خطر در کمین اقتصاد آمریکا

دیروز همزمان با نخستین سالگرد روی کار آمدن ترامپ به عنوان رییس‌جمهور در آمریکا، دولت فدرال به طور موقت تعطیل شد؛ اتفاقی که پیش از این، پنج سال قبل در دوره زمامداری اوباما رخ داده بود. هنگامی که دونالد ترامپ وارد کاخ سفید شد بسیاری از تحلیلگران نسبت به ناآشنایی او با سازوکار سیاست هشدار دادند. در سالروز قدرت‌گیری ترامپ بسیاری از رسانه‌ها و ناظران سیاسی کارنامه او را با نگرشی انتقادی بررسی کرده‌اند. انتخاب دونالد ترامپ معادلات سیاسی آمریکا را به هم ریخت. با انتخاب او، کسی در کرسی بالاترین مقام مهم‌ترین کشور جهان نشست‌ که با موازین حکمرانی دموکراتیک آشنا نیست‌ اما بدتر از آن، به مجموعه‌ای از پیشداوری‌ها و نظرات بی‌پایه باور دارد و آنها را با شهامت و لاف‌زنی تبلیغ می‌کند. دولت ترامپ یک سال پر از حاشیه و هرج و مرج و بحرانی را پشت سر گذاشت و در شروع سال دوم به خاطر بی‌مبالاتی او به تعطیلی کشیده شد.
با شکست طرح بودجه موقت در رای‌گیری سنای آمریکا، روند تعطیلی ادارات دولتی شروع شد. دیدار دونالد ترامپ با سناتور چاک شومر، رهبر فراکسیون دموکرات‌ها نیز در آخرین دقایق بی‌نتیجه ماند.
تلاش‌ها برای کسب ۶۰ رای لازم برای تصویب بودجه موقت دولت تا روز شانزدهم فوریه با شکست روبه‌رو شد. با وجود اینکه مجلس نمایندگان آمریکا پنجشنبه گذشته با ۲۳۰ رای در برابر ۱۹۷ رای به طرح بودجه موقت رای مثبت داده بود‌ اما در پی بازماندن مجلس سنا از کسب توافق، دولت فدرال آمریکا در ورطه تعطیلی قرار گرفت. میچ مک‌کانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه در مجلس سنا با انتقاد از دموکرات‌ها گفت: آنها همه ما را گروگان گرفته‌اند. در این رای‌گیری ۵۰ سناتور رای مثبت دادند و ۴۹ سناتور رای منفی. چاک شومر، رهبر فراکسیون اقلیت گفت: تعدادی از سناتورهای جمهوریخواه نیز رای منفی داده‌اند.
تعطیلی ترامپ
در حالی که دولت فدرال آمریکا تا ۱۶ فوریه تعطیل شده، جمهوریخواهان این تعطیلی را متوجه دموکرات‌ها دانسته و کاخ سفید آن را تعطیلی شومر خواند. سناتور میچ مک‌کانل، رهبر اکثریت جمهوریخواهان در صحن سنا به دنبال تعطیلی دولت فدرال و در انتقاد از دموکرات‌ها با اشاره به بیانیه سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید که بلافاصله پس از این واقعه صادر شد و در آن ملت آمریکا را اسیر خواسته دموکرات‌ها توصیف کرد، گفت: توصیف بجایی بود و میلیون‌ها آمریکایی گرفتار بازی سیاسی بی‌مسوولانه دموکرات‌ها شدند. مک‌کانل افزود: تعطیلی دولت فدرال صد‌در‌صد قابل اجتناب بود. شاید برخی از همکاران دموکرات ما در سنا اکنون به خود ببالند.
پس از اظهارات او، سناتور ایالت نیویورک در صحن مجلس سنا به دفاع پرداخت و گفت: تنها دموکرات‌ها نبودند که به این طرح (طرح بودجه اضطراری) رای مخالف دادند بلکه شماری از جمهوریخواهان نیز به آن رای مخالف دادند.
