14 - 08 - 2017
حل مشکلات چالش برانگیز با گفت و گو و تعامل
گروه فرهنگ و هنر- سیدعباس صالحی، وزیر پیشنهادی روحانی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای دولت دوازدهم است؛ کسی که چهارسال گذشته معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد بود و در دورهای کوتاه حتی سرپرستی این وزارتخانه را به عهده داشت. صالحی پس از معرفیاش بهعنوان وزیر پیشنهادی، برنامههایش برای این وزارتخانه را منتشر کرد که در آن به بسیاری از حوزهها کمتر پرداخته شده یا حتی اشارهای هم نشده بود. او در مصاحبهای با ایسنا درباره برنامههایش و انتقاداتی که این روزها درباره او گفته میشود توضیحاتی داده است. صالحی با تاکید بر دشواریهای حوزه فرهنگ و هنر کشور و تناقضهای موجود، معتقد است با پیگیری سیاستهایی، میتوان در این زمینه بهبودهای موثری ایجاد کرد.
صالحی درباره انتقادات مطرح شده درباره اینکه گفته میشود او تنها در حوزه کتاب اشراف دارد و به دیگر حوزهها تسلط ندارد، گفته است: «وزارت فرهنگ و ارشاد موضوعهای متنوعی را به همراه دارد و مسوولیتها و دامنههای آن از اوقاف و حج و زیارت و فعالیتهای قرآنی است تا موسیقی، تئاتر، سینما و کتاب و موضوعات دیگر. این دامنه وسیع از لحاظ موضوعات طبعا این انتظار را در اهالی هرکدام بهوجود میآورد که کسی که سکان این وزارت را در دست میگیرد، در همه حوزهها تخصص داشته باشد. این اما انتظاری است که حاصل نمیشود و در هیچ دورهای هم اینگونه نبوده است. آنچه شاید اهمیت داشته باشد، این است که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از لحاظ شخصیت وجودی با این دامنه گسترده، قرابت داشته باشد یعنی در این حوزهها، آگاهیهای لازم و پایهای داشته باشد. از لحاظ کارکردی هم آگاهیها به لوازم مدیریتی کمک میکند. از لحاظ شخصیت فردی، با حیطههای مختلف فرهنگی و هنری انس وجودی داشتهام.»
او خود را با دیگر حوزهها بیگانه نمیداند و میگوید: «گرچه شاید با حوزه کتاب مانوستر و مرتبطتر بودهام اما با سینما و تئاتر و هنرهای دیگر هم بیگانه نیستم حداقل از منظر علاقههای شخصی. البته مثل هر فرد دیگری، این دامنههای آشنایی ممکن است در حوزههایی ضعیفتر و در حوزههایی وسیعتر باشد. اگر کسی با حوزههایی هیچگونه انس وجودی نداشته باشد، میتواند در ادامه ضربههایی به آن حوزه وارد کند. اما این انس وجودی و آگاهیهای پایهای در من اینگونه بوده که در این ۳۰-۴۰ سال به حوزههای غیر از کتاب بیتعلق نبودهام. در حوزه اطلاعات و مدیریت هم چهار سال در وزارت ارشاد بودهام و طبیعتا با حوزههای دیگر ارتباط داشتهام. از لحاظ اقتضائات مدیریتی و حساسیتها، حضور در شورای معاونان وزارتخانه و بحثهایی که در این سطح مطرح بوده، تجربههایی برای من پدید آورده است.»
کمتر فیلم ایرانی هست که ندیده باشم
صالحی درباره علاقهاش به سینما هم گفته است: «در حوزههای تئاتر و سینما، هم از لحاظ نظری و هم از لحاظ انس فردی ارتباطی وجود داشته است. از ۱۳-۱۴ سالگی شاید کمتر فیلم ایرانی باشد که آن را ندیده باشم. مجلات نقد فیلم را به شکل پیوسته دنبال کردهام. در حوزه تئاتر هم همینطور. ما گاهی راههای طولانی طی میکردیم تا تئاتر یا فیلمی را که عرضه شده است، ببینیم. مصرف فیلمبینی و تئاتربینی در خانواده ما بسیار بالاست. شاید یکی از چیزهایی که خانواده ما را دور هم جمع میکند، همین دیدن فیلم و تئاتر باشد. در بچههای کوچک ما تا فرزندان بزرگمان که در دهه سوم زندگیشان هستند، این علاقه وجود دارد. مجموعا یک خانواده حرفهای سینمارو تئاتربین و علاقهمند به حوزه هنر هستیم.»
