكنون دوباره مهلت برگزيت را به دليل مخالفت قانونگذاران بريتانيا با نحوه اجراي برگزيت به تاخير ‌انداخته است. جانسون قصد داشت در نشست فوق‌العاده پارلمان توافق جديدي را كه هفته گذشته با اتحاديه اروپا بر سر نحوه اجراي برگزيت به دست آورده بود به راي بگذارد. با اين حال نمايندگان مجلس عوام در واپسين لحظات، به لايحه‌اي راي دادند كه نتيجه راي‌گيري دولت را بلااثر كرد.
لايحه «لتوين» كه به نام ارائه‌دهنده آن نامگذاري شده با كسب ۳۲۲ راي موافق در مقابل ۳۰۶ مخالف، دولت را ملزم مي‌كند كه حتي در صورت تصويب توافق، همچنان خواستار تاخير در برگزيت شود. اليور لتوين، معاون سابق نخست‌وزير بريتانيا در اين باره مي‌گويد حتي در صورت تصويب توافق همچنان اين احتمال وجود دارد كه روند اداري براي تبديل شدن توافق برگزيت به قانون تا روز ۳۱ اكتبر طي نشود.
با اين حال رهبران احزاب مخالف دولت جانسون، توافق جديد را بدتر از توافق ترزا مي‌ خوانده و آن را رد كرده‌اند. اين توافق حتي حزب برگزيت، اصلي‌ترين حامي جدايي بريتانيا از اتحاديه اروپا را هم نتوانست راضي كند. نايجل فاراژ رهبر اين حزب مي‌گويد: اين برگزيت نيست. قرار نبود پس از سه سال به اينجا برسيم. با اين توافق سال‌ها طول مي‌كشد كه به تجارت آزاد دست پيدا كنيم چون همچنان از سوي قوانين اتحاديه اروپا محاصره و اختيارات از ما سلب شده است. او عنوان كرد ترجيح مي‌دهد مهلت برگزيت تمديد و انتخابات سراسري برگزار شود تا توافق جديد پذيرفته شود.
جرمي كوربين، رهبر حزب اصلي مخالف دولت انگليس از جانسون خواسته به قانون احترام بگذارد. او پيشتر آمادگي خود را براي تشكيل دولت اقليت و تمديد مهلت برگزيت اعلام كرده بود.
براساس برنامه اعلام شده نمايندگان كشورهاي اروپا امروز در بروكسل پيرامون تحولات برگزيت رايزني خواهند كرد. مينا‌اندريوا، سخنگوي كميسيون اروپا در واكنش به نتيجه راي‌گيري گفت: بريتانيا بايد هر چه سريع‌تر گام بعدي خود را به ما اعلام كند. اگر جانسون نتواند توافق جديد برگزيت را به تاييد پارلمان برساند، به لحاظ قانوني چاره‌اي جز تمديد مهلت برگزيت نخواهد داشت؛ كاري كه مي‌گويد انجام نخواهد داد.
دويچه‌وله در عين حال خبر از تظاهرات گسترده چند صد هزار نفري مخالفان برگزيت در بريتانيا داده است. در اين گزارش آمده كه مخالفان برگزيت پس از اعلام تصميم پارلمان بريتانيا مبني بر تقاضاي تعويق برگزيت ابراز شادماني كرده‌اند. تاكنون دو بار در سال جاري مهلت خروج بريتانيا تمديد شده است. اكنون به نظر مي‌رسد مهلت برگزيت براي سومين‌بار نيز به تعويق افتد.
توافق جديد در ابهام
اين امر در حالي انجام شد كه چند روز پيش از آن جانسون به يك توافق جديد با اتحاديه اروپا دست يافته بود. رسيدن به اين توافق جديد گام بلندي در عمل به وعده او براي به تعويق نيفتادن برگزيت و خارج كردن بريتانيا در آخرين روز ماه اكتبر محسوب مي‌شد. بيشتر توافق جديد، همان توافقنامه‌ يك سال پيش ترزا مي ‌است با اتحاديه اروپا.
تمركز دولت بوريس جانسون روي تغيير بخشي از آن توافقنامه به نام پروتكل ايرلند شمالي معروف به حصار بود؛ بخشي كه هدفش باز نگه داشتن مرز بين شمال و جنوب ايرلند با حذف نياز به بازرسي‌هاي گمركي بود. طبق توافق قبلي، كل بريتانيا در حوزه گمركي اتحاديه اروپا باقي مي‌ماند و بخشي از قوانين و مقررات اتحاديه را رعايت مي‌كرد تا اين مرز همچنان نامرئي بماند.
در توافق جديد، همه اين تعهدات به ايرلند شمالي محدود مي‌ماند و بقيه بريتانيا (يعني انگليس، ولز و اسكاتلند) مي‌توانند استانداردهايي متفاوت با اتحاديه اروپا داشته باشند و اگر بخواهند، مي‌توانند ممنوعيت گوشت هورموني و مرغ كلُري را بردارند، اما اين طرح، آن‌قدرها هم جديد نيست بلكه پيشنهادي است كه اتحاديه اروپا تقريبا دو سال پيش ارائه داده بود.
آن زمان ترزا مي ‌گفته بود هيچ نخست‌وزيري در بريتانيا نمي‌تواند اين طرح را بپذيرد چرا كه باعث ايجاد مرز بين بخش‌هاي مختلف بريتانيا مي‌شود. جانسون هم پارسال گفته بود هيچ دولت محافظه‌كاري نبايد چنين پيشنهادي را قبول كند، اما اتحاديه اروپا پيشنهاد دو هفته پيش او را -كه به ايجاد دو مرز مي‌انجاميد- رد كرد و حال او با توافقي برگشته كه شباهت زيادي به همان راه‌حل اوليه اروپايي‌ها دارد.