20 - 11 - 2022
خاتمی: همه ما یتیم شدیم
یکشنبه شب استاد مشفق‌کاشانی راهی انجمن شاعران ایران شد تا در مراسم تولد سهیل محمودی شرکت کند. در این مراسم وی در سخنانی به روایت خاطراتش از زمان کار در رادیو و همکاری با کسانی مانند زنده‌یاد قیصر امین‌پور، زنده‌یاد سیدحسن حسینی، زنده‌یاد سلمان هراتی، سهیل محمودی و ساعد باقری پرداخت اما پس از آنکه آخرین رباعی خود را قرائت کرد از حال رفت.
حاضران در مراسم بلافاصله با اورژانس تماس گرفتند. استاد مشفق‌کاشانی از خانه شاعران به بیمارستان ایرانمهر منتقل شد و در بیمارستان به دلیل نارسایی قلبی جان به جان آفرین تسلیم کرد.
چهره‌هایی مانند سیدمحمد خاتمی، محمود دعایی، اسرافیل شیرچی، صادق خرازی، ساعد باقری، فاطمه راکعی، افشین علاء، خانم الهی قمشه‌ای، خانواده زنده‌یاد قیصر امین‌پور، خانواده زنده‌یاد سیدحسن حسینی و... در این مراسم حضور داشتند. احمد مسجدجامعی هم که در راه آمدن به مراسم بود با شنیدن خبر حادثه یک راست به بیمارستان رفت و در لحظات آخر در کنار استاد مشفق‌کاشانی بود.
شرکت‌کنندگان در این مراسم پس از این واقعه، راهی خانه استاد مشفق‌کاشانی شدند تا با بازماندگان این شاعر همدردی کنند.
در این دیدار سیدمحمد خاتمی خطاب به خانواده این شاعر گفت که «فقط شما نیستید که پدرتان را از دست داده‌اید، ما همه احساس می‌کنیم که یتیم شده‌ایم»
استاد مشفق‌کاشانی این رباعی را برای مراسم جشن تولد سهیل محمودی خواند: «برخیز ز جا نه وقت خواب است‌ای دوست/ بنشین که شب شعر و شراب است‌ای دوست/ در بزم سهیل، زهره با چنگ نواخت/ میلاد بلند آفتاب است‌ای دوست.»
مشفق‌کاشانی کیست
«عباس کی‌منش (مشفق‌کاشانی) مرداد ۱۳۰۴ در کاشان به دنیا آمد. او در دوره دبیرستان و بعدها نیز در اداره فرهنگ کاشان با برخی شاعران آن زمان از جمله سهراب سپهری دوست و همکار بود. شعرهای این افراد در روزنامه‌های آن زمان کاشان به چاپ می‌رسید و محتوای آنها بیشتر انتقاد از سرمایه‌دارانی بود که کارگران فرش را استثمار می‌کردند. مشفق با اتمام تحصیلات به استخدام اداره فرهنگ کاشان درآمد و همزمان به تحصیل نیز پرداخت. مشفق در سال ۱۳۳۳ برای ادامه تحصیل در رشته بودجه و حسابداری راهی تهران شد. حضور در پایتخت در آن سال‌ها موجب توجه مشفق به مباحث سیاسی و اجتماعی شد. مشفق‌کاشانی موفق شد در سال ۱۳۴۰ از دانشکده علوم اداری دانشکده حقوق در مقطع کارشناسی ارشد فارغ‌التحصیل شود و در نهایت در سال ۱۳۵۸ نیز بازنشسته شد.
مشفق به همراه برخی شاعران دیگر از جمله مرحوم مهرداد اوستا، مرحومه طاهره صفارزاده و سیدعلی گرماررودی از جمله چهره‌های برجسته شعر بودند که با حرکت مردم به رهبری امام‌خمینی(ره) همراهی و آن را تایید کردند و به همین جهت از سوی بسیاری از مجامع روشنفکری بایکوت شدند. مشفق‌کاشانی با شروع جنگ تحمیلی بارها و بارها همراه تعداد دیگری از شاعران در جبهه‌ها حاضر شد و برای رزمندگان شعرخوانی کرد. وی از آن زمان در شورای عالی شعر وزارت ارشاد به فعالیت مشغول شد. مشفق همچنین در دومین مراسم همایش چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۲ به عنوان چهره ماندگار رشته ادبیات مورد تقدیر قرار گرفت.
