جای خالی ابزار‌های نوین بورسی در مدیریت بازار طلا و ارز

باشگاه خبرنگاران جوان- کارشناس بازار سرمایه گفت: استفاده از ابزار‌های نوینی همچون بازار‌های آتی و اختیار معامله، می‌تواند از مهم‌ترین راهکار‌های مدیریت بازار ارز و طلا باشد. علیرضا تاجبر، عضو هیات‌مدیره کانون کارگزاران در خصوص ابزارهای مالی نوین مدیریت بازار ارز و سکه با اشاره به ابزارهایی همچون بازار آتی (future) و اختیار معامله (option) بیان کرد: در بازار‌های مالی پیشرو دنیا، حجم معاملات بازار‌های آتی یا اختیار معامله بسیار بیشتر (گا‌ها ده تا پانزده برابر) از معاملات سهام است. ابزار‌های مالی مشتقه نشان‌دهنده انتظارات سرمایه‌گذاری در آینده و راهنما برای سرمایه‌گذاران هستند. به نوعی که می‌توان گفت ابزار‌ مشتقه یک کشتی بزرگ است که کشتی کوچک بازار‌های فیزیکی را به دنبال خود می‌کشد. او تاکید کرد: به صورت خلاصه می‌توان کاهش تقاضا برای کالای فیزیکی، شفافیت در قیمت، کاهش دامنه نوسان قیمت، منطقی‌کردن رابطه ریسک و سرمایه‌گذاری و همچنین توانایی معاملات در سطح گسترده‌تر با استفاده از خاصیت اهرمی را به عنوان رئوس نتایج مثبت این ابزار‌های نوین نام برد که انتظار می‌رود مدیران جدید در این دوره بتوانند در مدیریت بازار ارز و طلا بهره موثری از آن‌ها ببرند. تاجبر در خصوص تاثیر استفاده از این ابزار در بهبود وضع موجود بازار سرمایه بیان کرد: بدون شک در صورت استفاده موثر از این ابزار، وضع بهتری را در بازار سرمایه و وضع سرمایه‌گذاری کشور شاهد بودیم. متاسفانه تصمیم‌گیران اقتصادی ما سال‌های گذشته تصمیماتشان بیشتر بانک‌محور بوده نه بورس‌محور، چرا که خودشان هم آشنایی کاملی با ظرفیت بازار سرمایه و کارکرد آن در اقتصاد نداشتند. بنابراین در سال‌های گذشته شاهد متوقف شدن بازاری مثل بازار آتی سکه بودیم. تاجبر افزود: زمانی که انتظار داریم قیمت سکه افزایش پیدا کند جریان پولی سرمایه‌گذاران مانند یک سیل به سمت طلا سرازیر می‌شود و در اینجاست که بازار آتی سکه بخشی از فشار سرازیری پول به سمت سکه را مانند یک سد تحمل می‌کند. اما مسوولان مربوط در آن زمان این بازار را متوقف کردند تا قیمت را کنترل کنند! در حالی که با هر منطقی حساب کنیم وجود این ابزار به نفع بازار است و نه تنها باعث افزایش قیمت نمی‌شود بلکه با فروش غیرفیزیکی و خاصیت اهرمی که دارد، نوسان قیمت را کنترل می‌کند. عضو هیات‌مدیره کانون کارگزاران در خصوص مشکلاتی که به استناد آن بازار آتی سکه را متوقف کردند، گفت: این ابزار‌های مدیریت بازار، مانند هر چیز دیگری بدون نقص نیستند، ولی استفاده صحیح از آنها و رفع نقص این ابزار نوین در طول زمان، راه عاقلانه‌تری نسبت به عدم‌استفاده از این ابزارهاست و نقص‌های موجود در این ابزار دلیل ناکارآمدی آنها نیست. شاهد این مدعا این است که متوقف شدن بازار آتی سکه به هیچ وجه جلوی افزایش قیمت سکه را نگرفت و تمام این سال‌ها شاهد افزایش لجام‌گسیخته و حباب‌گونه قیمت سکه بودیم که هنوز این حباب قیمتی وجود دارد. متاسفاته تمام این سال‌ها به جای تلاش برای مدیریت علمی به دنبال پاک کردن صورت مساله بوده‌ایم. او بیان کرد: در بازار ارز هم که یکی از مهم‌ترین بازار‌های اقتصادی است و کنترل آن از مهم‌ترین فاکتور‌های ارزیابی دولت‌ها قلمداد می‌شود. تاکنون شاهد آن بوده‌ایم که به بهانه غیرکارشناسی از ظرفیت ابزار‌های آتی و اختیار معامله در کنترل قیمت ارز استفاده نشده است و امید می‌رود در تیم جدید اقتصادی دولت نگاه جدیدی را شاهد باشیم.