چاک شومر گفت: تمام آمریکایی‌ها می‌دانند کاخ سفید در کنترل جمهوریخواهان است، سنا و کنگره در اختیار آنان است. بنابراین این وظیفه آنهاست که دولت به کار خود ادامه دهد. این وظیفه آنهاست که با ما دموکرات‌ها در مسیری که کارها پیش رود، کار کنند. رهبر اقلیت دموکرات‌ها در سنا گفت: همه مشکلاتی که امروز صبح با آن مواجه‌ایم به این خاطر بود که رهبر اکثریت جمهوریخواهان نتوانست به ما بله بگوید چون رییس‌جمهور ترامپ آن را رد کرد. شومر سپس گفت: آقای رییس‌جمهور! می‌خواهم به من گوش کنید و از شما می‌خواهم به توافق و خواسته ما بله بگویید. رهبر اقلیت دموکرات‌ها در سنا افزود: باید تمام تقصیرها را بر شانه‌های رییس‌جمهور‌ ترامپ گذاشت و آن را تعطیلی ترامپ نامید‌ چراکه هیچ‌کس به اندازه وی شایسته این تقصیر و وضعیت که توافق دو حزب را کنار گذاشت، نیست.
شومر گفت: ۲۰ ژانویه نخستین سالگرد حضور ترامپ در کاخ سفید است و آن را با مجموعه‌ای از هرج و مرج در دولت خود مصادف کرد. او به جای آنکه ما را به یکدیگر نزدیک سازد، از هم دور ساخت. اظهارات میچ مک‌کانل و چاک شومر توسط سی‌ان‌ان پخش می‌شد. شومر در بخش دیگری عنوان کرد که ترامپ رییس‌جمهور‌ تک‌رو بوده و از مواجهه با واقعیت‌های دشوار خود را کنار می‌کشد.
سارا سندرز سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید در پی ناکامی نمایندگان سنا در تصویب بودجه موقت که منجر به تعطیلی دولت فدرال شد، با صدور بیانیه‌ای دموکرات‌ها را مقصر آن دانست. در این بیانیه آمده است: دموکرات‌های سنا عامل تعطیلی هستند، امشب دموکرات‌ها سیاست را بر امنیت ملی، خانواده نظامیان آمریکایی، کودکان آسیب‌پذیر و توانایی‌های کشور جهت خدمت به تمام آمریکایی‌ها‌ مقدم شمردند. با وجود شروع سال مالی ۲۰۱۸، از ابتدای ماه اکتبر این برای چهارمین بار است که کنگره، تصویب بودجه کوتاه‌مدت برای ادامه کار دولت را همزمان با کار روی لایحه نهایی بودجه در دست بررسی قرار داد؛ مذاکرات در نتیجه بالا گرفتن اختلاف بر سر مسایل مهاجرتی، به بن‌بست رسید.
لغو تعطیلات در فلوریدا
دونالد ترامپ جمعه گذشته سفر به استراحتگاهش در فلوریدا را لغو کرد تا بتواند با چاک شومر، رهبر فراکسیون دموکرات‌‌ها در مجلس سنا در کاخ سفید گفت‌وگو کند. ترامپ قصد داشت دیروز به مناسبت یک سالگی ریاست‌جمهوری‌اش جشنی در فلوریدا برگزار کند. رهبر فراکسیون اقلیت پس از این دیدار به خبرنگاران گفت: باوجود پیشرفت‌های صورت‌گرفته، اختلاف‌نظرهای قابل توجهی وجود دارد.
اختلاف‌نظر بر سر چیست
از آغاز سال مالی جدید تاکنون‌ چهاربار بودجه موقت آمریکا برای عبور از اختلاف‌نظرهای فراکسیون‌های جمهوریخواه و دموکرات در مجلس سنا به تصویب رسیده است. گرچه تامین مالی ادارات و سازمان‌های فدرال از طریق تصویب بودجه سالانه صورت می‌گیرد‌ اما اختلاف‌نظرها باعث شده بودجه بلند‌مدت به تصویب نرسد. این اختلاف نظر باعث شد حتی بودجه موقت هم رای لازم را به دست نیاورد. تامین بودجه نظامی و امنیتی یکی از موارد اختلاف نظر در مجلس سناست.