برخی آثار به‌جامانده از مشفق‌کاشانی این عنوان‌ها هستند: «صلای غم» تضمین ۱۲ بند محتشم کاشانی، «خاطرات» (سال ۱۳۲۴)، «سرود زندگی» (سال ۱۳۴۲)، «شراب آفتاب» (سال ۱۳۴۲)، «آذرخش» (گزینه اشعار)، «آینه خیال» (سال ۱۳۷۲)، «بهار سرخ سرود» (سال ۱۳۷۳)، «هفت بند التهاب» (سال ۱۳۷۵)، «نقشبندان غزل» (سال ۱۳۶۵)، «انوار ۱۵خرداد» (سال ۱۳۶۵)، «خلوت انس» (سال ۱۳۶۸)، تصحیح «دیوان حاج سلیمان صباحی بیدگلی» با همکاری پرتو بیضایی (سال ۱۳۴۰)، «مجموعه شعر جنگ»، «تذکره شاعران معاصر» و «راز مستان».
ریاست شورای شعر و ترانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ریاست هیات‌مدیره انجمن شاعران ایران نیز از جمله فعالیت‌های مشفق‌کاشانی در دوران زندگی‌اش بود.
محمدعلی بهمنی: مشفق‌کاشانی یک استثنا بود
محمدعلی بهمنی از مشفق‌کاشانی به عنوان یک استثنا در اخلاق شعر یاد کرد. وی گفت: جدا از تعارف‌هایی که بعد از فقدان هر کسی انجام می‌شود، باید بگویم این واقعا تعارف نیست که بگویم مشفق‌کاشانی در زمینه اخلاق یک استثنا بود و برخورد بااحترامی با دیگران داشت. همین شنبه مثل همیشه زودتر از همه به شورای شعر و ترانه آمده بود؛ همیشه زودتر می‌آمد که وقتی دیگران وارد می‌شوند، بلند شود و خوشامد بگوید.
بهمنی در ادامه افزود: این با وجود درد عجیبی بود که مدت‌ها در وجودش داشت ولی همیشه دوست داشت بلند شود و این کارش به دیگران انرژی مثبتی می‌داد.
این شاعر درباره شعر مشفق‌کاشانی نیز بیان کرد: در این مجال کوتاه نمی‌شود از شعر ایشان صحبت کرد؛ مهم این است که او انسان بزرگی بود. در زمینه شعر نیز در نسل خودش، شعرش شعر پیشرفته‌ای بود و این خیلی اهمیت دارد چراکه شاعران بسیاری را داریم که از نسل خودشان عقب‌ترند.
فاطمه راکعی: شباهت مشفق با آتشی و امین‌پور
استاد مشفق از بنیان‌گذاران انجمن شاعران ایران بودند. در تمام مدت آشنایی با تفکرات و توانایی‌های شعری ایشان رفتار بزرگ‌منشانه و انسانی از ایشان دیده بودیم به‌طوری که دوست و دشمن با هر گرایش و سلیقه شعری به او ارادت داشتند این موضوع به خاطر رفتار بزرگ‌منشانه او بود.
راکعی در ادامه گفت: هرگاه شاعران جوان‌تر مشکلی داشتند استاد هیچ‌گاه دریغ نمی‌کرد و گاه با نوشتن نامه‌ای سعی در حل مشکلات آنان داشت، فکر می‌کنم بخشی از شاعران خاطراتی از این دست از ایشان داشته باشند.
وی افزود: استاد مشفق سال‌ها رییس هیات‌مدیره انجمن شاعران بود و بنده مدیرعامل انجمن بودم. ایشان به لحاظ هوش و ذکاوت اداری و مالی بسیار دقیق بود و به مسایل اشراف داشت و در امور اداری و تصمیم‌گیری‌ها فعالانه شرکت می‌کرد و با وجود اینکه به علت کهولت سن کسالت‌هایی داشت اما هیچ‌گاه احساس خستگی نمی‌کرد.
این شاعر در ادامه گفت: مرحوم قیصر امین‌پور، مرحوم منوچهر آتشی و استاد مشفق سه شخصیت شعر ایران بودند که من هرگز ندیدم از ضعف جسمی و فیزیکی خود سخنی بگویند. این سه شخصیت از این نظر دارای ویژگی بودند. همیشه خیلی زنده و بانشاط و سرحال در جلسات حضور پیدا می‌کردند و تا آخرین لحظه هوش و ذکاوت شاعرانه خود را حفظ کرده بودند و کوچک‌ترین نشانی از ضعف ذهنی در این بزرگواران وجود نداشت.
راکعی همچنین گفت: استاد مشفق‌کاشانی یکشنبه شب نیز با حال ضعیف به انجمن آمده و در حال خواندن شعر جدیدی بود که برای سهیل محمودی گفته بود اما در حال شعرخوانی نفس‌شان از ادامه شعرخوانی بازماند. به عنوان همکار ایشان کوچک‌ترین رفتاری غیر از تواضع و مهربانی، انسانیت و دستگیری از او ندیده بودم. او دستگیر و مددکار شاعران از هر فکر و سلیقه شعری بود، شاعران به ویژه شاعران انقلاب خود را قدردان وجود این بزرگمرد و رادمرد می‌دانند.
ساعد باقری: استاد مشفق پدر معنوی شاعران بود
ساعد باقری با بیان اینکه مشفق‌کاشانی استاد عشق و غزل بود، گفت: او پدر معنوی همه شاعران بعد از خود بود.
با استاد مشفق از اول انقلاب آشنا بودم و در کنگره‌ها و داوری‌های شعر با او همراه بودم. ایشان فردی سلیم‌النفس، متواضع و استاد بودند.
وی در ادامه گفت: ایشان از کسانی بود که درباره دوران انقلاب و دفاع مقدس شعرهای زیاد و خوبی سروده‌اند، همچنین در حوزه شعرهای عرفانی و مذهبی کارهای بسیار زیادی دارند تا جایی که در حد توان‌شان بود در مناسبت‌های مختلفی که برگزار می‌شد شرکت می‌کردند. استاد مشفق فردی بود که خودش را در راه انقلاب و دفاع مقدس قرار داده بود.
باقری درباره ویژگی‌های شعری مشفق‌کاشانی گفت: ایشان در غزل استاد بود و اگرچه در سایر قالب‌های شعری هم ویژگی‌هایی داشت، اما از نظر من ایشان استاد عشق و غزل است.
او افزود: ضمن اینکه ایشان در غزل استاد بودند از سجایای اخلاقی خوبی هم برخوردار بودند. او پدر معنوی همه شاعران بعد از خود، از جمله خود من بود. استاد مشفق فردی دلسوز و مهربان بودند و من این ضایعه را به جامعه ادبی تسلیت می‌گویم.
تشییع پیکر استاد
قائم‌مقام انجمن شاعران درباره مراسم تشییع پیکر مرحوم مشفق‌کاشانی، (رییس هیات‌مدیره انجمن شاعران) گفت: ایشان تا لحظه آخر زندگی در خانه خود یعنی خانه شاعران بودند و در همان‌جا هم از دنیا رفتند. خواست خانواده ایشان هم این است که از خانه شاعران تشییع شوند. بنابراین از طرف خانواده ایشان و انجمن شاعران تصمیم بر این است که مراسم تشییع پیکر استاد مشفق‌کاشانی سه‌شنبه ساعت ۹ صبح از محل خانه شاعران ایران به سمت بهشت‌زهرا(س) برگزار می‌شود.
علاء درباره محل خاکسپاری این شاعر فقید نیز گفت: مرحوم مشفق دوست داشتند در کنار مرحوم مهرداد اوستا که مقبره‌شان در بهشت‌زهراست، به خاک سپرده شوند که امکانش نیست. ایشان به احتمال زیاد در قطعه هنرمندان به خاک سپرده می‌شوند و مشغول رایزنی با آقایان صالحی و مسجدجامعی هستیم.
این شاعر در عین حال گفت: پیش از این خبرهایی مبنی بر برگزاری مراسم تشییع استاد مشفق از سوی برخی افراد در برخی رسانه‌ها اعلام شده بود که صحیح نیست. خانه شاعران در خیابان دکتر شریعتی، خیابان شهیدکلاهدوز (دولت)، نبش کوچه شهیدنعمتی واقع است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد