جنگ لفظی تهران- واشنگتن

گروه سیاسی- بامداد روز شنبه بود که تاسیسات نفتی عربستان سعودی هدف حمله یگان پهپادی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن قرار گرفت. وقوع چنین حادثه‌ای کافی بود تا مایک پمپئو در ادعایی بی‌اساس ایران را متهم به دست داشتن در حمله پهپادی کند. وزیر خارجه آمریکا بدون ارائه هیچگونه مدرکی مدعی شد که «دلیلی ندارد حمله به تاسیسات نفتی عربستان از یمن انجام شده باشد.» پمپئو در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «تهران در پس حدود یکصد حمله‌ای است که [تاکنون] علیه عربستان سعودی انجام شده و این در حالی است که روحانی و ظریف تظاهر می‌کنند که به دیپلماسی متوسل هستند.»
این ادعا در حالی مطرح می‌شود که دولت عربستان سعودی هنوز اعلام نکرده چه کسی پشت این حمله بوده و گزارشی نیز درباره تلفات این حمله نداده است اما وزیر خارجه آمریکا در تلاش برای ایجاد ایران‌هراسی در جهان، از تمام کشورها خواست که علنا و یکصدا، حملات ایران را محکوم کنند. وی تاکید کرد: ایالات متحده با شرکا و متحدان خود همکاری خواهد کرد تا از تامین انرژی در بازارها اطمینان حاصل کرده و ایران را به خاطر تجاوزهایش، پاسخگو کند.»
واقعیت آن است که آمریکا با توسل به چنین ادعاهایی به دنبال انزوای ایران و البته به دنبال یارگیری از میان کشور‌های عربی منطقه علیه ایران است. در این راستا ریاض بار‌ها مدعی شده تهران از حوثی‌های یمن حمایت به عمل می‌آورد و عملیات نیرو‌های یمنی با حمایت ایران انجام می‌شود. باید تاکید داشت که در اتهام‌پراکنی‌های آمریکا نسبت به ایران عربستان هم‌راستا با واشنگتن حرکت می‌کند. یکی از علت‌های دشمنی عربستان نیز با ایران به همین روابط تهران و واشنگتن برمی‌گردد. هرگونه مذاکره بین ایران و آمریکا با دیده نگرانی نگاه می‌شود، چرا که جایگاه عربستان به عنوان دولت تابع اصلی آمریکا در خاورمیانه را تهدید می‌کند از این رو مقامات این کشور بدشان نمی‌آید که واشنگتن را در سیاست لفاظی خود علیه ایران تشویق کنند تا به واسطه آن وضعیت صلح میان دو کشور ایجاد نشود به‌ویژه آنکه با وجود درگیری‌های اخیرا تهران و واشنگتن زمزمه‌هایی مبنی بر مذاکره میان دو طرف شنیده می‌شود. اخراج بولتون از کاخ سفید نیز می‌تواند چراغ سبزی از جانب ترامپ برای تحریک تهران محسوب شود اما در این میان باید اذعان داشت که مصالحه و چرخش رویکرد سیاست ایران و آمریکا نسبت به هم می‌تواند مورد سوءظن سعودی‌ها قرار گیرد. از این رو برخی مقامات کاخ سفید همچنون پمپئو که سیاستی همسو با بولتون دارد با برخی ادعاهای خود به دنبال ایجاد شکاف در روابط دو کشور هستند. و البته واقعیت این است که هم‌پیمانی ریاض و واشنگتن برای زیرفشار گذاشتن ایران موضوعی است که حاصلی جز تشدید فضای تنش‌آلود در منطقه نخواهد داشت. پیش از این نیز بارها شاهد اتهام‌پراکنی عربستان و واشنگتن در نقش ایران در خرابکاری‌های منطقه بوده‌ایم. نمونه‌اش برگزاری نشستی ضد‌ایرانی در اردیبهشت ماه بود با این اتهام که ایران پشت حمله ۲۴ اردیبهشت حوثی‌های یمن به تاسیسات نفتی و یک خط لوله عربستان قرار داشت. موضوع فجیره بهانه‌‌ای در دست فرصت‌طلبان داده بود تا جامعه جهانی را مقابل ایران قرار دهند و تهران را منزوی کنند. اما واقعیت آن است که در این اتهامات واشنگتن ضلع اصلی مثلث است؛ مثلثی که ریاض، تل‌آویو و واشنگتن تشکیل دادند تا هر روز با تقویت روابط خود علیه ایران و تشدید سیاست‌های خصمانه خود از نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی بکاهند.
سناتور «کریس مورفی» از حزب دموکرات، با «غیرمسوولانه» دانستن چنین اظهاراتی در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «این یک ساده‌سازی غیرمسوولانه و نحوه وارد شدن ما به جنگ‌های کم‌خردانه است.»
مورفی با رد کردن این ادعا که ایران حملات به پالایشگاه‌های شرکت نفتی آرامکو را انجام داده است، توضیح داد: «سعودی‌ها و حوثی‌ها در حال جنگ با هم هستند. سعودی‌ها به حوثی‌ها حمله می‌کنند و آنها نیز پاسخ می‌دهند. ایران حامی حوثی‌هاست و بازیگر بدی نیز بوده اما به این سادگی نمی‌توان حوثی‌ها را مساوی ایران دانست.»
«بن رودز» معاون مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور پیشین آمریکا نیز با تاکید بر اینکه حوثی‌ها را نباید همان ایران دانست، گفت:‌«سعودی‌ها جنگی را در یمن به راه انداخته‌اند. این [اظهارات پمپئو] به‌طرز غیرقابل باوری کم‌خردانه، مزورانه و خطرناک است.»
«اندرو فاینبرگ» خبرنگار آمریکایی حوزه کاخ سفید با بیان اینکه دولت‌های آمریکا و عربستان هیچ اعتباری در موضوعات مرتبط با ایران ندارند، در توئیتر نوشت: «مشکل ادعاهای پمپئو، که هیچ مدرکی هم برای آن ارائه نمی‌کند، ‌این است که سعودی‌ها و حوثی‌ها سال‌هاست با هم در جنگ هستند.»
«آرون دیوید میلر» عضو ارشد اندیشکده کارنگی نیز در واکنش به ادعاهای پمپئو، تصریح کرد: «اگر گزارش‌ها صحیح باشند، پهپادهای حوثی‌ها این حجم از آسیب را به تولید نفت سعودی وارد کردند، حال می‌توانید تصور کنید که ایران چه مقدار [آسیبی] می‌تواند بزند.»
فریب حداکثری
اما ادعای وزیر خارجه آمریکا مبنی بر دست داشتن ایران در عملیات پهپادی مقاومت یمن علیه تاسیسات نفتی عربستان سعودی، واکنش‌های صریحی در داخل ایران را هم در پی داشت. مقامات وزارت خارجه ایران فشار حداکثری آمریکا را سیاستی شکست‌خورده قلمداد می‌کنند. آمریکا با خروج خود از برجام و اعمال تحریم‌های گسترده به دنبال تسلیم ایران و کشاندن مقامات آن پای میز مذاکره بود وحالا شکست این استراتژی، آنان را وادار به اتهام‌زنی برای نقش داشتن ایران در خرابکاری‌های منطقه کرده است.
از این‌رو وزیر امور خارجه ایران به ادعای وزیر خارجه آمریکا علیه ایران درباره حملات آرامکو واکنش نشان داده و آن را «دروغ حداکثری» خواند. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در پیامی توئیتری در واکنش به ادعای پمپئو نوشت: مایک پمپئو که در «فشار حداکثری» شکست خورده است، به «دروغ حداکثری» روی آورده است.
ظریف در ادامه گفت: آمریکا و مشتریانش به دلیل این توهم که برتری تسلیحاتی به پیروزی نظامی منجر خواهد شد، در یمن گیر افتاده‌اند. وی افزود: مقصر دانستن ایران، به فاجعه خاتمه نخواهد داد. پذیرفتن طرح پانزدهم آوریل ما برای پایان دادن به جنگ و آغاز مذاکرات ممکن است به آن پایان دهد.
دروغ حداکثری
سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به اظهارات وزیر امور خارجه آمریکا و یکی از سناتورهای آمریکایی در خصوص حملات پهپادی به تاسیسات نفتی عربستان توسط یمنی‌ها واکنش نشان داد و اظهار داشت: حدود پنج سال است که ائتلاف سعودی با تجاوزات مکرر به یمن و ارتکاب انواع جنایات جنگی آتش جنگ را در منطقه شعله‌ور نگاه داشته و یمنی‌ها نیز نشان داده‌اند در مقابل جنگ و تجاوز ایستادگی می‌کنند.
موسوی با اشاره به سخنان وزیر خارجه آمریکا خاطرنشان کرد: چنین اتهام‌زنی‌ها و اظهارنظرهای کور و بی‌حاصل در چارچوب دیپلماتیک غیرقابل درک و بی‌معنی است. در روابط بین‌المللی حتی «خصومت‌ورزی» هم دارای حداقلی از باورپذیری و چارچوب‌های منطقی است که مقامات آمریکا این اصول حداقلی را نیز درنوردیده‌اند. اینگونه اظهارنظر‌ها و اقدامات بیشتر شبیه برنامه‌ریزی سازمان‌های مخفی و اطلاعاتی برای تخریب وجهه کشوری به منظور زمینه‌سازی برای اقداماتی در آینده است. آمریکایی‌ها سیاستی به نام «فشار حداکثری» در پیش گرفتند که ظاهرا به دلیل ناکامی‌ها به سمت «دروغ حداکثری» گرایش پیدا کرده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پایان تنها راه حل ایجاد آرامش در منطقه و پایان دادن به بحران بی‌حاصل در یمن را توقف حملات و تجاوزات ائتلاف سعودی، قطع کمک‌های سیاسی و تسلیحاتی کشورهای غربی به متجاوزین و تلاش برای یافتن راه‌حل‌های سیاسی دانست.