یکی دیگر از موارد اختلاف، فرزندان مهاجران غیرقانونی هستند. دموکرات‌ها اعلام کرده‌اند‌ بدون حمایت از فرزندانی که زمانی والدین‌شان به‌صورت غیر‌قانونی به آمریکا مهاجرت کرده‌اند با طرح بودجه توافق نخواهند کرد. از سوی دیگر ترامپ هم خواستار تامین بودجه برای کشیدن دیواری حائل در مرز با مکزیک است. رییس‌جمهور آمریکا در توئیتر نوشت: بدون دیوار، توافقی در کار نخواهد بود. اختلاف بر سر بودجه آخرین بار دولت آمریکا را در سال ۲۰۱۳ به مدت ۱۶ روز به تعطیلی کشاند.
روند تعطیلی
روند تعطیلی نهادهای فدرال آغاز شده و تنها سازمان‌ها و نهادهای خاصی مانند مراکز تامین امنیت، درمانگاه‌ها و ادارات پست به فعالیت خود ادامه خواهند داد. با توجه به تعطیلی روزهای شنبه و یکشنبه، تعطیلی دولت فدرال از فردا احساس خواهد شد که کارمندان نهادهای دولتی باید به سر کار برگردند. با وجود تعطیلی دولت فدرال، ارتش، نهادهای امنیتی، ارائه‌دهندگان خدمات ترافیک هوایی و حمل‌و‌نقل عمومی از دیگر نهادهایی هستند که تحت تاثیر تعطیلی سازمان‌های دولتی قرار نمی‌گیرند.
پیامدهای سنگین اقتصادی
تعطیلی بخش قابل توجهی از خدمات دولت فدرال آمریکا به علت شکست دولت دونالد ترامپ در تصویب لایحه بودجه در سنای آمریکا به علت اختلاف میان دو حزب جمهوریخواه و دموکرات، پیامد‌های سنگینی برای بخش‌های مختلف اقتصاد آمریکا از جمله اداره مالیات و صنعت گردشگری این کشور خواهد داشت. با رد لایحه بودجه پیشنهادی ترامپ در سنای آمریکا، بسیاری از آژانس‌ها و موسسات دولتی این کشور مجبور خواهند شد شمار نیرو‌های خود را کاهش دهند و علاوه بر تاخیر در پرداخت حقوق کارکنان و کارمندان این نهادها، در برخی از امور مهم نیز تاخیر‌هایی به وجود خواهد آمد که عبارتند از: صدور مجوز عرضه دارو به بازار، اعطای وام‌های دولتی به شرکت‌های کوچک و متوسط، بیمه دولتی برای خریداران مسکن، ارائه خدمات بهداشتی و …
دولت آمریکا جزییات و اطلاعات مشخصی درباره پیامد‌های عدم توافق کنگره برای تصویب بودجه جدید ارائه نکرده است اما از هشدار‌های برخی از آژانس‌های آمریکایی و بررسی شرایط مشابهی که در سال‌های ۲۰۱۳، ۱۹۹۶ و ۱۹۹۵ در آمریکا به وجود آمد‌ می‌توان گفت: تداوم این وضعیت عواقب سنگینی برای اقتصاد آمریکا به همراه خواهد داشت. با رد لایحه بودجه پیشنهادی دولت ترامپ در سنا، دولت فدرال آمریکا عملا از نیمه شب جمعه گذشته تعطیل شد. در این وضعیت که از آن به عنوان بیکاری فنی یاد می‌شود، بیش از هشتصد و پنجاه هزار تن از کارمندان و کارکنان بخشی از دولت فدرال آمریکا که غیرضروری تلقی می‌شود به مرخصی اجباری بدون حقوق می‌روند.
انتظار می‌رود اولین آثار و پیامد‌های تعطیلی دولت فدرال آمریکا از صبح دوشنبه پدیدار شود. فعالیت‌های چندین آژانس فدرال از قبیل: اداره مالیات تحت تاثیر این وضعیت محدود خواهد شد‌ اما خدمات امنیتی از این وضع مصون خواهند ماند. در عین حال یک میلیون و چهارصد هزار نظامی آمریکایی نیز به فعالیت خود ادامه خواهند داد‌ اما فعلا حقوقی دریافت نخواهند کرد. طبق اعلام فدراسیون کارکنان دولتی آمریکا، با تعطیل شدن دولت فدرال، بیش از ۸۵۰ هزار نفر با خطر بیکاری فنی و بیش از یک میلیون نفر دیگر با خطر کار بدون حقوق روبه‌رو هستند. طبق آمار رسمی منتشر شده در آمریکا، در مجموع بیش از سه میلیون و پانصد هزار کارمند بخش غیرنظامی و نظامی آمریکا تحت تاثیر این وضعیت قرار خواهند گرفت.
نهاد‌های دولتی
در وضعیت جدید، نیروی انسانی اکثر آژانس‌های دولت فدرال کاهش خواهد یافت. در این میان تقریبا کلیه کارمندان اداره مالیات (نود و پنج درصد) به مرخصی اجباری خواهند رفت و به این ترتیب کار جمع‌آوری و بازپرداخت مالیات بر درآمد با مشکلات و تاخیر‌هایی همراه خواهد شد. این وضعیت همچنین در روند صدور مجوز عرضه دارو‌های مختلف به بازار تاخیر ایجاد خواهد کرد. اعطای وام به بنگاه‌ها و شرکت‌های کوچک و متوسط و همچنین صدور بیمه عمومی برای خریداران املاک و مستغلات با تاخیر همراه خواهد شد. در سال ۲۰۱۳ هزینه کلی غرامت برای کارکنانی که تحت تاثیر این وضعیت قرار گرفتند، دو میلیارد و پانصد میلیون دلار برآورد شد.
بخش دفاعی
به نوشته واشنگتن‌پست، بیش از سه‌چهارم از کارمندان غیرنظامی پنتاگون که (۷۲۱ هزار نفر) که بزرگ‌ترین پیمانکار دولتی آمریکا محسوب می‌شود، در این شرایط به مرخصی بدون حقوق می‌روند یک میلیون و چهارصد هزار نظامی آمریکایی به فعالیت‌های نظامی و جمع‌آوری اطلاعات ادامه خواهند داد هر چند ممکن است در صورت طولانی شدن بن‌بست کنونی و استمرار آن تا ماه فوریه، پرداخت حقوق آنها با تاخیر صورت گیرد. در سال ۲۰۱۳ یک هفته پس از آغاز تعطیلی، وزارت دفاع آمریکا با توجه به تصویب تامین مالی فوری توسط کنگره، از کارکنان غیرنظامی پنتاگون خواست فعالیت‌های خود را از سر گیرند.
پارک‌ها و موزه‌ها
تمام بخش‌های گردشگری آمریکا از جمله موزه‌های بزرگ هنر و تاریخ و باغ‌وحش بزرگ واشنگتن از پیامد‌های تعطیلی دولت فدرال در امان نخواهند بود. دولت ترامپ برای جلوگیری از بسته شدن شماری از چهارصد پارک و موزه ملی تدابیری پیشگیرانه اتخاذ کرده است و برای این کار به پیمانکاران فرعی متوسل شده است. موزه و باغ‌وحش بزرگ اسمیتسونیان در واشنگتن از ذخایر کافی برای ادامه فعالیت تا یکشنبه شب برخوردار هستند. طبق اعلام کاخ سفید در سال ۲۰۱۳ دولت فدرال آمریکا نزدیک به پانصد میلیون دلار از درآمد‌هایی را که از بخش گردشگری کسب کرده بود، از دست داد.
روادید و گذرنامه
روند رسیدگی به درخواست صدور روادید و گذرنامه در شرایط جدید به شدت کند خواهد شد و صدور روادید و گذرنامه با تاخیر صورت خواهد گرفت. در بحران مشابهی که آمریکا در سال ۱۹۹۶ در بخش بودجه با آن روبه‌رو شد، رسیدگی به بیش از پانصد هزار پرونده درخواست روادید و دویست هزار درخواست صدور گذرنامه به حال تعلیق در آمد.
تحقیقات
با شکست کنگره در تصویب لایحه بودجه، «موسسات ملی بهداشت آمریکا» NIH که مرکز مهمی برای مطالعات و پژوهش‌های پزشکی در این کشور است، پذیرش بیماران جدید را برای درمان‌های تجربی و آزمایشگاهی متوقف خواهند کرد.
واشنگتن
پایتخت فدرال آمریکا که هزینه‌های آن به صورت مستقیم توسط کنگره تامین می‌شود، در وضعیت جدید خدمات جمع‌آوری زباله، پاکسازی و نظافت خیابان‌ها را متوقف خواهد کرد و کتابخانه‌ها نیز تعطیل خواهند شد اما مدارس و حمل‌و‌نقل عمومی همچنان به فعالیت خود ادامه خواهند داد.