حل‌و‌فصل ابهامات هسته‌ای

«جهان‌صنعت» – مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفته: «هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ایران به‌سمت یک برنامه تسلیحاتی حرکت کرده یا در حال حرکت یا برنامه‌ریزی برای چنین حرکتی است.» رافائل گروسی که به تازگی در گفت‌وگویی با فایننشال‌تایمز در این رابطه اظهارنظر کرده، همچنین با اشاره به تولید اورانیوم غنی‌شده توسط جمهوری اسلامی می‌گوید: «در تولید ۶۰‌درصد اورانیوم غنی شده نوساناتی وجود داشته اما هیچ‌چیز چشمگیری نیست. آنچه ما می‌بینیم این است که یک روند ثابت وجود دارد. آنها در گذشته سریع‌تر بوده‌اند اما چیزی که ما می‌بینیم یک سرعت منظم است، حالتی مانند دویدن.»
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که سرعت پیشرفت و توسعه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را به‌نسبت بالا ارزیابی کرده، می‌گوید: «بدون شک برنامه هسته‌ای ایران در حال توسعه و گسترش است.» گروسی در عین حال اذعان کرده که «ایران برای نخستین‌بار در بیش از یک‌سال گذشته، تمایل خود را برای شرکت در گفت‌وگوی جدی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان داده است.» او همچنین از امکان دستیابی به تفاهم با تهران سخن گفته و تاکید کرده که «ممکن است ما و ایران که چندماه رابطه پرتنش را تجربه و تحمل کردیم، پس از مذاکرات اخیر من با مقام‌های ایرانی وارد مرحله جدیدی شده باشیم.»مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین با بیان اینکه «به نظر می‌رسد تهران مایل به گفت‌وگو درباره موضوعات مشخص است»، می‌گوید: «فرصتی برای حل و فصل برخی موارد اختلاف، از جمله بهبود توانایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران وجود دارد.» او که معتقد است «مقام‌های ایرانی به این تحلیل و درک رسیده‌اند که بهتر است کمی تعامل داشته باشیم تا اینکه به مسیر کاملا متفاوتی را که می‌تواند منجر به تشدید بیشتر تنش و شاید خطر جنگ شود، ادامه دهیم»،اعلام کرده که «واشنگتن و تهران همچنان به باز نگه داشتن یک «کانال دوجانبه» برای گفت‌وگو‌ها ادامه می‌دهند.» او همچنین با بیان اینکه «‌ایران از زمان حمله حماس در ۷ اکتبر و متعاقبا حمله اسرائیل به باریکه غزه، مقیاس یا سرعت فعالیت هسته‌ای خود را تغییر نداده»، گفته است:‌ «هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ایران به‌سمت یک برنامه تسلیحاتی حرکت کرده یا درحال حرکت یا برنامه‌ریزی برای چنین هدفی است.»مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که گفته: «تهران ‌هم‌اکنون مواد شکافت‌پذیر کافی برای تولید حدود ۳ بمب هسته‌ای را در اختیار دارد و می‌تواند عرض چند هفته این مهم را محقق سازد»، درعین‌حال می‌گوید: «مذاکرات فنی بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مقام‌های ایرانی از زمان بازگشتم از ایران ادامه داشته است.» گروسی در پایان تاکید کرده که نکته مهم در این راستا، «اطمینان از حفظ این رابطه و عدم قطع کامل تعاملات و ارتباطات است.»ساعتی پس از انتشار این اظهارات مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در گفت‌وگو با فایننشال‌تایمز مطرح شده، رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی نیز در سخنانی به سفر اخیر رافائل گروسی به ایران و حضورش در کنفرانس علوم و فنون هسته‌ای که در اصفهان برگزار شد، اشاره کرده و گفته: « نکته مهم حضور آقای گروسی در این کنفرانس این بود که جمهوری اسلامی یک ظرفیت بومی و گسترده در بخش‌های مختلف علوم و فنون هسته‌ای دارد که قابل ارائه به جهان است.» محمد اسلامی که در حاشیه نشست روز گذشته هیات دولت در جمع خبرنگاران حاضر در حیاط کاخ ریاست‌جمهوری حاضر شد و به برخی پرسش‌های خبرنگاران پاسخ گفت، همچنین مذاکراتش با رافائل گروسی و نتایج و دستاوردهای آن را تشریح کرد و گفت: «علاوه بر مفاد بیانیه مشترک اسفند ۱۴۰۱، حدود نیمی از موارد باقیمانده ما با آژانس حل‌وفصل شد؛ ۲ مکان باقیمانده هم در فرآیند حل‌وفصل قرار دارد. بنابر برنامه توافق شده، معاونان دو طرف در حال تعامل و گفت‌وگو هستند.»در حالی که به‌تازگی روزنامه لوموند فرانسه در مقاله‌ای مدعی شده بود که جمهوری اسلامی از نیجریه «کیک زرد» خریداری کرده، یکی از خبرنگاران از رییس سازمان انرژی اتمی خواست که در این رابطه توضیح دهد. حال آنکه اسلامی در واکنش به این پرسش، صرفا تاکید کرد که این روزنامه فرانسوی باید بگوید منبع خبرش کیست و این ادعا را برچه اساس مطرح کرده است. او همچنین در پاسخ به پرسشی دیگر در خصوص آخرین وضعیت مذاکرات در راستای رفع تحریم‌ها تاکید کرد که این مذاکرات، «مذاکراتی سیاسی» است و ربطی به گفت‌وگوهای ما با آژانس ندارد؛ در نتیجه این مقام‌های سیاسی و دیپلماتیک دو طرف هستند که باید در این رابطه اظهارنظر کنند. رییس سازمان انرژی اتمی در عین حال سخنان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی‌بر احتمال شکل‌گیری فضای جدید با ایران را که در جریان گفت‌وگوی اخیر گروسی با فایننشال‌تایمز نیز مورد تاکید قرار گرفت، تایید کرد و گفت: «منظور ایشان عملیاتی شدن همان ۳ پاراگرافی است که در بیانیه مشترک اسفندماه ۱۴۰۱، بین طرفین به امضا رسید.»اسلامی همچنین از این مهم خبر داده که «به‌زودی معاون آقای گروسی برای ادامه گفت‌وگوها به ایران می‌آید.»‌ آن هم در حالی که رافائل گروسی در سفر اخیر خود به ایران مجموعه‌ای از اقدامات عملی ملموس را برای احیای بیانیه مشترک اسفندماه ۱۴۰۱ با هدف بازگرداندن روند اعتمادسازی و افزایش شفافیت میان ایران و آژانس پیشنهاد کرد و جمهوری اسلامی نیز پذیرفت که این پیشنهادات را بررسی کند؛ تفاهمی که عملا منجر به ازسرگیری مجدد مذاکرات فنی میان هیات‌های ایران و آژانس شد. حال باتوجه به در پیش بودن نشست فصلی شورای حکام که اواسط خردادماه برگزار می‌شود، انتظار می‌رود دو طرف ظرف دو هفته آتی در مذاکرات خود به نتایجی موثر و چشمگیر دست یابند.