خارج از اوپک چیزی وجود ندارد

در حالی که سازمان اوپک با همکاری روسیه توانست قیمت جهانی نفت خام را با موفقیت بعد از کاهش چشمگیر این ماده در ابتدای سال ۲۰۱۶۰ به حدود ۷۰ دلار در اواخر سال ۲۰۱۷ و ماه نخست سال ۲۰۱۸ برساند، وزیر انرژی عربستان در‌صدد است با جلب نظر تولید‌کنندگان نفت جهان اتحادیه نفتی جدیدی را ایجاد کند تا بتواند ساز و کار جدیدی را برای تولید نفت و ایجاد عرضه و تقاضا در بازار ایجاد کند.
چندی پیش عربستان سعودی در آخرین جلسه کمیته مشترک وزرای عضو اوپک پیشنهاد تاسیس یک ائتلاف جدید نفتی که همه کشورهای تولید‌کننده نفت در آن عضویت داشته باشند را اعلام کرد و گفت‌: این برنامه باید برای سال آینده میلادی دنبال شود و در سال جدید میلادی باید به همه توافقات سابق پایبند بود.
با وجود اینکه این پیشنهاد با واکنش سرد اغلب کشورهای عضو و غیر‌عضو اوپک روبه‌رو شد اما وزیر انرژی روسیه موافقت اولیه خود را درباره این طرح عربستان اعلام و اذعان کرد که همکاری بین سازمان اوپک و کشورهای غیر‌عضو می‌تواند بعد از پایان تعهد کشورها به کاهش تولید در پایان سال‌جاری میلادی بر اساس مشورت‌های گسترده ادامه یابد.
در همین حال بیژن زنگنه که روز گذشته برای ارائه گزارشی از عملکرد صنعت نفت و شاخص‌های اصلی به میان خبرنگاران آمده بود در پاسخ به سوال «جهان‌صنعت» مبنی بر اینکه ارزیابی ایران از این پیشنهاد چیست گفت‌: چنین چیزی نیست و اگر هم پیشنهادی باشد هیچ ائتلافی خارج از اوپک وجود ندارد.وزیر نفت در پاسخ به اینکه در چنین شرایطی موضع ایران چه خواهد بود و آیا با اجرایی شدن این پیشنهاد موافقت خواهد کرد گفت: خیر.
وی همچنین درباره پیش‌بینی قیمت نفت اظهار کرد: شرایط بازار به گونه‌ای است که هیچ‌کس نمی‌تواند قیمت نفت را پیش‌بینی کند و اگر فردی این پیش‌بینی را انجام دهد در مدت کوتاهی میلیاردر می‌شود. زنگنه همچنین در این نشست از افزایش ۱۶۵ هزار بشکه‌ای تولید نفت خام و میعانات گازی ایران در ۱۰ ماه سال‌جاری نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت: امسال تولید از میادین غرب کارون به ۳۰۵ هزار بشکه در روز می‌رسد.
وی به ارائه گزارشی از عملکرد صنعت نفت و شاخص‌های اصلی آن پرداخت و با اشاره به بخش نفت افزود: زمانی که از نفت صحبت می‌کنیم باید از تولید حرف بزنیم. در این بخش اولویت‌ها و برنامه‌هایی داریم که آنها را به مجلس شورای اسلامی ارائه دادیم. این برنامه‌ها و اولویت‌ها ملاک کارهای ماست.
افزایش ۶۰ هزار بشکه‌ای صادرات نفت ایران
وزیر نفت با بیان اینکه میانگین تولید نفت خام و میعانات گازی در ۱۰ ماه امسال نسبت به دوره مشابه سال گذشته روزانه ۱۶۵ هزار بشکه‌ افزایش یافته است، ادامه داد: صادرات در این مدت نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۰ هزار بشکه افزایش یافته است. همچنین نسبت به پنج ماه سال ۹۲ با افزایش تولید یک میلیون و ۱۸۰ هزار بشکه‌ای روبه‌رو بوده‌ایم.
به گفته وی، پس از برجام، تولید و صادرات نفت یک میلیون بشکه افزایش یافته است.
زنگنه درباره صادرات نفت ایران به روسیه نیز گفت: قرارداد صادرات نفت ایران به روسیه در حال اجراست که بر اساس آن ماهانه سه میلیون بشکه نفت به روسیه صادر می‌شود.
وی در ادامه‌ ادعای تهاتر نفت با جنگنده‌های روسی را نیز تکذیب کرد و گفت: دو کشور صرفا در حوزه صنایع نفت و گاز با یکدیگر همکاری می‌کنند.
تعیین‌تکلیف میدان‌های مشترک
وزیر نفت همچنین با اشاره به اینکه در دولت دوازدهم تکلیف میدان‌های مشترک تعیین می‌شود، اظهار کرد: این میدان‌ها یا توسعه می‌یایند یا اینکه با واگذاری آنها به یک پیمانکار قوی، به سامان خواهند رسید.
زنگنه تصریح کرد: خوشحالم که در سال ۹۵ تولید نفت در میدان‌های غرب کارون به ۱۶۰ هزار بشکه در روز رسید و امسال این میزان به ۳۰۵ هزار بشکه در روز رسیده است که از افزایش تولید روزانه ۱۴۵ هزار بشکه‌ای حکایت دارد.
وی با اشاره به اینکه برای نخستین بار ایران از لایه‌های نفتی پارس‌جنوبی، یاران جنوبی و میدان آذر تولید داشته است، گفت: مجموع تولید از این میدان‌ها به ۱۶۳ هزار بشکه در روز رسیده است.
وزیر نفت تاکید کرد: افزایش برداشت از میدان‌های مشترک از اولویت‌های وزارت نفت است.
زنگنه در بخش گاز به تولید از میدان مشترک پارس‌جنوبی اشاره کرد و افزود: در دی‌ماه سال گذشته برداشت گاز از این میدان به ۴۷۰ میلیون مترمکعب در روز رسید و هم‌اکنون این میزان به ۵۵۳ میلیون مترمکعب در روز رسیده است.
به گفته وی، برداشت گاز از میدان مشترک پارس‌جنوبی نسبت به سال ۹۲‌ دو برابر شده و نسبت به سال گذشته ۸۳ میلیون مترمکعب در روز افزایش یافته است. همچنین ایران در سال ۹۱، ۲۸۵ میلیون مترمکعب در روز از میدان مشترک پارس‌جنوبی برداشت می‌کرد.
وزیر نفت با اشاره به سوخت‌رسانی در روزهای سرد امسال نیز افزود: با اتکا به افزایش روزانه ۸۳ میلیون مترمکعبی در برداشت گاز از پارس‌جنوبی توانستیم در روزهای سرد امسال بدون هیچ مشکلی سوخت‌رسانی را انجام دهیم.
زنگنه ادامه داد: در حالی افزایش صادرات گاز داشتیم که هیچ وارداتی در این مدت انجام نشد. همچنین در این مدت هیچ محدودیتی برای تحویل سوخت به صنایع نیز نداشتیم.
وی با بیان اینکه ۷۰ درصد گاز مصرفی کشور از میدان گازی پارس‌جنوبی تامین می‌شود، گفت: برای نخستین بار است که ایران در برداشت گاز از این میدان مشترک یا با کشور قطر مساوی است یا در تولید از آن پیش افتاده است.
سال آینده ۵ فاز پارس‌جنوبی به تولید می‌رسد
زنگنه با اشاره به افتتاح ۶ فاز پارس‌جنوبی در فروردین امسال، ادامه داد: تا آخر سال آینده نیز پنج فاز پارس‌جنوبی شامل فازهای ۱۳، ۲۲ تا ۲۴ و نیمی از فاز ۱۴ به تولید خواهد رسید.
به گفته وزیر نفت، ۷۶ درصد جمعیت روستایی کشور از نعمت گاز برخوردارند و در مجموع ۹۲ درصد کل جمعیت ایران از گاز بهره‌مند هستند.
زنگنه با بیان اینکه در پایان سال ۹۶، ۷۶ درصد جمعیت روستایی و حدود ۹۲ درصد کل جمعیت ایران به صورت مستقیم از شبکه گاز استفاده می‌کنند، تصریح کرد: این در حالی است که در سال ۹۱، ۵۴ درصد جمعیت روستایی از گاز بهره‌مند بودند.
وزیر نفت با اشاره به گازرسانی به زاهدان در سال گذشته تصریح کرد: هم‌اکنون گسترش شبکه‎ گاز به زاهدان با سرعت در حال انجام است.
