جدال کرونایی پکن- واشنگتن

رییس‌جمهوری ایالات متحده بار دیگر بر موج حملات خود علیه چین افزوده و این گمانه‌زنی را مطرح کرده است که ویروس کرونای جدید به اشتباه یا به عمد به جامعه انتقال یافته است. همزمان یک مقام ارشد دولت چین می‌گوید، «اول متهم می‌کنند، بعد دنبال مدرک می‌گردند.»
حملات تازه دونالد ترامپ علیه چین چهارشنبه گذشته دوباره بالا گرفت؛ با طرح این اتهام که مدیریت چین در مقابله با کووید ۱۹ نشان می‌دهد هدف شکست او در انتخابات ریاست‌جمهوری امسال است. ترامپ پیش از این گفته بود که اتفاقات وحشتناکی افتاده است. حالا چه اشتباه کرده‌اند یا از یک اشتباه آغاز شده است و بعد آنها اشتباه دیگری کرده‌اند، یا کسی به عمد کاری کرده است. او می‌گوید کشورش در حال یافتن دلیل شیوع ویروس کرونای سارس-۲ است. نخستین کانون شیوع ویروس کرونای جدید شهر ووهان در چین است. تحقیقات جامعه علمی و پژوهشگران برای یافتن مرکز یا دلیل انتقال این ویروس به انسان در جریان است. از سوی دیگر نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا نیز در حال انجام تحقیقاتی در مورد خاستگاه همه‌گیری ویروس کرونا هستند. آنها البته اینکه ویروس توسط انسان ساخته شده باشد را رد کرده‌اند. بیانیه تازه اداره‌کننده امنیت ملی آمریکا می‌گوید نهادهای اطلاعاتی در این کشور به این نتیجه رسیده‌اند که ویروس بیماری کووید ۱۹ ساخته دست بشر یا از نظر ژنتیکی اصلاح‌شده نیست. این بیانیه افزوده که تحقیقات در پیوند با انتقال ویروس از حیوان به انسان یا این موضوع که نتیجه اشتباهی در آزمایشگاه ووهان باشد، ادامه دارد. شهر ووهان چین در برگیرنده موسسه ویروس‌شناسی معروفی ا‌ست که زیر نظر آکادمی علوم چین اداره می‌شود. این موسسه نخستین مرکز تحقیقاتی در سرزمین اصلی چین با سطح ایمنی زیستی «۴» است. آزمایشگاه‌های مختلف جهان، از نظر سطح ایمنی زیستی و طبیعتا اقداماتی که انجام می‌دهند، از کمترین خطرپذیری یعنی یک تا بالاترین سطح ریسک یعنی چهار رتبه‌بندی می‌شوند.
ترامپ نیز تاکید کرده بود که دولت او تحقیقات خیلی جدی انجام خواهد داد و بر این عقیده است که ویروس می‌توانست در همان کانون خود متوقف شود. چین تاکنون به شکل‌های مختلف اعتراض خود به این اتهام‌ها را نشان داده است. معاون وزیر خارجه چین، پنجشنبه گذشته از اتهام ‌‌زنی به کشورش انتقاد کرده است. له یوچنگ در مصاحبه‌ای با شبکه ان‌بی‌سی گفته کشورش به روی تحقیقات بین‌المللی باز است، اما افزوده آنچه ما مخالفش هستیم، اتهام‌های بی‌اساس است. نباید اول چین را متهم کرد، بعد دنبال به ‌اصطلاح تحقیقات بین‌المللی برای جور کردن مدرک و سند بود.
معاون وزیر خارجه چین پرسیده «چرا تحقیقات فقط باید چین را هدف بگیرد؟ چرا دیگر کشورها هدف تحقیقات قرار نگیرند؟». از آنجایی که چین کانون اولیه شیوع ویروس بود، این اظهارات ممکن است بازتاب‌دهنده اتهام‌زنی‌های قبلی پکن در مورد نحوه انتقال ویروس به چین باشد. نشریات و رسانه‌های دولتی چین نیز در روزهای گذشته واکنش‌هایی به اتهام‌های مقام‌های آمریکایی و برخی دیگر کشورها نشان داده‌اند. به‌ویژه که طی روزهای اخیر انتقادها و گمانه‌زنی‌ها در مورد چین از سوی برخی کشورهای اروپایی و استرالیا نیز مطرح شده است.
همه‌گیری کووید ۱۹ تاکنون دست‌کم و بر اساس آمار رسمی سه میلیون و ۲۰۰ هزار بیمار در سطح جهان برجای گذاشته است که یک سوم آن در آمریکا ثبت شده است. با این حال تردیدهای مختلفی در مورد این آمار مطرح است و انتظار می‌رود شمار بیماران در بسیاری از کشورها به‌مراتب بیشتر از رقم تایید شده یا رسماً اعلام شده، باشد. مقام‌های چینی در دی ماه شروع به خبررسانی در مورد شیوع ویروسی«مرموز» در شهر ووهان در استان هوبی کردند. اما گزارش‌هایی وجود دارد که حاکی است به احتمال زیاد نخستین مورد تاییدشده ابتلا به ویروس کرونای جدید، به اواخر آبان باز می‌گردد.
چین: دونالد ترامپ پای ما را به انتخابات آمریکا نکشد
چین می‌گوید که انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا یک مساله داخلی است و این کشور تلاشی برای پیروز شدن رقیب ترامپ نمی‌کند. رییس‌جمهور آمریکا چین را متهم کرده است که برای شکست او در انتخابات ماه نوامبر تلاش می‌کند.
سخنگوی وزارت خارجه چین پنجشنبه گذشته با بیان اینکه انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا یک موضوع داخلی این کشور است، اظهارات دونالد ترامپ در مورد تلاش این کشور برای پیروزی جو بایدن را رد کرد. گنگ شوانگ ابراز امیدواری کرد که واشینگتن پای پکن را به انتخابات آمریکا نکشد.
این اظهارات ساعاتی بعد از آن بیان شد که رییس‌جمهوری آمریکا چین را متهم کرد که با تمام قوا می‌‌کوشد جلوی پیروزی او در انتخابات نوامبر را بگیرد. او این گمان را مطرح کرد که چین احتمالاً قصد کمک به پیروزی جو بایدن، نامزد حزب دموکرات را دارد، زیرا او مواضعی دوستانه در قبال چین دارد و مثل خود او در مناسبات تجاری با آمریکا سختگیر نیست. دونالد ترامپ در هفته‌های اخیر پکن را بارها متهم کرده است که اطلاعات کافی و به موقع، درباره پاندمی کرونا ارائه نکرده اما پیوسته خود را نزد افکار عمومی بی‌تقصیر جلوه داده است.
کارنامه بحث‌انگیز در بحران کرونا
بحران کرونا اقتصاد آمریکا را به رکودی عمیق فرو برده و به قیمت جان ۶۰هزار نفر از شهروندان آمریکایی تمام شده است. ترامپ تا قبل از ورود ویروس به ایالات متحده، موضوع را جدی نمی‌گرفت و اعلام می‌کرد که همه چیز تحت کنترل است. حال ترامپ زیر فشار افکار عمومی قرار گرفته زیرا یک‌سوم کل مبتلایان جهان، آمریکایی هستند. اظهارنظرهای حساب‌نشده او درباره درمان کرونا نیز هزینه‌ساز بوده‌اند از جمله مصرف هیدروکسی کلروکین یا تزریق مواد ضدعفونی که موجی از شگفتی و انتقاد در محافل علمی و سیاسی به راه انداخت. آخرین نظرسنجی‌ها در آمریکا نشان می‌دهند که ترامپ جمهوریخواه، از رقیب دموکرات خود، جو بایدن عقب‌تر است. ترامپ گفت آمریکا می‌خواست بداند در چین دقیقاً چه گذشته و رویکرد پکن نسبت به شیوع ویروس چگونه بوده، اما توضیح بیشتری در این زمینه ارائه نکرد. او جواب صریحی هم به این سوال نداد که آیا درصدد تدابیری گمرکی علیه چین برآمده یا خیر. ترامپ به این اکتفا کرد که بگوید: «کارهای زیادی می‌توانم انجام دهم.» واشنگتن و پکن، قبل از همه‌گیری کرونا، به یک توافق مقدماتی تجاری دست یافته بودند. در مراسم امضای این توافق که ۱۵ ژانویه در کاخ سفید برگزار شد، ترامپ از یک توافق تاریخی تجاری بین دو کشور یاد کرد. متن توافق مشخص نشد اما دولت آمریکا اعلام کرد که چین موظف شده برای کاهش تراز شدیداً نامتناسب تجارت خارجی با آمریکا، میزان واردات از ایالات متحده را افزایش دهد و تعرفه‌های گمرکی ۱۵ درصدی آمریکا برای حدود ۱۸۰ میلیارد دلار واردات آمریکا از چین نیز به نصف تقلیل یابد. ناظران اقتصادی از این توافق با نام‌هایی چون آتش‌بس و پیمان صلح یاد کردند. رسانه‌های آمریکایی نیز نوشتند که ترامپ از این توافق برای کارزار انتخاباتی‌اش بهره خواهد گرفت. اما ترامپ در مصاحبه با رویترز تصریح کرد که چین می‌‌خواهد جو بایدن به کاخ سفید راه یابد تا فشار‌ها از روی دوش‌اش برداشته شود.
ترامپ زیر ضرب افکار عمومی
هر چند سیاست‌های تجاری ترامپ، نظر مساعد بسیاری از آمریکایی‌ها را جلب کرده بود، اما شهروندان این کشور، واکنش او به بحران کرونا را نامناسب و دیرهنگام می‌دانند. او در داخل آمریکا به تعلل در مدیریت بحران متهم است.
در نظرسنجی انجام شده از سوی رویترز و انستیتوی پژوهشی ایپسوس Ipsos که هفته جاری انجام گرفته، ۴۴ درصد رای‌دهندگان آمریکایی گفته‌اند از جو بایدن حمایت خواهند کرد. ۴۰ درصد هم از ترامپ طرفداری کرده‌اند.
ترامپ به رویترز گفت به این نظرسنجی هیچ اعتقادی ندارد و افزود: «آمریکایی‌ها باهوش‌‌تر از این هستند که جانب فرد بی‌کفایتی را بگیرند.» او بایدن را شخصیتی خواند که در ۳۰ سال گذشته هیچ موفقیتی نداشته و هر کاری کرده، نادرست بوده است: «سیاست خارجی‌اش هم فاجعه بود.»
جو بایدن از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۷ معاون رییس‌جمهور آمریکا بود و در دو دوره رقابت برای کاندیداتوری پست ریاست‌جمهوری در سال‌های ۱۹۹۸ و ۲۰۰۸ شکست خورد. بایدن از حامیان توافق هسته‌ای با ایران بوده و ترامپ را به خاطر خروج از برجام سرزنش کرده است.