برای حل مشکلات از مسیر گفتوگو حرکت کنیم
وزیر پیشنهادی ارشاد درباره چالشهای پیشرو در حوزه سینما هم توضیح داده است: «یکی از چیزهایی که شیوه من در این چهار سال حضور در وزارت ارشاد بوده، این است که اگر بتوانیم از مسیر گفتوگو بین کنشگران حوزه فرهنگ حرکت کنیم، اگر نگوییم همه مشکلات حل میشود، دستکم بخشی از مشکلات ما حل خواهد شد. گفتوگوی فعال، مستمر و سازنده بین اصحاب فرهنگ که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منافعشان را تعقیب میکند، با کسانی که در حیطههای فرهنگی از دیگر حوزهها ورود دارند؛ چه کنشگران سیاست، چه کنشگران دین و امنیت. این گفتوگوها در مرحله اول، پارهای از سوءتفاهمها را میتواند حل کند و در مراحل بعدی، به نزدیکی ذهنیتها منجر شود برای اینکه برخی از اتفاقات به گونهای دیگر رقم بخورد و تفاهمی بین طرفین به وجود آورد. با این گفتوگو همانگونه که در حوزه نشر مسالههایی را رو به جلو برده است، در حوزه سینما، تئاتر و موسیقی هم معتقدم میتوان رو به جلو حرکت کرد. با کمک تجربه چهارساله در مدیریت معاونت فرهنگی و دوستان خوبی که در وزارت ارشاد داریم، امیدواریم با یک گفتوگوی پیوسته بتوانیم ذهنها را به هم نزدیک کنیم.»
صالحی استراتژیاش برای حل حوزههای حاشیهدار را گفتوگو میداند و میگوید: «به نظر میآید هر یک از این موضوعات را باید در مرحله عمل پیش برد. اجازه دهید به وقت خودش به آن بپردازیم. احساس خودم این است که گفتوگو حتی در سختترین مسالهها میتواند راههایی بگشاید اما باید وارد مرحله عمل شد و به این مساله توجه کرد تا مسیرهای خود را نشان دهد چون این مساله شاید یک پاسخ یکنواخت و سراسری نداشته باشد. ممکن است در فضاهای مختلف این گفتوگو سناریوهای متفاوت خودش را پیدا کند.»
او همچنین درباره نگرانیهای اهالی تئاتر که حتی در برنامههای اولیهاش هم جایی نداشتند، توضیح داد: «باید بگویم بحث نیامدن لفظ تئاتر در برنامه پیشنهادیام بهخاطر فرمتی بود که در اختیار داشتم. در این فرمت هر وزیر میتوانست برنامههایش را در صفحاتی محدود ارائه دهد. ما هم در وزارت ارشاد کل برنامههای تئاتر و هنرهای تجسمی و امثال آن را ذیل عنوان هنر آوردیم همانطور که مباحث مربوط به زیرشاخههای فرهنگ در این برنامه ذکر نشده است. در واقع عبارت هنری، عبارتی است که تمام حوزه هنر را بهطور عام دربر میگیرد. طبیعتا در این حوزهها، اقدامات چارهجویانهتری نیاز است اما این اقدامات چارهجویانهتر موضوعهایی هستند که در مسیر خودشان باید آنها را به نقطهای مطلوب برسانیم. قبول دارم که ممکن است به نوعی سوالبرانگیز باشد که آیا تغییرات میتواند به نقطههای تفاهم منتهی شود یا نه اما به نظر میرسد باید مقداری صبر و انتظار داشته باشیم. انشاءالله نتیجه خوبی خواهد داشت.»
تشکیل نشدن انجمن صنفی روزنامهنگاران باید آسیبشناسی شود
صالحی در پاسخ به این پرسش که در بحث رسانه وعده آقای روحانی در سال ۹۲ مبنی بر بازگشایی انجمن صنفی روزنامهنگاران هنوز روی زمین مانده است. با این موضوع میخواهید چهکار کنید، گفته است: «اصل این مطلب که تشکلها و انجمنهای جامعه فرهنگی- هنری یک نقطه اتکا و عمل فرهنگی ما هستند، هم در برنامه دولت و هم مدیریت فرهنگی بهصورت جدی ملاحظه شده است.
حتما در حوزه فرهنگ و هنر با این نگاه جلو میرویم که از تاسیس تشکلهای صنفی حمایت کنیم و در آنجا که وجود دارند به قدرت آنها فکر کنیم. قطعا حوزه رسانه و روزنامهنگاران هم در این مجموعه قرار دارند.
بحثهایی که در حوزه انجمن صنفی است، مقولهای است که باید دید چرا در گذشته جلو نرفته است و آسیبشناسی شود. اما حتما به اینکه تشکل صنفی تاسیس شود یا به اقتدار برسد، توجه خواهد شد.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد