جایگزینی اجتناب‌ناپذیر ارزهای جدید به جای دلار

یک کارشناس عضو شبکه اندیشکده بریکس آفریقای جنوبی با بیان اینکه آشفتگی اقتصاد جهانی در سال‌های اخیر، شکست‌ نظام مالی غرب را در پاسخگویی به نیازهای جهان جنوب بیشتر کرده است، گفت: امروز فضای جدیدی برای بلوک‌هایی مانند بریکس ایجاد شده تا جایگزین‌هایی از جمله ارزهای جدید برای تجارت جهانی ارائه دهند. اشرف پاتل محقق ارشد موسسه گفت‌وگوی جهانی و عضو شبکه اندیشکده بریکس آفریقای جنوبی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری اسپوتنیک، با اشاره به اینکه شکاف‌های ژئوپلیتیکی روز‌به‌روز بیشتر و آشکارتر می‌شوند، افزود: جهان پس از کرونا و درگیری اوکراین و روسیه شاهد یک نوع «جنگ سرد جدید» بوده و بسیاری از کشورها عدم تعهد را انتخاب کرده‌اند.
وی با بیان اینکه جنگ تجاری ایالات‌متحده با چین، تحریم‌های روسیه و فشار گروه ۷ برای قطع ارتباط و ریسک‌زدایی نشان‌دهنده یک سیاست رسمی غرب برای مهار است که به شدت در امتداد خطوط دوران جنگ سرد حرکت می‌کند، خاطرنشان کرد: اگر کشورهای بریکس یک ارز ذخیره جدید ایجاد کنند، احتمالا به‌طور قابل‌توجهی بر دلار آمریکا تاثیر می‌گذارد و به‌طور بالقوه منجر به کاهش تقاضا می‌شود، در حالی که این به معنای تجارت و سبد ارزهای منطقه‌ای است که می‌تواند از دلار جدا شود. در مقابل، این پیامدهایی برای اقتصاد ایالات‌متحده و جهان خواهد داشت.
پاتل با اشاره به حمایت اخیر لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا رییس‌جمهوری برزیل از ارز بریکس، گفت: چرا موسسه‌ای مانند بانک بریکس نمی‌تواند ارزی برای تامین مالی روابط تجاری بین برزیل و چین یا سایر کشورهای بریکس داشته باشد؟
وی اظهار کرد که در حال حاضر ۸۹ درصد تجارت و دارایی جهانی «دلاری شده» و یک عدم توازن بزرگ ایجاد کرده است. این بدان معناست که بازارهای اوراق قرضه و سهام و ابزارهای مالی مانند اوراق مشتقه، ابزارهایی هستند که بر تجارت و بازار ارز تسلط دارند. این محقق ارشد اضافه کرد: این وضعیت مشکلات بزرگی را از جمله نوسانات و بدهی‌های بیشتر برای کشورهای جنوب در حال توسعه ایجاد می‌کند، بنابراین به شکل اساسی استثمارگرانه است. از این رو، طلا یک کالای قوی است که برای قرن‌ها به منظور تجارت جهانی و یک سرمایه‌گذاری مطمئن در طول اعصار مورد استفاده قرار گرفته است. بنابراین استاندارد طلا همسو با ارز «بریکس پلاس» یک امر ممکن و بالقوه قابل دوام است.
به اعتقاد پاتل، یک ارز جدید بریکس همچنین می‌تواند مواردی از جمله تقویت ادغام اقتصادی در کشورهای بریکس پلاس، کاهش نفوذ آمریکا در صحنه جهانی، تضعیف جایگاه دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره جهانی، تشویق سایر کشورها به ایجاد اتحاد برای توسعه ارزهای منطقه‌ای و کاهش خطرات مرتبط با نوسانات جهانی به دلیل اقدامات یکجانبه را به همراه داشته باشد، اما چالش واقعی برای آفریقا، بحران بدهی عظیم در حال حاضر است.
این عضو شبکه اندیشکده بریکس آفریقای جنوبی بر این باور است که اکثر کشورهای در حال توسعه کم درآمد، امروزه یا مشکل بدهی دارند یا نزدیک به این بحران هستند. در همین حال، انتظار می‌رود دو اقتصاد بزرگ جهان، ایالات‌متحده و چین، شاهد جهش بدهی عمومی خود در سطوح بالاتر‌، قبل از همه‌گیری باشند. براساس این گزارش، غنا و سریلانکا در سال ۲۰۲۲، دو سال پس از زامبیا، بدهی خارجی خود را نکول کردند. پاکستان و مصر در آستانه نکول هستند. در ۳۰ ژوئن، پاکستان یک قرارداد مالی ۳ میلیارد دلاری با صندوق بین‌المللی پول (IMF) منعقد کرد که به آن وعده کمک‌های بالقوه و کوتاه‌مدت داد. پاتل گفت: سطوح بدهی‌های عمومی جهانی همچنان بالاست (۹۲ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) در پایان سال ۲۰۲۲). کشورهای بریکس می‌توانند مدل بهتری از مدیریت بدهی را در مقایسه با کشورهای گروه ۷ ارائه دهند. اوایل سال جاری، صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و گروه ۲۰ نشستی تحت عنوان «میزگرد جهانی بدهی دولتی» (GSDR) را برای اصلاح چارچوب مشترک و سرعت بخشیدن به بازسازی بدهی‌هایی که پیش از این با تاخیر مواجه شده بود، راه‌اندازی کردند. خیلی زود است که بگوییم آیا این راه‌حل گروه ۲۰ موفق خواهد شد یا خیر.