جشن تولد ۸۰ سالگی برای دو موزه ملی

موزه ملی ایران و کتابخانه و موزه ملی ملک به ۸۰ سالگی رسیدند؛ دو نهادی که در بخش زیادی از وظایف خود مشترک‌اند و حتی موزه نیز خوانده می‌شوند، اما به گفته‌ روسای هر دو موزه، کار آنها یکی است و به همین دلیل موفق شده‌اند ۸۰ سال سرپا باشند‌.
در آیین بزرگداشت ۸۰ سالگی موزه ملی ایران به‌عنوان یک موزه دولتی و موزه ملی ملک به‌عنوان بزرگ‌ترین و اولین موزه خصوصی کشور که زیرمجموعه آستان قدس رضوی قرار دارد، بیش از ۱۰ نفر از پیشکسوتان فرهنگ، هنر، موسیقی و موزه‌داری کشور دعوت شدند و با تقدیر از آنها و رونمایی از تمبر ۸۰ سالگی این دو موزه و دو کتاب خاطرات حاج حسین ملک، از موزه ملک و راهنمای موزه ملی ایران به دو زبان رونمایی شد‌.
تاریخ گذشته را در کتاب‌های قصه جست‌وجو می‌کردیم
مسعود صالحی، دبیر ستاد ۸۰ سالگی موزه ملی ایران و کتابخانه و موزه ملی ملک در این آیین اظهار کرد: سال‌های دور صندوقچه‌ خانه‌ها سند و مامن خاطرات و یادگارهای گذشتگان بود، کمی بعدتر زمانی که بزرگ‌تر می‌شدیم بین کتاب‌های تاریخ دنبال قصه گذشتگان بودیم تا به مرور موزه به وجود آمد‌.
او فضای موزه را جدید و صندوقچه‌ای امین‌تر از صندوقچه‌ خانه‌ها دانست که می‌تواند به‌عنوان راوی بی‌کم و کاست قصه گذشتگان باشد و گفت: هر چند در گذشته نمی‌دانستیم موزه‌ها صرفا نمایش‌دهنده ظاهر آثار نیستند اما آنها روشنگر بطن ناگفته‌ها و ناشنیده‌های تاریخ بوده و هستند‌.
آغاز پروژه بازسازی موزه ایران باستان به زودی
جبرئیل نوکنده، مدیر کل موزه ملی ایران نیز در این مراسم، این اقدام را در راستای تداوم یک حرکت فرهنگی دانست و گفت: موزه ایران باستان ۸۰ سال قبل به صورت رسمی افتتاح شد و حاج حسین‌آقا ملک در این مجموعه ارزشمند کتابخانه و آثار نفیس مجموعه خود را وقف کرد. هردو این نهادهای فرهنگی تا امروز تداوم داشته‌اند‌. او با بیان اینکه موزه ایران باستان در این هشت دهه از عمر خود فراز و فرودهای زیادی داشته است، بیان کرد: این موزه شاهد حضور چهره‌های شاخص در کنار خود بوده و روزهای ناخوشی داشته که چندان جای افتخار ندارد. با همه‌ این روزهای خوب و ناخوش، امروز موزه ایران باستان یکی از مهم‌ترین موزه‌های تاریخ ایران است که بخش عمده آثار نفیس حاصل از کاوش‌های علمی را در خود جای داده است و جایگاه بین‌المللی‌اش چنان تثبیت شده که در سال‌جاری سه کشور ارمنستان، کره جنوبی و فرانسه بخش مهمی از دارایی‌های تاریخی فرهنگی‌شان را در آن به امانت می‌گذارند‌. نوکنده با بیان اینکه این موزه نیاز به رسیدگی‌هایی دارد، بیان کرد: فضای موزه امروز دیگر متناسب حوزه مسوولیت‌هایش نیست. امیدواریم در سال آینده پروژه بازسازی موزه ایران باستان انجام شده و گسترش موزه ملی ایران تا میدان مشق با حمایت دولتمردان و مسوولان سازمان میراث فرهنگی به انجام برسد‌. او همچنین با اشاره به تدوین کتاب راهنمای موزه ملی ایران در ۸۰ سالگی این موزه گفت: این کتاب یک راهنمای تخصصی برای پژوهشگران و گردشگرانی است که به دنبال تجربه بازدیدی متفاوت و عمیق‌تر از موزه ملی ایران هستند که با تلاش کارشناسان و متخصصان موزه به دو زبان فارسی و انگلیسی چاپ شده و امروز در مراسم ۸۰ سالگی موزه ایران باستان و موزه ملک، رونمایی می‌شود‌.
نهادهای فرهنگی کشور متاسفانه جوان‌اند
سیدمجتبی حسینی موسسه، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک نیز در این آیین اظهار کرد: در ایران کهن، نهادهای فرهنگی متاسفانه جوان هستند چون عمده نهادهای فرهنگی را حاکمان به وجود آورده بودند که ناچار با تغییر حکومت‌ها عمر نهادهایی که متولی آنها بوده‌اند، نیز به پایان رسیده و فراموش می‌شده‌اند‌.
او مردمی نبودن این نهادها را یکی از دلایل مهم فراموش شدن و بی‌سرانجام بودن نهادهای فرهنگی در کشور دانست و گفت: موزه ملی ایران و موزه ملی ملک پیشگامان کهنسال‌ترین نهاد فرهنگی مردمی این سرزمین محسوب می‌شوند بنابراین مراسم آیین پاسداشت ۸۰ سالگی‌شان را جشن گرفتیم‌.
اگر قرار است این پیشگامان فرهنگی الگویی را ارائه دهند، باید خود پیش‌قدم شوند و خوشبختانه موزه ایران باستان و موزه ملک همچراغ و همسایه هستند‌.
این دو نهاد حاصل تلاش پیران جهان‌دیده‌ای است که جوانان پرشور را همراه خود کرده‌اند، بنابراین امروز نوبت جوانان است که آن تلاش و خدمت را ثبت و ضبط کنند‌. طرح ثبت و ضبط خاطرات شفاهی حاج حسین‌آقا ملک در راستای این رسالت بوده و کتاب تدوین‌شده با عنوان نخستین دفتر از این مجموعه به حساب می‌آید‌.
به گزارش ایسنا در انتهای این مراسم از ۹ پیشکسوت تاریخ و فرهنگ و موزه‌دار ایران عبدالله انوار، محمدحسن سمسار، ژاله آموزگار، امیربانو امیری‌فیروزکوهی، ناصر تکمیل‌همایون، علی رواقی، علی بلوک‌باشی، لوریس چکناواریان و ژان بشلر (جامعه‌شناس و مردم‌شناس با کرسی دانشگاه سوربن فرانسه) تقدیر شد‌. همچنین تقدیرشدگان را اسکندر مختاری، حجت‌الاسلام شاهمرادی، محمدرضا اصلانی، سیداحد محیط‌طباطبایی، علی مرادخانی، نصرآبادی (رییس موزه ارتباطات)، غلامرضا امیرخانی (معاون کتابخانه ملی)، سیداحمد مسجدجامعی، سعادتی شهردار بافت تاریخی تهران‌، جبرئیل نوکنده از پیشکسوتان تقدیر کردند‌. همچنین به درخواست احمد مسجدجامعی، ژاله آموزگار تالار دائم فرهنگ و زندگی موزه ملی ملک را افتتاح کرد‌.