جهان‌بینی صنعت فولاد ایران از منظر توسعه‌ای

معدن ۲۴- یک فعال معدنی گفت: در موج جدید جریان توسعه فولاد، از نظر دانشی، توسعه‌ای و زنجیره‌ای در حال عقب افتادن از جهان هستیم که علت اصلی آن تحریم‌هاست.
ابوتراب فاضل در رابطه با لزوم تغییر نگاه فولادسازی سنتی کشور به سمت فولادهای پیشرفته با ارزش‌افزوده بالا افزود: اگر بخواهیم موج‌های مختلف را در تولید فولاد در ایران و جهان بررسی کنیم، با پارادایم‌های زمانی و دانشی مختلف مواجه می‌شویم.وی بیان‌ کرد: ‌موج نخست، دهه‌های ۶۰ و ۷۰ میلادی و دوره‌ای است که متاثر از دوران بعد از جنگ جهانی دوم، جهان به دنبال بازسازی ویرانه‌های جنگ است و فولاد در آن شکل و شمایل به خود می‌گیرد و تولید به ویژه با فناوری کوره بلند تعریف می‌شود.فاضل خاطرنشان کرد: همزمان با این دوره، ذوب آهن اصفهان در اوایل دهه ۵۰ شمسی در کشور ایجاد شد و مشاهده می‌شود که ایران نیز با این موج اولیه همراه است و عقب‌ماندگی از نظر تولید، دانشی و فناوری وجود ندارد.
وی ادامه‌ داد: در موج دوم نیز که مربوط به اوایل انقلاب است ما عقب نماندیم و اگر چه در این دوره در دهه ۸۰ میلادی شاهد توسعه شگفت‌انگیز و مهیب چین هستیم، اما سایر کشورهای توسعه‌یافته نیز پارادایم دوم خود در صنعت فولاد را آغاز کردند. در این دوره فناوری کوره بلند تقریبا در بیشتر این کشورها کنار می‌رود و زنجیره فولاد تعریف می‌شود.فاضل خاطرنشان کرد:‌ در این دوره مباحث انرژی، دانش، کوره‌های قوسی و غیره به میان می‌آید و هرچند ایران در این پارادایم از نظر زمانی کمی تاخیر داشته، اما پارادایم تولید و توسعه‌مان همراه و همپای دیگر کشورهای این صنعت است و لذا تا امروز هم توانسته‌ایم جزو ۱۰ کشور برتر تولیدکننده فولاد باقی بمانیم.
وی با بیان اینکه اتفاق نگران‌کننده در دو تا سه سال اخیر حادث شده است، اظهار کرد: در سال‌های گذشته دو نقطه عطف را یکی سال ۲۰۰۵ با تبدیل آگاهی به دانایی با ظهور شبکه‌های اجتماعی و دیگری سال ۲۰۲۳ با جهش تکنولوژیک در جهان شاهد بوده و هستیم. اما باید گفت در این موج از جریان توسعه فولاد، از نظر دانشی، توسعه‌ای و زنجیره‌ای در حال عقب افتادن از جهان هستیم که علت اصلی آن تحریم‌هاست.فاضل افزود: در سال‌های گذشته و با اعمال تحریم‌ها، مراودات‌مان با دیگر کشورهای جهان کاهش یافته و در حال عقب افتادن از استانداردهای فولادی و همچنین استانداردهای نصب و تجهیز هستیم.وی بیان‌ کرد: اگرچه در ۱۰ سال گذشته توانستیم تکنولوژی میدرکس را برای آهن اسفنجی بیاوریم و توسعه دهیم و خودمان بسازیم، یا شاهد حضور و فعالیت فولادسازان بزرگ در کشورمان بودیم، اما در چند سال اخیر به دلیل تحریم‌ها از کشورمان خارج شده‌اند و این زنگ خطری است که از نظر دانشی در حال عقب افتادن هستیم.فاضل اضافه ‌کرد: در حوزه انرژی نیز یک عقب‌ماندگی را شاهد هستیم، به طوری که هنوز تولید محصولات ما وابسته به سوخت‌های فسیلی است، اما جهان به سمت توسعه انرژی‌ برق و سایر انواع انرژی‌ها رفته است. وی ادامه‌ داد: در ماه‌های اخیر کشور هند تولید فولاد با سوخت هیدروژنی را آغاز کرده، امری که سال‌ها پیش در ژاپن آغاز شد و کشور چین نیز به شدت به دنبال آن است، اما ما همچنان به سوخت‌های فسیلی وابسته مانده‌ایم.