خبری از جریمه و دیرکرد نیست!

در حالی هنوز و با گذشت بیش از پنج هفته از سال زراعی جدید، بحث در مورد مطالبات گندمکاران در مورد سال گذشته ادامه دارد که قیمت خرید تضمینی گندم برای امسال هنوز اعلام نشده است و تکلیف کشاورزان در این مورد هم مشخص نیست.
وزیر جهاد کشاورزی ۳۰ مهر مدعی شد که دولت به وعده خود عمل کرده و همه مطالبات گندمکاران را پرداخته است. در حالی که تا چند روز پس از آن برخی کشاورزان می‌گفتند هنوز طلب خود را از فروش گندم به طور کامل دریافت نکرده‌اند؛ موضوعی که بعضی مقامات استانی نیز آن را به صورت تلویحی تایید کردند. از سوی دیگر برخی فعالان اقتصادی معتقدند منظور از مطالبات گندمکاران فقط پول گندم نیست و دولت باید جریمه دیرکرد را نیز به آنها بپردازد.
دولت با تاخیر ۵ تا ۶ ماهه و چندین بار خلف‌وعده، روز ۳۰ مهر (همزمان با پایان نخستین ماه سال زراعی جدید) اعلام کرد که مطالبات گندمکاران را برای خرید تضمینی گندم در سال گذشته، به صورت کامل تسویه کرده است. در همان روز محمدعلی نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی با افتخار مدعی شد که دولت به وعده خود در مورد تسویه طلب کشاورزان عمل کرده و پول آنها را به صورت کامل پرداخته است. در حالی که براساس قانون، مطالبات گندمکاران باید اردیبهشت و خرداد سال جاری به آنها پرداخت می‌شد اما اشتباه محاسباتی دولت و در نتیجه کمبود اعتبار، باعث شد نهادهای مسوول ناچار شوند طلب کشاورزان را از فروش گندم، با تاخیر و در نهایت به صورت اقساطی به آنها پرداخت کنند.پرداخت اقساط باقیمانده و تسویه مطالبات گندمکاران قرار بود با دستور رییس دولت سیزدهم و وعده‌های چندباره مسوولان، تا پایان شهریور انجام شود. با پایان تابستان و خلف وعده‌ها، تاریخ ادعایی بعدی ۱۵ مهر بود که دوام چندانی نداشت. مسوولان دولتی از میانه نخستین ماه سال زراعی جدید، وعده ۳۰ مهر را برای تسویه طلب گندمکاران از فروش گندم در سال گذشته می‌دادند. آخرین روز مهر نیز مسوولان دولتی از عمل به این وعده گفتند.
مطالبات گندمکاران ۳۰ مهر تسویه نشد؟
این ادعاها در حالی مطرح شد که برخی کشاورزان در روزهای بعد می‌گفتند هنوز طلب خود را به صورت کامل دریافت نکرده‌اند. در روزهای گذشته به نقل از تعدادی از مسوولان دولتی در شهرستان‌ها نیز مطالبی در رسانه‌ها منتشر شد که نشان می‌دهد ۳۰ مهر تاریخ تسویه کامل مطالبات گندمکاران نبوده است.
برای مثال، محمدرضا گودرزی یکی از مسوولان استانداری مرکزی در آخرین روز مهر اعلام کرد که ۹۰ درصد مطالبات گندمکاران این استان پرداخت شده است و مابقی نیز ظرف یک تا دو روز آینده پرداخت می‌شود. روز دوم آبان بود که مقامات این استان از تسویه کامل با گندمکاران خبر دادند.
در همان روز (۲ آبان)، علی نوبخت مدیرکل خدمات بازرگانی دولتی استان اردبیل گفت که بالغ بر ۳۸ هزار و ۳۴۰ میلیارد ریال از مطالبات گندمکاران این استان پرداخت شده است و بقیه مطالبات هم به‌زودی به حساب کشاورزان واریز می‌شود (ایرنا). هر چند او ۳۰ مهر از تسویه کامل با گندمکاران خبر داده بود
ایمنا نیز روز سوم آبان به نقل از برخی کشاورزان در استان‌های مختلف از جمله قزوین، اصفهان، خوزستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی و شرقی و گلستان نوشت که آنها مطالبات خود را به طور کل دریافت نکرده‌اند. هر چند مقامات برخی از این استان‌ها موضوع را رد کرده و گفته بودند که مطالبات گندمکاران پرداخت شده اما حساب بانکی برخی کشاورزان مسدود است و آنها به پول خود دسترسی ندارند. یکی از مسوولان بانک کشاورزی مدعی شده که پول کشاورزان پرداخت شده است و افرادی که پیامک واریز پول را دریافت کرده‌اند، این احتمال وجود دارد که اطلاعات کد ملی آنها مشکل داشته یا حساب‌شان مسدود باشد و این افراد باید به شعب بانک مراجعه کنند.
منظور از مطالبات گندمکاران فقط پول گندم نیست!
در این میان، برخی معتقدند حتی اگر ادعاهای مقامات دولتی درست باشد و دولت طلب کشاورزان را از فروش گندم به صورت کامل به آنها پرداخت کرده باشد، این موضوع به معنای تسویه مطالبات گندمکاران نیست، چراکه دولت موظف است جریمه دیرکرد را نیز به آنها بپردازد. محمد بازرگان عضو اتاق اصناف کشاورزی گفته که دولت در نهایت و پس از ماه‌ها تاخیر دوم آبان، پول گندم را به کشاورزان پرداخت کرده است اما این موضوع به معنای تسویه با آنها نیست. او توضیح داده است: «طبق قانون، دولت علاوه بر پول گندم، باید سود و جریمه دیرکرد را به کشاورز پرداخت کند. اینکه دولت، وزیر جهاد کشاورزی یا رییس سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌کنند که مطالبات گندمکاران پرداخت شد، منظورآنها فقط پول گندم است نه سود و جریمه دیرکرد.»
به گفته بازرگان، دولت باید سود و جریمه دیرکرد ۱۵۶ هزار میلیارد تومان پول گندم که با تاخیر به حساب کشاورزان واریز کرده است به آنها بپردازد. او این موضوع را یک مطالبه جدی از سوی گندمکاران توصیف کرده است.