26 - 12 - 2022
حق پخش کار دست صدا و سیما می‌دهد
گروه ورزش- بالاخره و همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد شبکه الجزیره اسپورت از رسانه ملی شکایت کرد. دیروز خبری در شبکه‌های اجتماعی و برخی سایت‌ها منتشر شد مبنی بر اینکه مسوول امور قضایی الجزیره اسپورت اعلام کرده به همراه پکیج ابوظبی اسپورت از شبکه‌های اتیوپی و صداوسیمای ایران در پی پخش غیرقانونی مسابقات فوتبال شکایت کرده است همچنین مدیریت ابوظبی توقیف فوری پخش این شبکه‌ها از ماهواره نایلست و عرب ست را خواستار شده که می‌تواند در نوع خود قابل توجه باشد. جزییات زیادی از این خبر منتشر نشده اما در تماس‌هایی که با برخی دست‌اندرکاران شبکه ۳ و رسانه ملی داشتیم آنها از این موضوع ابراز بی‌اطلاعی کردند و نخواستند در این باره صحبت کنند. ماجرا البته ساده بود و قابل پیش‌بینی.
کافی است برنامه‌های تلویزیونی مختلف شبکه‌های داخلی را نگاه کنید تا پی به این موضوع ببرید. سال‌های سال است که لوگوهای شبکه‌های پخش‌کننده رقابت‌های مختلف پوشانده می‌شود البته پوشش تلویزیونی به خوبی نشان می‌دهد که بازی‌ها چه مستقیم و چه غیرمستقیم از چه شبکه‌هایی برداشته می‌شود؛ یک سرقت تصویری آشکار که البته از چشم نمایندگان شبکه‌های تلویزیونی دور نمی‌ماند. خبر این شکایت حتی اگر تا پایان وقت امروز هم تایید نشود، اما محتمل و قابل اتفاق است به قول معروف دیر و زود دارد، اما سوخت و سوز ندارد.
ماجرا از چه قرار است؟
ماجرای حق پخش تلویزیونی فوتبال و درآمدی که رسانه ملی از پخش آگهی‌ها در خلال فوتبال‌های مختلف و برنامه‌های فوتبالی دارد در سال ۹۱ بارها و بارها مطرح شد. روزنامه جهان‌صنعت هم در گزارشی ویژه به این ماجرا پرداخت و رقمی حدود ۵۷۰ میلیارد تومان به دست آمد. رقمی که رسانه ملی سالانه از پخش فوتبال‌های مستقیم داخلی و برنامه‌های ورزشی درآمد دارد در این گزارش درآمد ناشی از آگهی‌های فوتبال‌های خارجی محاسبه نشده بود. رقمی که گمانه‌زنی می‌شود بین ۲۵۰ میلیارد تومان باشد البته رسانه ملی به آن گزارش واکنشی نشان نداد. سکوت البته نشانه رضاست و تکذیب نکردن آن ارقام نشان داد که رسانه ملی درآمد بسیار خوبی از حق پخش دارد اما رسانه ملی برای این ارقام نجومی حاضر نیست هزینه کند و همین هزینه نکردن منجر به شکایت شبکه الجزیره شده است. در خبری که منتشر شده الجزیره پرونده‌ای را که شامل قرارداد رسمی این رسانه جهت امتیاز پخش مسابقات فوتبال است را به دادگاه ارسال کرده و درخواست توقیف این شبکه‌ها را که باعث زیان‌های مادی سنگینی برای الجزیره شده‌اند، کرده است. در این شکایت نوشته شده که شبکه‌های اتیوپی و صداوسیمای ایران به صورت غیرقانونی لیگ‌های اسپانیا، ایتالیا، لیگ قهرمانان اروپا و لیگ آلمان را پخش می‌کنند این یعنی اینکه رسانه ملی فقط حق پخش لیگ برتر انگلستان را خریداری کرده است و حتی حاضر نشده بوندسلیگا را که قیمتی به مراتب کمتر از لیگ‌های دیگر دارد خریداری کند.
