جنگ بالن‌ها در مدار 38درجه

فاطمه عباس‌پور‌شیرازی-دهم آگوست ۱۹۴۵ بود که دین راسک و چارلز بونستیل، دو افسر جوان آمریکایی با عجله نقشه جهان را باز کردند و رو‌به‌روی خود گذاشتند. آن دو ماموریت داشتند هرچه سریع‌تر یک خط فرضی را به عنوان قلمرو استقرار نیروهای آمریکایی در کره مشخص کنند. دو مرد که وقت زیادی نداشتند به طور چشمی مدار 38درجه را انتخاب کردند چراکه به نظرشان این مدار کشور را به دو نیمه تقریبا مساوی تقسیم می‌کرد. نکته کنایه‌آمیز ماجرا در این بود که آن دو بدون اینکه اطلاع داشته باشند دقیقا همان مرزی را انتخاب کردند که 40سال پیش استعمارگران پیشین این ملت، یعنی شوروی و ژاپن برای تقسیم قلمرو تحت نفوذ خود روی آن توافق کرده بودند.
دو افسر در نهایت در تماسی با مرکز، مدار 38درجه را به عنوان مرز جدید اعلام کردند و این سرآغاز جدایی یک ملت بود. مردمانی از یک نژاد و ریشه که با تصمیم منفعت‌طلبانه دو ابرقدرت محکوم به جدایی شدند. از آن دوران 70سال گذشته است اما آن مردم هنوز پشت مرزی که سال‌ها قبل به شکل عجولانه توسط دو افسر بی‌تجربه رسم شد باقی‌مانده‌اند، یکی یادگار اتحاد جماهیر شوروی کمونیستی و دیگری دست‌پرورده سرمایه‌داری غرب.
نبرد بالنی دو کشور
قضیه از جایی آغاز شد که عده‌ای از فعالان سیاسی که برخی از آنان فراریان کره‌شمالی بودند اقدام به فرستادن چندین بالن حاوی پیام‌ها و شعار‌های تبلیغاتی به مرز‌های کره‌شمالی کردند. سیاستمداران کره‌شمالی بارها حساسیت فوق‌العاده خود را بر هرگونه ارتباط مردمشان با تبلیغات کره‌جنوبی نشان داده بودند و همین موضوع موجب خشم فزاینده‌شان در موضوع بالن‌های تبلیغاتی شد.
چند روز بعد و در 28 می ‌بود که گزارش‌های عجیب مردمی از سرتاسر کره‌جنوبی به گوش رسید. مردم وحشت‌زده خبر از رصد بالن‌هایی که محموله‌هایی با بویی وحشتناک را حمل می‌کردند در سرتاسر کشور دادند. مسوولان گیج از ماهیت بالن‌ها و وحشت‌زده از احتمال شیوع ویروس‌های گوناگون یا وجود مواد خطرناکی از قبیل مواد شیمیایی، بیولوژیکی یا رادیواکتیو سریعا دستور ارسال نیروهای ویژه را به محل رویت این بالن‌ها صادر کردند اما نتیجه بررسی‌ها دور از انتظار بود. بالن‌ها شامل حجم زیادی زباله و فضولات بود! به زودی کاشف به عمل آمد که این اقدام پاسخ کره‌شمالی به ارسال بالن‌های تبلیغاتی کره‌جنوبی در مرز است.
کیم یو جونگ خواهر رهبر فعلی کره‌شمالی، فردی که به گفته بسیاری قدرتمند‌ترین زن این کشور است در بیانیه‌ای تایید کرد که کره‌شمالی بالن‌ها را برای پاسخ به کمپین‌های تبلیغاتی مشابه فعالان کره‌جنوبی علیه کره‌شمالی با استفاده از بالن‌ها، صورت داده است. او ادامه داد: این بالن‌ها هدیه‌ای صمیمانه به اجنه لیبرال دموکراسی بود.
آنها با این اقدام قصد دارند این پیام را صادر کنند که هرگونه تبلیغات و اعلامیه علیه حکومت این کشور در نظر آنان به مثابه زباله است.
تاریخچه‌ای 50ساله از جنگ‌های بالنی
تاریخچه جنگ‌های بالنی دو کره به دهه50 میلادی بازمی‌گردد اما کاربرد آن با چیزی که امروزه می‌بینیم زمین تا آسمان تفاوت داشت. آن زمان نامه‌های ارسالی داخل بالن‌ها آخرین امید سربازانی بود که می‌خواستند خود را تسلیم کنند تا شاید به این جنگ برادرکشی پایان دهند. طبق تخمین‌ها تا زمان امضای آتش‌بس در سال 1953 چیزی حدود 8/2‌میلیارد نامه میان دو طرف رد و بدل شد. این روز‌ها اما بالن‌ها به اسبابی برای مبارزه در دوران صلح تبدیل شده‌اند.
در همین راستا به نظر می‌آید پس از امضای یک قرارداد تسلیحاتی میان مسکو و پیونگ یانگ شاهد تشدید دوباره جنگ‌های بالنی باشیم. گفت‌وگویی که در آن معاون وزیر دفاع روسیه، الکسی کریوروچکو و رهبر کره‌شمالی کیم جونگ اون با یکدیگر دیدار کردند و برهمکاری‌های دو جانبه در بحث‌های نظامی تاکید کردند. چنانکه ارتش کره‌جنوبی بعدازظهر پنجشنبه گذشته اعلام کرد بالن‌هایی با فاصله یک ساعت از مرز در حال حرکت به سمت سئول دیده شده‌اند. در پی این اقدام مقامات کره‌جنوبی از مردم خواستند که نسبت به سقوط اشیا از آسمان هوشیار باشند و اگر بالنی را روی زمین‌شناسایی کردند، به مقامات گزارش دهند.
تبلیغات، پاشنه‌آشیل کره‌شمالی
این اقدام موجب برانگیخته شدن عصبانیتی افسارگسیخته در کره‌جنوبی چه در میان مردم و چه در میان سیاستمداران شد. ارتش این کشور اعلام کرد، موج‌های مردمی بسیاری در محکومیت این عمل تحقیرآمیز شکل گرفت و بسیاری از جوانان برای اعزام به نبرد با کره‌شمالی اعلام آمادگی کردند. سیاستمداران کره‌جنوبی اما نشان دادند که شناخت درستی از همتایان شمالی خود دارند. آنها می‌دانستند فقط یک چیز است که می‌تواند خطرناک‌تر از انواع تسلیحات برای آنها جلوه کند: تبلیغات.
در همین رابطه آنها توافق کاهش تنش را که شش سال پیش به‌دست آمده بود، تعلیق کردند، بلندگو‌های تبلیغاتی خود را به مرز‌ها بازگرداندند و تبلیغات خود را برای نخستین‌بار از سال 2018 از سرگرفتند.
کره‌شمالی نیز این‌بار خشمگین‌تر از دفعه قبل دومین سری از بالن‌های زباله را راهی مرز‌های کره‌جنوبی کرد اما این‌بار به جای 180 بالن 600 بالن فرستاده شد. این بالن‌ها در هشت استان از 9 استان این کشور دیده شدند.
کیم یوجونگ بار دیگر اعلام کرد: ما تدابیر متقابل خودمان را به صورت کامل در یک چنین وضعیتی اعمال کرده‌ایم. ما کاری خواهیم کرد که خاندان‌های کره‌جنوبی دچار شرمساری تلخ و خسته شوند و باید آماده پرداخت هزینه بسیار گزافی به خاطر بازی کثیفشان باشند.
لی سونگ جون، سخنگوی ستاد مشترک ارتش کره‌جنوبی گفت: من بار دیگر تاکید می‌کنم که اگر شهروندان کره‌جنوبی از بالن‌های حاوی زباله کره‌شمالی آسیب ببینند، تمام مسوولیت برعهده کره‌شمالی است.
با این حال به نظر می‌آید کره‌جنوبی قصدی برای مقابله با این بالن‌ها ندارد. آنها گذاشته‌اند بالن‌ها در آرامش مسیر خود را طی کنند و سپس دست به جمع‌آوری آنان بزنند تا با این بی‌اهمیتی به همتایان شمالی خود دهن‌کجی کرده باشند.
زخمی که هنوز تازه است
تشدید تنش میان دو کره خبر تازه‌ای نیست. از احتمال تقویت تسلیحات اتمی ایالات‌متحده در کره‌جنوبی گرفته تا گذر و کشته شدن چندین سرباز اهل کره‌شمالی در مرز دو کشور اما هربار این اخبار یک حقیقت غیرقابل انکار را تایید می‌کنند. زخم تجزیه یک کشور واحد، یک ملت با ریشه مشترک توسط کشور‌های خارجی هنوز با گذر بیش از نیم قرن بر پیکر این دو کشور تازه است. ابرقدرت‌هایی که با کارشکنی هرچه بیشتر در مذاکرات پیشین صلح نشان دادند هنوز قصد ندارند این دو کشور را به حال خود رها کنند تا شاید قدمی به سمت اتحاد دوباره یا دست‌کم تنش ‌زدایی در روابط خود بردارند. هدفی که این روزها دور‌تر از همیشه به نظر می‌آید.