وی با اشاره به توسعه شبکه گاز و تامین سوخت نیروگاه‌ها، یادآور شد: در سال ۹۲، ۴۳ درصد سوخت تحویلی به نیروگاه‌ها مازوت و گازوئیل بود. هم‌اکنون با وجود اینکه مقدار مصرف سوخت نیروگاه‌ها هر سال حدود ۷ تا ۸ درصد اضافه می‌شود‌ اما امیدواریم امسال مقدار تحویل سوخت مایع به نیروگاه‌ها را به زیر ۱۰ درصد برسانیم.
قرارداد توسعه فاز ۱۱ طبق برنامه پیش می‌رود
وزیر نفت همچنین با اشاره به امضای قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی با کنسرسیوم توتال، سی‌ان‌پی‌سی‌آی و پتروپارس با ارزش حدود ۵ میلیارد دلار در تیرماه سال ۹۶، تاکید کرد: این قرارداد طبق زمان‌بندی در حال اجراست.
وی با تاکید بر اینکه به نظر من توتال در مذاکرات جدی است، گفت: امیدوارم توتال به تعهد خود عمل کند. فکر می‌کنم ظرف مدت کوتاهی کار را به پیمانکارها واگذار کند.
زنگنه ادامه داد: آقای ترامپ تلاش می‌کند شرایط را برای افرادی که می‌خواهند در ایران کار کنند بی‌ثبات ‌‌کند. همین‌ که چهار ماه به چهار ماه برجام را تعلیق می‌کند باعث بی‌ثباتی می‌شود. نمی‌توان گفت تصمیمات ترامپ در تصمیم توتال و دیگر شرکت‌ها بی‌تاثیر است‌ اما ما کار خود را انجام می‌دهیم.
مذاکره با ۲۰ شرکت داخلی و خارجی
وزیر نفت با بیان اینکه مذاکرات برای توسعه میادین با شرکت‌های داخلی و خارجی ادامه دارد، گفت: جرات نمی‌کنیم اسم قراردادی که نزدیک به نتیجه‌گیری است را اعلام کنیم زیرا می‌ترسیم کاری کنند که امضا نشود.وی تصریح کرد: تعداد این شرکت‌ها بالغ بر ۲۰ شرکت است که برخی از آنها اولویت بیشتری دارند. امیدوارم به محض اینکه مذاکرات به نتیجه رسید، نتایج آن اعلام شود.
مذاکره برای توسعه نفت خزر
وزیر نفت در ادامه با اشاره به توسعه نفت خزر اظهار کرد: تولید نفت از خزر تنها یک مساله اقتصادی نیست‌ بلکه یک مساله ملی است‌ زیرا باید سهم و جایگاه‌مان را در آنجا حفظ کنیم‌ اما تولید نفت خزر گران است.
زنگنه از مذاکره با سه شرکت برای توسعه نفت خزر خبر داد و افزود: با لوک‌اویل، یک شرکت نروژی و جمهوری آذربایجان در حال مذاکره هستیم. نمی‌توان گفت در آب‌های عمیق ۹۰۰ متری خزر که دسترسی به آب‌های آزاد ندارد می‌توانیم به تنهایی چاه بزنیم.
وزیر نفت همچنین در بیان دیگر طرح‌های مهم وزارت نفت، به ارائه بسته پنج میلیارد دلاری به منظور نگهداشت تولید نفت و مقداری هم افزایش تولید چه در بخش دریا و چه در بخش خشکی اشاره کرد و افزود: اجرای این طرح با هدف استفاده از کالاهای ساخت داخل به شرکت‌های داخلی واگذار می‌شود.
زنگنه با بیان اینکه این طرح هم‌اکنون برای تصویب به شورای اقتصاد رفته است، تصریح کرد: نزدیک به ۲۰ قرارداد جداگانه امضا و ۲۰ مناقصه به منظور اجرای این بسته برگزار خواهد شد. هم‌اکنون مقدمات این کار به خوبی در حال انجام است و اسناد مناقصه آن هم آماده می‌شود.
وزیر نفت با بیان اینکه ساماندهی مناسبی برای این کار انجام شده افزود: یکی از راه‌های تامین منابع مالی این طرح، عرضه اوراق مشارکت ارزی و ریالی در بازارهای داخلی است.
زنگنه مدت زمان بازگشت سرمایه این طرح را حدود دو سال اعلام کرد و گفت: اگر نخستین قرارداد اواسط بهار یا تابستان ۹۷ فعال شود، در سال‌های ۹۸ و ۹۹ نتایج آن نمایان می‌شود، ضمن اینکه بخشی از هزینه‌های طرح هم از محل افزایش تولید میدان‌های این بسته تامین می‌شود.