لیگ‌ها از کجا سرقت می‌شوند؟
این سرقت‌ها که حسابی سوژه شده‌اند به این ترتیب انجام می‌شوند که لیگ‌های اسپانیا و ایتالیا و لیگ قهرمانان اروپا از پکیچ شبکه الجزیره اسپورت و لیگ آلمان از پکیج ابوظبی اسپورت برداشته شده‌اند. یکی از دست‌اندرکاران سابق رسانه ملی در امر ورزش که نمی‌خواهد نامش فاش شود در این باره می‌گوید: «رسانه ملی کارت اشتراک این شبکه‌ها را خریداری کرده اما این کارت‌ها برای اشخاص حقیقی است نه حقوقی. من و شما می‌توانیم این کارت‌ها را بخریم و از تلویزیون و رسیور خانه‌مان بازی‌ها را مستقیم ببینیم اما یک شرکت عمومی نمی‌تواند این کار را انجام دهد.» اما الجزیره از کجا متوجه شده است؟ «آنها در تهران دفتر و دستک دارند، خبرنگار و گزارشگر دارند و همه چیز را رصد می‌کنند و گزارش‌ها را می‌گیرند، شبکه‌های ایران هم روی ماهواره‌ها حضور دارند و آنها هم کور نیستند، می‌بینند که چطور از روی آنها برداشته می‌شود. شخصیت‌های حقوقی باید حق پخش را بخرند اینکه با کارت ۳۰۰ دلاری، بازی را برای ۸۰ میلیون نفر پخش کنید و میلیاردها میلیارد آگهی بگیرید که نمی‌شود. رسانه ملی زرنگ است و دارد از آب کره می‌گیرد اما با این شکایت دوران کره‌گیری به پایان می‌رسد.» چه اتفاقی ممکن است بیفتد: «چیزی که آنها از دادگاه خواسته‌اند اتفاق می‌افتد شاید شبکه‌های ورزش و سه از نایلست و عرب ست اخراج شوند شاید هم ایران از پخش رقابت‌هایی که حتی حق پخشش را خریداری کرده محروم شود مثلا المپیک و جام‌جهانی و یورو و جام ملت‌های آسیا را به ما نفروشند.»
شبکه ورزش روی نایلست فول HD
چندی پیش شبکه تلویزیونی ورزش روی ماهواره نایلست آمد، این شبکه تنها از طریق رسیورهای فول اچ‌دی قابل دریافت است و البته در این میان شبکه ورزش سهم عمده‌ای در برداشتن برنامه‌های مختلف ورزشی از شبکه‌های مختلف ماهواره‌ای دارد و بسیاری از وله‌های شبکه ورزش از شبکه‌های ماهواره‌ای کپی و برداشته شده است. یک کارشناس رسانه‌ای که او هم نمی‌خواهد نامش فاش شود در این باره می‌گوید: «باید تکلیف را مشخص کنند این شبکه‌های عربی شبکه‌های مبدا هستند و با دلارهایی که خرج می‌کنند توانسته‌اند درآمدهای خوبی از پوشش رقابت‌های خارجی کسب کنند. مثلا دوبی اسپورت در آلمان بوندسلیگا را پوشش می‌دهد و در آن کشور گزارشگر عربی دارد. شبکه قطری الجزیره اسپورت در همه جای اروپا و حتی آمریکای جنوبی استودیو دارد و برای پخش مستقیم فوتبال، بسکتبال و والیبال و رقابت‌های مهم جهانی برنامه‌ریزی دارند. در استایل‌های پخش، عرب‌ها خیلی از ما جلو هستند و ما کاری حتی در جهت کپی کردن از آنها انجام نداده‌ایم، داربی امسال در تهران را دیدید که چطور اجرا کردند هنوز فاصله زیادی بین ما و آنها وجود دارد آنها دنبال آموزش رفته‌اند، همه تکنسین‌ها را از اروپا و آمریکا آورده‌اند و از آنها کار یاد می‌گیرند. مجری‌های ورزشی عرب به مراتب توانمندتر از مجری‌های ورزشی ما هستند فکرش را بکنید اگر عادل فردوسی‌پور یا مزدک میرزایی و پیمان یوسفی را از مجری‌گری حذف کنند، چه کسی باقی می‌ماند؟ باید باور کنیم که عقبیم. قطر جام‌جهانی ۲۰۲۲ را گرفته است، المپیک را می‌خواهد، ترکیه جام‌جهانی جوانان ۲۰۱۳ را گرفته است، امارات جام‌جهانی نوجوانان ۲۰۱۳ را گرفته است، قطر و امارات رقیب یکدیگر برای پیشرفت در همه زمینه‌ها شده‌اند امارات چندین بار میزبان جام ملت‌های آسیا بوده، قطر سال ۲۰۱۱ میزبان بود، حالا هم از ما برای سرقت تصویر شکایت کرده‌اند. مبارک باشد!» با دفتر تهران شبکه الجزیره تماس می‌گیریم. کسی پاسخگو نیست. آیا باید منتظر حکم شدید درباره اخراج شبکه‌های ایران بود؟ نکند همه شبکه‌های ایران را اخراج کنند؟
واکنش‌های مردم درشبکه‌های اجتماعی
این واکنش‌های مخاطبان فوتبال به این اتفاق در شبکه‌های اجتماعی است که می‌تواند جالب توجه باشد. نظرات مردم حتما برای مدیران رسانه ملی مهم است البته ما نظراتی را منتشر کردیم که قابلیت چاپ داشت! بخوانید:
رضا: شبکه سوم کشور ما که روی چند ماهواره به نقاط مختلف دنیا پخش می‌شود از دیرباز! اقداماتی انجام می‌دهد که در شان یک شبکه با پشتیبانی مالی دولت نیست و در کمال بی‌تفاوتی نسبت به تحولات پخش مدون برنامه‌های مدرن به دنبال کپی کردن از کانال‌های دیگر مخصوصا در فوتبال است.
محسن: مسابقات فوتبال لالیگا و سری آ و چند بازی لیگ بریتانیا از بعضی کانال‌های عربی پخش می‌شود و دوستان کپی می‌کنند و از عواقبش نمی‌ترسند یک شب که من در حال دیدن فینال جام باشگاه‌های جهان از کانال ( NTVsporروی ماهواره ترکست) بودم وقتی در چندین مرحله با پخش شبکه ۳ مقایسه کردم فهمیدم که شبکه ۳ کشور ما بازی را از یک کانال دیگر (حتما یکی از کانل‌های عرب!) کپی می‌کند و حتی به‌جای صدای تماشاگران اصلی مسابقه، صدای از پیش تهیه شده تماشاگر گذاشته و بازی گزارش می‌شود در چند مرحله مشاهده کردم که خبری از سوت داور نیست و در لحظات مهم بازی صدای شور و شوق تماشاگران هم وجود ندارد! از گفتن کپی دکور و زیرنویس و Style بخش اخبار سیما از شبکه‌هایEuronews و France24 کانل خبری «پرس» خودمون که کاملا کپی از فرانس۲۴ هست) هم می‌گذرم.
ملیکا: امیدوارم روزی کشور ما هم کانال درست و حسابی ورزشی داشته باشد و آنقدر پول داشته باشد که نیازی به سرقت تصویری نباشد!
امین: وقتی با ۳۰۰ دلار می‌شود همه فوتبال‌های جهان را دید چرا بیخودی پای شبکه ۳ بنشینم؟
مهرداد: از الجزیره اسپورت می‌گیرند اکثر بازی‌ها رو یا پکیج اسکای رو یوتلست W3! مهم نیست که از کجا برداشته میشه، مهم اینه که فقط برداشته میشه!
رضا: جایی نیست که شکایت کنیم؟! منظورم دادگاه‌های بین‌المللیه... برای این دزدی‌ها مبالغ هنگفتی جریمه باید بدن!
ندا: اینها همش بخاطر اینه که ماهارو سر گرم کنن!
صدف: فقط فوتبال نیست. اخبار شبکه یک رو هم از گرافیک یورونیوز کپی می‌کنن! ۲۰:۳۰ شبکه ۲ و اخبار شبانگاهی شبکه ۳ خود اجرا و استایل الجزیره است. پرس تی. وی کپی فرانس ۲۴ است.
علی: از دیوار استودیوی خارجی‌ها نباید بالا رفت!
آرش: حالا بد کاری می‌کنه فوتبال مستقیم برامون پخش می‌کنن؟ این به جای تشکرتونه؟
صنم: یه چیزی خیلی باحاله. وقتی فوتبال خارجی نشون میده، صدای همهمه عجیبی زیر صدای گزارشگر پخش می‌کنه که انگار توی ورزشگاه نیست! جالب اینه که به گزارشگرها می‌گن داد بزنن تا صدای تقلبی شنیده نشه! بیچاره حنجره‌های عادل و مزدک و جواد!
مهدی: فوتبال خارجی رو نگاه کنید. صدای تماشاچی بلند، صدای گزارشگر بلندتر!
حسین: آدم رو یاد اعصاب خردی‌ها می‌اندازید‌ها! می‌آییم اینجا یه کم تمدد اعصاب داشته باشیم. شکایت کردن که کردن، از شما که نکردن، قراره از جیب شما بره مگه؟
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد