حرکت به سمت آب خاکستری

گروه انرژی- کم‌آبی امسال به درجه بحران رسیده است. آن‌طور که مقامات وزارت نیرو می‌گویند، میزان پرشدگی سدهای کشور نسبت به سال قبل ۱۰ درصد کمتر شده و اوضاع در ۷۰ درصد از سدهای کشور بحرانی است.راهکار دولت برای مقابله با بحران آب، استفاده از پساب است. عیسی بزرگ‌زاده سخنگوی صنعت آب گفته است که برای تامین آب مورد نیاز صنایع تصمیم داریم از پساب استفاده کنیم. به گفته او، اجرای این طرح دست صنایع را از آب ارزشمند و گران کوتاه کرده و از طرف دیگر آب مطمئن دیگری در اختیار آنها قرار می‌دهد.مصرف بی‌رویه آب در کشور از یک ‌طرف و محدود شدن بیشتر منابع آب تجدیدپذیر متولیان آب کشور را به چاره‌جویی درباره کند کردن روند مصرف آب‌های تجدیدپذیر کشور انداخته است.براساس آمارهای سازمان ملل میزان قابل قبول استفاده از آب‌های تجدیدپذیر در هر کشوری نباید از ۴۰ درصد بیشتر باشد تا پایداری آبی در آن کشور به هم نریزد.به گفته سخنگوی صنعت آب، کشورمان در این زمینه رکورد شکسته و بیش از ۹۰ درصد آب تجدیدپذیر به مصرف می‌رسد که تداوم این روند می‌تواند بحران‌های جدی به همراه داشته باشد.براین‌اساس وزارت نیرو به‌عنوان دستگاه متولی تامین آب کشور به دنبال اجرای طرحی برآمد تا میزان مصرف آب تجدیدپذیر در بخش صنعت کشور را محدود و ممنوع کند.بنا به گفته قاسم‌زاده سخنگوی آب، دولت هدف تامین آب مطمئن برای صنایع و جداسازی نیاز آنها به آب تجدیدپذیر توجه ویژه‌ای به آب‌های نامتعارف کرده است. برای اجرای دقیق این موضوع ابلاغیه رسمی هم صادر کرده که براساس آن هر گونه تخصیص از آب خام، آبخوان‌ها و رودخانه‌ها به صنایع ممنوع شده است. به همین منظور بر این ‌اساس صنایع باید به سمت استفاده از آب‌های نامتعارف بروند و دولت صنایع را پای ‌کار آورده تا خود سرمایه‌گذاری کرده و از آب مطمئن که همان تصفیه پساب فاضلاب شهری باشد، استفاده کنند.قاسم‌زاده پساب را آبی بسیار مطمئن برای صنایع دانست؛ زیرا تا زمانی که زندگی هست آب باید در چرخه مصرف قرار گیرد، بنابراین پساب آن نیز می‌تواند در اختیار صنایع قرار گیرد.وی گفت: این برنامه در مدار آمد و طرح‌های خوبی در این باره نگارش و حتی ابلاغ شده و تاکنون ۵۰ قرارداد در این بخش ابلاغ شده است.مدیرکل دفتر اطلاعات و داده‌های آبی کشور گفت: صنایع با سرمایه‌گذاری می‌توانند از این پساب‌ها بهره‌برداری کنند.
یک میلیارد متر‌مکعب آب خاکستری
هاشم امینی معاون وقت شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور در این رابطه می‌گوید: در یک دهه گذشته با توجه ‌به تغییر شرایط اقلیمی و لزوم مدیریت منابع آب کشور و نیز ضرورت توجه به پساب فاضلاب و آب خاکستری به‌عنوان یک منبع آبی قابل‌توجه سیاست‌های وزارت نیرو در این بخش تغییر کرده است.او افزود: وزارت نیرو به بخشی از صنایع مثل فولادی‌ها، معدنی و صنایع نیروگاهی و حتی پالایشگاهی توصیه کرده و اخیرا آن را تبدیل به قانون کرده که بند «ع» تبصره ۸ قانون بودجه ۱۴۰۲ حتی در لایحه‌ای که برای برنامه هفتم توسعه پیشنهاد شد بر این موضوع تاکید دارد که باز تخصیصی در این صنایع صورت گیرد و آب تازه و آبی که امکان استفاده از آن در حوزه کشاورزی و شرب هست را تغییر به پساب دهد.بنا به گفته معاون آبفای کشور، اکنون این موضوع به‌سرعت در وزارت نیرو و با همکاری وزارت صمت در حال پیگیری است البته نه‌تنها در دو سال اخیر بلکه در سنوات قبل هم از این نوع قراردادها داشته‌ایم.
امینی گفت: در حال حاضر ۳۰۷ میلیون مترمکعب پساب را برای صنایع بزرگی مانند فولاد مبارکه، ذوب‌آهن و پالایشگاه‌ها در فلات مرکزی و بخشی از شهرهای شرقی کشور واگذار کردیم.
وی ظرفیت پساب فعلی کشور را یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب اعلام کرد و گفت: برنامه‌ریزی ما در دولت این است که حدود یک میلیارد مترمکعب از این پساب را در اختیار صنعت قرار دهیم.
معاون آبفای کشور افزود: بر این ‌اساس صنعت در قالب قرارداد بیع‌متقابل وارد می‌شود و شبکه‌های جمع‌آوری و خطوط انتقال و تصفیه‌خانه را اجرا می‌کند و این پساب‌ها را به‌صورت قراردادهای ۲۰ و ۳۰ساله در اختیار صنعت قرار می‌دهیم.
اخیرا سخنگوی صنعت آب گفت: برنامه جایگزینی آب مصرفی هزار و ۳۵۰ واحد صنعتی و معدنی با مصرف ۸۳۰ میلیون مترمکعب در سال با منابع آب نامتعارف ابلاغ شد.«عیسی بزرگ‌زاده» گفت: از ابتدای سال تاکنون با هدف آزادسازی منابع آب برای تامین نیازهای محیط‌زیستی، کنترل فرونشست و ریزگرد و نیز افزایش ضریب پایداری در تامین آب شرب، برنامه جایگزینی آب مصرفی هزار و ۳۵۰ واحد صنعتی و معدنی با مصرف ۸۳۰ میلیون مترمکعب در سال با منابع آب نامتعارف ابلاغ شد.