رشد ۱۷ درصدی تقاضای داخلی محصولات پتروشیمی
وزیر نفت در بخش پتروشیمی نیز با اشاره به افتتاح طرح‌های پتروشیمی در فروردین‌ماه امسال با حضور رییس‌جمهور‌ یادآور شد: ارزش تولید این مجتمع‌های پتروشیمی‌ حدود دو میلیارد دلار می‌شود.زنگنه ادامه داد: تا یک‌ سال آینده هم واحدهای پتروشیمی جدیدی به بهره‌برداری می‌رسند.
وزیر نفت با اشاره به فروش داخلی محصولات پتروشیمی ادامه داد: در سال ۹۵ فروش داخلی محصولات پتروشیمی حدود ۱/۵ میلیون تن بود که به معنای فروش خوراک مواد اولیه است. در این آمار تولیداتی مانند اوره در نظر گرفته نمی‌شود‌ زیرا خیلی فوری در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.زنگنه ادامه داد: به این ترتیب ۱/۵ میلیون تن عرضه و خرید محصولات پتروشیمی بوده است که پیش‌بینی می‌کنیم امسال این میزان به شش میلیون تن برسد. به این ترتیب حدود ۱۷ درصد رشد تقاضای داخلی خواهیم داشت و این موضوع بسیار مهم است که صنایع پایین دستی فعال می‌شوند.
افزایش ۲۸ درصدی تولید بنزین
وزیر نفت با اشاره به تولید بنزین و فرآورده‌های پایین‌دستی یادآور شد: امسال نسبت به سال گذشته شاهد افزایش تولید روزانه ۵/۱۶ میلیون لیتری بنزین هستیم که از افزایش ۲۸ درصدی حکایت دارد.به گفته وی، ۱۲ میلیون لیتر از این میزان از فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس تولید شده است.
وزیر نفت با بیان اینکه بخش‌های مهمی از فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس نیز تا پایان امسال وارد مدار می‌شود، گفت: امیدوارم سال آینده فازهای باقیمانده این پالایشگاه وارد مدار شود.
بنزین سهمیه‌بندی نمی‌شود
زنگنه همچنین درباره فراخوان وزارت نفت از مالکان خودرو برای دریافت کارت سوخت و احتمال سهمیه‌بندی مجدد بنزین، اظهار داشت: بحث سهمیه‌بندی سوخت مطرح نیست‌ بلکه مساله اجرای قانون است که باید سوخت از طریق کارت سوخت توزیع شود.وزیر نفت یادآور شد: احتمالا سهمیه کارت سوخت‌گیری جایگاه‌داران را محدود می‌کنیم. به همین دلیل اعلام کردیم تا مالکان خودروها کارت سوخت تهیه کنند.
صادرات گاز به عراق
وزیر نفت همچنین با اشاره به آمار صادرات گاز ایران به عراق ادامه داد: هم‌اکنون ایران روزانه ۱۳ میلیون مترمکعب گاز طبیعی از خط لوله نفت‌شهر به بغداد صادر می‌کند و خط لوله صادرات گاز ایران به بصره نیز تکمیل شده است. در همین ایام که کشور با سامانه هوای سرد مواجه بود، صادرات به عراق برقرار بود.
وی همچنین در خصوص بلاتکلیفی خط لوله صلح با بیان اینکه پاکستان به تعهدات خود در مورد واردات گاز از ایران عمل نکرد، گفت: خرج عظیمی کردیم و لوله را به مرز رساندیم‌ اما پاکستان به تعهدات خود عمل نکرد. باید با پاکستان وارد پیگیری حقوقی شویم‌ ولی باید مجموع مسایل دیده شود.
آمادگی ایران برای مذاکره با ترکمنستان
وزیر نفت با اشاره به اینکه ترکمنستان سال گذشته گاز خود را روی ایران بست، تصریح کرد:‌ با سوآپ با ترکمنستان موافق هستیم اما ترکمنستان از ما شکایت کرده‌ و گفته‌ از ما طلب دارد.
زنگنه ادامه داد: اعتقاد داریم ترکمنستان به ما خسارت زده است. ما برای مذاکره آماده هستیم.
مشکلات بانکی ارتباطی به برجام ندارد
وزیر نفت درباره وصول مطالبات نفتی و بدهی هند به ایران گفت: طلب ما دو هزار و ۴۰۰ میلیون یورو است که ۹۰۰ میلیون یورو آن پرداخت شده و تکلیف بازپرداخت بقیه نیز مشخص شده است.
زنگنه درباره مشکلات مربوط به مبادلات پولی، افزود: مشکلات نقل و انتقالات بانکی ارتباطی به برجام ندارد بلکه مربوط به اقدام‌های محدود‌کننده آمریکاست. وی اضافه کرد: از نظر قانونی هیچ بانکی ممنوعیت کار با ایران ندارد اما برخی بانک‌ها یا سهام آمریکایی دارند یا دلارشان زیاد است‌ بنابراین برای همکاری بانکی با ایران، ریسک نمی‌کنند.
وزیر نفت تصریح کرد: اگر برجام نبود، این مقدار نفت را نمی‌‌فروختیم، فازهای پارس‌جنوبی تکمیل نمی‌شد و فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس نیز راه‌اندازی نمی‌شد زیرا تجهیزاتش توقیف شده بود.
اخذ آبونمان برای حیات شرکت گاز الزامی است
زنگنه با اشاره به حکم دیوان عدالت اداری در مورد عدم اخذ آبونمان از مشترکین گاز گفت: آبونمان برای بقای شرکت گاز الزامی است و رقم آن سالی بیش از هزار میلیارد تومان است. اگر این درآمد را نگیریم در عملکرد شرکت گاز اختلال ایجاد می‌شود.
رایزنی با بانک مرکزی برای حل مشکل جایگاه‌های سوخت
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردهای نفتی از رایزنی با بانک مرکزی برای حل مشکل جایگاه‌داران سوخت خبر داد.محمدرضا موسوی‌خواه با بیان اینکه تصمیم بانک مرکزی برای ما لازم‌الاجراست و باید اطاعت کنیم و حتما دلایل عقلی پشت آن نهفته است گفت: در عین حال با ادامه اعتبار ۴۸ ساعته به جایگاه‌ها کمک کردیم تا مشکل جایگاه‌های سوخت به طور موقت حل شود. ضمن اینکه امیدواریم بانک مرکزی فکری برای حداقل سه هزار و ۶۰۰ جایگاه کند و این جایگاه‌ها را از فهرست جدیدی که مبلغ دستگاه‌های پوز ۲۴ ساعت بعد به حساب مالک وجه واریز می‌شود، خارج کند.وی افزود: سال‌هاست برای عرضه به موقع فرآورده‌ها و جلوگیری از مشکل نقدینگی جایگاه‌ها اعتبار ۴۸ ساعته برابر با میانگین فروش ۴۸ ساعته جایگاه را برای جایگاه‌دار قائل شدیم که این خرید را انجام دهد و با وجه فروش این محموله‌، محموله‌های بعدی را نقدی بخرد. البته در قبال آن تضامین رسمی کشور را دریافت کردیم. البته در این روش، جایگاه‌داران با یک نوبت اعتبار‌، بقیه خریدها را در طول سال نقدی انجام می‌دهند.موسوی‌خواه گفت: در کل کشور سیستم شتاب فعال است و خرید‌هایی که از طریق سیستم الکترونیک انجام می‌شود مالک وجه‌ ۲۴ ساعت بعد می‌تواند از این وجه استفاده کند که همه جایگاه‌ها چه شرکتی و چه جایگاه‌های غیرشرکتی باید این‌گونه خرید انجام دهند طبیعی است وقتی بخش اعظمی از فروش‌شان از طریق پوزهای الکترونیکی است و از آنجا که جایگاه‌دار صبح روز بعد می‌خواهد خرید کند بنابراین وجه باید در اختیارش باشد‌ که متاسفانه این تصمیم بانک مرکزی جایگاه‌ها را دچار مشکل کرده است.مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردهای نفتی گفت: از جایگاه‌ها درخواست می‌کنیم به قطع پوزهای بانکی اقدام نکنند زیرا با پیگیری مشکل را حل می‌کنیم.موسوی‌خواه افزود: اینکه جایگاه‌ها کارت بانکی را پذیرش نمی‌کنند احساس می‌کنم نتیجه شائبه‌ای است که در فضای مجازی منتشر شده، بعضا تعدادی از جایگاه‌ها اطلاعیه‌ای نصب کردند که فقط پول نقد می‌پذیرند. از این رو به همکارانم گفتم با همه انجمن‌ها و کانون‌های جایگاه‌داران هماهنگ کنند که این اتفاق رخ ندهد یا جایی که این اتفاق رخ داده سریعا پوزها را فعال کنند.