خطر مرگ ایران با بحران آبی

«جهان‌صنعت»- به تازگی از مرز وضعیت بحرانی آب در ایران عبور کردیم و به فلاکت آبی رسیدیم. فلاکت آبی به وقوع پیوستن مشکلات و محدودیت‌های جدی در تامین و توزیع آب به عنوان یک منبع اساسی برای مصرف‌کنندگان اشاره دارد. این مشکل به دلیل کمبود منابع آبی، کاهش سطح آب در سدها و دریاچه‌ها، خشکسالی، آلودگی آب، تغییرات اقلیمی و سایر عوامل مشابه رخ می‌دهد. فلاکت آبی منجر به قطع یا کاهش قابل‌توجه آب برای مصرف کنندگان می‌شود و به ازای کمبود آب، نیازهای اساسی انسان‌ها، کشاورزی، صنعت و حفظ محیط‌زیست تحت تاثیر قرار می‌گیرد و اقتصاد ویران می‌شود. اتفاقاتی که در ایران شاهد آن هستیم. چند روز پیش «محمد درویش» فعال محیط‌زیست در گفت‌و‌گویی که در سایت خبری انتخاب منتشر شد تاکید کرد، بخش‌های بزرگی از ایران کمتر از هزار مترمکعب در سال، آب در دسترس دارند و وارد جدی‌ترین تنش آبی شده‌اند. این کنشگر محیط‌زیست در این گفت‌و‌گو بیان کرد: طبق آمار، بدترین اوضاع را در اصفهان داریم، فرونشست وارد شهر شده میزان تراز منفی اصفهان چیزی حدود ۲۰ رودخانه است. استان فارس پتانسیل زیادی دارد که به یکباره فرو بپاشد. ترسناک‌تر از فارس، خراسان رضوی است. ممکن است مشهد دومین شهر مهم و پرجمعیت ایران در آستانه مهاجرت اقلیمی باشد. این توضیحات چند خطی از شرایط فوق بحرانی در ایران خبر می‌دهد. بخش گسترده‌ای از ایران ورشکستگی آبی را هم رد کرده و به فلاکت آبی رسیده است. ورشکستگی آب در خصوص مشکلاتی در وقوع معضل تامین و توزیع آب گفته می‌شود که منجر به قطعی یا کاهش قابل توجه تامین آب برای مصرف‌کنندگان می‌شود. این ممکن است به دلیل کاهش تامین آب به علت خشکسالی، خرابی سیستم تامین آب، کاهش سطح آب در منابع آبی یا دلایل دیگری باشد، اما فلاکت آبی معنای خطرناک‌تری دارد. فلاکت آبی به وقوع پیوستن مشکلات و محدودیت‌های جدی در تامین و توزیع آب به عنوان یک منبع اساسی برای مصرف‌کنندگان اشاره دارد. این مشکل به دلیل کمبود منابع آبی، کاهش سطح آب در سدها و دریاچه‌ها، خشکسالی، آلودگی آب، تغییرات اقلیمی و سایر عوامل مشابه رخ می‌دهد. فلاکت آبی منجر به قطع یا کاهش قابل توجهی آب برای مصرف‌کنندگان می‌شود و به ازای کمبود آب، نیازهای اساسی انسان‌ها، کشاورزی، صنعت و حفظ محیط‌زیست تحت تاثیر قرار می‌گیرد و اقتصاد ویران می‌شود؛ اتفاقاتی که در ایران شاهد آن هستیم.
سایه فلاکت آبی بر زندگی ایرانیان
فلاکت آبی به زودی منجر به بحران‌های اجتماعی جدی در کشور خواهد شد که بخشی از این معضلات شروع شده است. کمبود آب منجر به کاهش قابل توجه منابع آبی برای تامین آب شرب برای جمعیت می‌شود که اکنون در گوشه به گوشه کشور شاهد قطعی‌های آب و کم‌آبی شدید هستیم. این موضوع به بروز بیماری‌های مرتبط با آب و بهداشت منجر شده و سلامت عمومی را مورد حمله قرار داده است.
کشاورزی یکی از بخش‌های اصلی مصرف آب در ایران است. کاهش تامین آب باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی می‌شود که این موضوع به کاهش درآمد و افزایش بیکاری در مناطق روستایی و کاهش تامین غذایی برای جمعیت و فقر غذایی منجر شده و بیشتر خواهد شد.
کمبود آب و گرانی بیشتر در ایران
صنعت نیز به‌طور گسترده از منابع آب استفاده می‌کند. کاهش تامین آب باعث قطع یا کاهش فعالیت صنایع شده است که این موضوع به کاهش اشتغال و رکود اقتصادی منجر شده و به خودی خود به افزایش گرانی و تورم در ایران می‌افزاید.
کمبود آب به کاهش حجم آب در رودخانه‌ها و دریاچه‌ها منجر شود که این موضوع به تخریب محیط‌زیست منجر شده است. علاوه بر این، کمبود آب می‌تواند به کاهش تامین آب برای حفظ تالاب‌ها و مناطق مرطوب منجر شود که این مناطق به عنوان محیط‌زیست مهم برای پرندگان و جانوران دیگر عمل می‌کنند که نشانه‌های ویرانی تالاب‌ها و مرگ پرندگان و از بین رفتن گونه‌های گیاهی و حیوانی را شاهد هستیم. کمبود آب و قطع آب بدون تردید منجر به تنش‌های اجتماعی می‌شود. این موضوع می‌تواند به تظاهرات و اعتراضات عمومی درباره کمبود آب و توزیع نامناسب آن منجر شود. به‌طور کلی، فلاکت آبی در ایران می‌تواند به بحران‌های اجتماعی جدی منجر شود که تاثیرات عمده‌ای روی جامعه و اقتصاد کشور خواهد داشت.
مسیر عبور از فلاکت آبی چیست؟
برای عبور از فلاکت آبی فعلی، دولت باید اقداماتی را انجام دهد که شامل موارد زیر می‌شود:
تامین آب شرب: دولت باید برنامه‌هایی را برای تامین آب شرب جمعیت اجرا کند. این شامل ساخت و بهبود تاسیسات آب و فاضلاب، استفاده از تکنولوژی‌های مدرن در تصفیه آب و افزایش کارایی استفاده از منابع آبی موجود است. مدیریت بهینه منابع آب: دولت باید برنامه‌هایی را برای مدیریت بهینه منابع آب اجرا کند، این شامل ترشح و استفاده بهینه از آب در کشاورزی، استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای، ترویج کشاورزی پایدار و استفاده از تکنولوژی‌های صرفه‌جویی در مصرف آب در صنعت و خانگی است، حفظ منابع آبی: دولت باید برنامه‌هایی را برای حفظ منابع آبی اجرا کند. این شامل حفظ تالاب‌ها، رودخانه‌ها و دریاچه‌ها، محافظت از منابع زیرزمینی آب و افزایش ذخیره‌سازی آب در سدها و مخازن است. و در آخر توسعه منابع آب: دولت باید برنامه‌هایی را برای توسعه منابع آب اجرا کند، این شامل ساخت سدها، تصفیه آب شور و استفاده از تکنولوژی‌های نوین در تولید آب شیرین است.
نقشه هر وزارتخانه در مبارزه با کمبود آب چه باید باشد؟
هر وزارتخانه وظایف خاص خود را در راستای مدیریت فلاکت آبی دارد؛ ابتدا وزارت نیرو: وزارت نیرو مسوول مدیریت منابع آب و تامین آب برای بخش‌های مختلف است. این وزارتخانه باید برنامه‌ها و پروژه‌های لازم را برای تامین آب و مدیریت بهینه منابع آب اجرا کند، دیگری وزارت کشاورزی: وزارت کشاورزی باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای توسعه کشاورزی پایدار و صرفه‌جویی در مصرف آب در این بخش اجرا کند. همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت: وزارت صنعت، معدن و تجارت باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای صرفه‌جویی در مصرف آب در صنایع اجرا کند. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای تامین آب شرب سالم و بهداشتی برای جمعیت اجرا کند. سازمان حفاظت محیط‌زیست: سازمان حفاظت محیط‌زیست باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای حفظ محیط‌زیست در شرایط کمبود آب اجرا کند. وزارت کشور: وزارت کشور باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای مدیریت بحران‌های اجتماعی ناشی از فلاکت آبی اجرا و تدابیر لازم را برای کنترل تظاهرات و اعتراضات عمومی درباره کمبود آب اتخاذ کند. بحران آب در ایران دیگر از وضعیت خطر به موقعیت بحران جدی وارد شده و بی‌توجهی به این ابر مشکل ایران را به سمت نابودی و ویرانی از زمین ، هوا، اقتصاد و اجتماع خواهد برد، کماکان که حرکت شکل‌گیری این نابودی آغاز شده است.