جای خالی شفافیت در مدیریت شهری

ناصر امانی*
در این مدت برخی اعضای شورای شهر از جمله رییس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل در تذکرات شفاهی خود در صحن شورا یا بعضا با ارسال نامه مکتوب و رسمی به شهردار تهران درخواست کرده‌اند که ریز جزئیات قرارداد یا قراردادهای منعقدشده در حوزه حمل‌ونقل با طرف‌های چینی در اختیار تمام اعضا قرار بگیرد اما براساس اطلاعات دریافتی اینجانب، به‌جز رییس شورا، هنوز هیچ‌کدام از اعضا هیچ متنی را در این زمینه دریافت نکرده‌اند و از جزئیات آنچه میان شهرداری تهران و طرف‌های چینی به امضا رسیده است، مطلع نیستند. این در حالی است که به نظرم حوزه مدیریت شهری دو هدف بیشتر ندارد؛ منافع شهر و منافع شهروندان. باید حرف‌هایی که مربوط به منافع شهر و شهروندان است را شنید. در مورد قرارداد چین هم معتقدیم که در راستای منافع شهر و شهروندان باید شفاف‌سازی شود اما این روزها نگران وضعیت شهر و شهروندان هستیم و دنبال گسترش حمل‌و‌نقل عمومی. شهرداری نباید شهر را معطل نگه‌ دارد تا اتوبوس را فقط از تولیدکننده داخلی تامین کند و باید از تولیدکننده خارجی کمک گرفت. ما هیچ مساله‌ای با خرید اتوبوس از خارج نداریم اما می‌گوییم قرارداد با کشور خارجی باید تا حد امکان شفاف باشد. فکر نمی‌کنیم این شفافیت آسیبی به منافع ملی بزند.
تاکنون دو موضوع در این‌باره مطرح شده است. سال گذشته که این لایحه برای تصویب به شورای شهر آمد، اعلام کردند فرصت کمی داریم. قرار است ۵۰درصد هزینه این قرارداد را دولت پرداخت کند بعد گفتند که یک شرکت واسط ایرانی با گرفتن املاک از شهرداری، بودجه این قرارداد را تامین می‌کند. مشخص نیست کدام روش در دستور کار است. هر کدام از این روش‌ها سوالاتی به ‌دنبال دارد.
همانطور که آقای چمران مطرح کرد، هیچ ماهیت محرمانه‌ای وجود ندارد. ملاک محرمانه بودن یک سند اعلام نظر مراجعی، خارج از شهرداری است که تاکنون چنین اعلام نظری صورت نگرفته و محرمانه بودن این قرارداد تایید نشده است. انگار این قرارداد برای اعضای شورا هم محرمانه است در حالی که براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، دسترسی مردم به قرارداد‌ها و اطلاعات آزاد است، مگر اینکه استثنایی توسط این نهاد‌های فوق‌الذکر اعلام شود. از طرفی نمی‌دانیم اصلا قراردادی وجود دارد یا خیر چراکه تاکنون هیچ متن مکتوبی در اختیار ما قرار نگرفته و تا این لحظه هم در هیچ جلسه‌ای درباره این قرارداد دعوت نشدیم. اگر جلسه‌ای برگزار شود، حاضر می‌شویم و ابهامات خود را مطرح می‌کنیم.
در نامه‌ای که اخیرا ۴عضو شورا از جمله اینجانب به رییس شورای اسلامی شهر تهران ارسال کردیم و در آن خواستار شفافیت قرارداد چین شدیم، یکی از سوالات جدی ما این بود که شهرداری باید نحوه تامین منابع مالی قرارداد مذکور را برای حداقل نمایندگان مردم تهران در پارلمان شهری مشخص کند. شفافیت قرارداد چین یعنی مشخص شدن تمام ابعاد و جزئیات آن برای نمایندگان مردم در شورای شهر که این مساله مورد مطالبه جدی جمعی از اعضای شورا قرار دارد. درخواست ما از شهرداری این است که اصل قرارداد یعنی همان متنی را که با طرف چینی به امضا رسیده است با زبان اصلی به ما تحویل دهد و اگر نیاز بود، خودمان متن قرارداد را ترجمه می‌کنیم. زدن برچسب معاند و ضدانقلاب بر منتقدان عدم‌شفافیت این قرارداد ۵/۲‌میلیارد یورویی اشتباه است. شفافیت یکی از مهم‌ترین ارکان مدیریت شهری است.
* عضو شورای شهر تهران