جذابیت بورس کم شد

«جهان‌صنعت»- در مدت اخیر سرمایه‌گذار با سیاست‌های خود بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار داد که عملا باعث تشدید نگرانی‌ها در بازار سرمایه شد. سیاست موقت گواهی اوراق سپرده با نرخ ۳۰ درصد اگرچه یک سیاست مقطعی بود که توسط سیاستگذار پولی در دستور کار قرار گرفت، اما همچنان تاثیرات و ترکش‌های آن در بازار سهام مشاهده می‌شود. براساس دستورالعمل انتشار گواهی سپرده خاص که به شبکه بانکی ابلاغ شده بود، بانک‌ها این امکان را پیدا کردند که برای تامین سرمایه در گردش طرح‌هایی با بازدهی بالا، اقدام به انتشار این اوراق کنند و در پایان دوره مشارکت، سود قطعی نیز علاوه‌بر سود علی‌الحساب ۳۰ درصدی به خریداران این گواهی سپرده در شعب بانک‌ها پرداخت شود، اما این خبر عملا جذابیت بازار سرمایه در مقابل بانک‌ها را کاهش داد. در واقع اعلام رسمی خبر انتشار گواهی سپرده خاص با نرخ سود علی‌الحساب ۳۰ درصد توسط سرمایه‌گذار، مصداق بارز موافقت با افزایش کف نرخ بهره بین‌بانکی بود. پیش از این نیز با افزایش نرخ بهره بین‌بانکی، اصلی‌ترین جزو تشکیل‌دهنده تورم یعنی انتظارات تورمی افزایش یافته و اقتصاد کشور خود را برای تورم‌هایی بالاتر از آنچه تا امروز در کشور تجربه شده، آماده کرده بود؛ افزایش تورمی‌ای که تبعات آن کاهش ارزش پول ملی به واسطه ناترازی درآمدها و هزینه‌های دولت و کسری بودجه است. حالا کارشناسان بر این باورند که اگرچه سیاست اخیر سرمایه‌گذار برای تنها یک‌هفته اجرایی شد، اما تا به الان اثر منفی را خود را بر بازار گذاشته که نتیجه‌اش عقبگردهای اخیر شاخص‌های اصلی بورس بوده است.
بعد از برخی خبرها در خصوص عرضه‌های اولیه یا لغو فروش بازارگردان‌ها تا حدی این اثر منفی محدود شد، اما دامنه این خبرها به‌گونه‌ای نبود که بتواند بازار سرمایه را از شوک منفی دو، سه هفته اخیر نجات دهد. کارشناسان معتقدند به نظر می‌رسد سرمایه‌گذار با رویکرد حمایت از تولید، بدون افزایش ضریب فزاینده و چاپ پول، با ایجاد فشار مضاعف به بانک‌ها، به سراغ سایر اجزای تشکیل‌دهنده نقدینگی رفت و از مسیرهای میانبر اقدام به افزایش پایه پولی کرد؛ اتفاق و اقدامی که با سیاست‌های کلان اعلامی دولت در تضاد بود، چراکه طبیعی است این رویکرد باعث افزایش تورم و کاهش قدرت پول ملی خواهد شد. در عین حال اثر این تصمیم بر بازار سرمایه نیز اثر مطلوبی نبوده و از طرفی نرخ P/E بازار بدون ریسک به اعدادی حوالی ۳ خواهد رسید و باعث ایجاد تغییرات در P/E بازار سرمایه خواهد شد. حالا باید دید در حال حاضر که دلار مجددا وارد مدار صعودی شده، آیا بازار می‌تواند اثر مثبتی برای حرکت رو به جلو از اسکناس سبز دریافت کند یا خیر؟ در یکی، دو ماه گذشته که دلار با افزایش روبه‌رو شد، بازار سرمایه از آن اثری نگرفت که حالا باید دید این سناریو در اسفند نیز تکرار می‌شود یا خیر. «جهان‌صنعت» در گفت‌وگو با یک کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه، به تبعات و ترکش‌های سیاست‌های اخیر سرمایه‌گذار بر بورس پرداخته است.
جذابیت بورس کم شد
مریم محبی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: بازار فعلا تحت تاثیر نرخ ۳۰ درصدی است که سرمایه‌گذار برای آن گواهی اوراق سپرده‌های خاص صادر کرد. درست است که اعلام شد این اتفاق تمام شده، منتها واقعیت امر این است که بازار سرمایه از این امر می‌ترسد که بازار بدون ریسک بتواند این نرخ ۳۰ درصدی را تقبل کند.
او افزود: مشاهده کردیم که خروج از صندوق‌های درآمد ثابت بسیار زیاد بود و اگر بین درآمد ثابت و بانک هر دو نرخ نزدیکی را پرداخت کنند، قطعا بانک گزینه جذاب‌تری است و این اتفاق به ضرر بازار سرمایه است. محبی اضافه کرد: از طرف دیگر مشاهده می‌کنیم که نرخ دلار در حال افزایش است و به صورت سنتی بازار ما به دلار بالا واکنش مثبت نشان می‌دهد، منتها اتفاقی که می‌افتاد این بود که به نظر می‌رسد نرخ ۳۰ درصدی جذاب‌تر و قدرت بیشتری داشته باشد. بنابراین بعید است تا زمانی که سایه نرخ ۳۰ درصدی از بازار سرمایه برداشته شود بازار بتواند در مسیر رشد قرار بگیرد. این کارشناس بورس در بخش دیگری از صحبت‌هایش تصریح کرد: اگر برخی خبرهای کوچک مثل لغو فروش بازارگردان‌ها اتفاق نمی‌افتاد، تاثیر منفی خبر نرخ اوراق ۳۰ درصد به مراتب بیشتر بود و این خبرها توانست ترمز شرایط غیر‌مطلوب بازار را بکشد؛ یعنی به نظر می‌رسد یک مُسکن خوب در زمان خودش بود. محبی درباره بازار روز دوشنبه پیش‌بینی کرد: فعلا بازار را خیلی جاندار و پررمق به سمت مثبت نمی‌بینم. فکر می‌کنم چه منفی و چه مثبت در همین محدوده‌های رنج باشد و زیاد انتظار رشد یا منفی قابل‌توجهی ندارم.