خیز راستگرایان در سرزمین ژرمن‌ها

گروه بین‌الملل- انتخابات پارلمانی آلمان در حالی قرار است فردا (یکشنبه 5 اسفند) برگزار شود که این کشور از طرفی با چالش‌های اقتصادی روبه‌‌رو بوده و خیزش جریانات راستگرا نیز دغدغه‌ای بزرگ را برای احزاب اصلی آلمان به وجود آورده است. در واقع و به‌نظر کارشناسان، آلمان پس از بحران‌هایی همچون همه‌‎گیری ویروس کووید 19 و منازعه اوکراین،‌ هنوز نتوانسته اوضاع اقتصادی خود را بهبود بخشد و همین عامل به یکی از دلایل نارضایتی بخشی از مردم این کشور نسبت به دولت اولاف شولتس، صدراعظم این کشور تبدیل شده است. همچنین مجموع این مسائل باعث شده تا جریانات راستگرا که حزب آلترناتیو برای آلمان (AfD) آنها را نمایندگی می‌کند، بتوانند محبوبیت و پایگاه اجتماعی خود را افزایش داده و رقیبی جدی برای احزاب جریان اصلی یعنی اتحادیه دموکرات مسیحی و حزب سوسیال دموکرات به وجود بیاورند.
ژرمن‌ها در منگنه اقتصادی
در همین راستا خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی مورخ 17فوریه به پنج دلیل افول اقتصادی آلمان پرداخته و آنها را شرح داده است. در وهله اول، شوک تامین انرژی توسط روس‌ها که به دنبال شروع جنگ اوکراین بر اروپا تحمیل شد، ضربه‌ای مهم به اقتصاد آلمان وارد ساخت زیرا برای سال‌های متمادی، انرژی ارزان‌قیمت نقش سوخت صنایع آلمانی را بازی می‌کرد؛ صنایعی که محصولات آنها صادر می‌شد و بدین ترتیب رشد اقتصادی آلمان را تضمین می‌کرد. از طرفی دیگر، تغییر نقش چین در معادلات جهانی اقتصاد نیز چالشی دیگر را برای برلین به ارمغان آورد. در واقع زمانی بود که پکن نقش مصرف‌کننده و مشتری را برای اقتصاد و محصولات آلمانی بازی می‌کرد اما رفته‌رفته خود اژدهای زرد، تبدیل به رقیبی برای ژرمن‌ها شده و همین عامل باعث شد تا بازارهای جهانی با این رقیب قدرتمند روبه‌رو شوند.
آسوشیتدپرس همچنین سومین دلیل افول اقتصادی آلمان را در کمبود نیروی ماهر جست‌وجو کرده و اظهار می‌کند که برلین در تامین طیف گسترده‌ای از مشاغل، از متخصصان حوزه فناوری اطلاعات گرفته تا کارگران روزانه و کارکنان هتل‌ها نیز دچار مشکل شده است. در نهایت نیز این خبرگزاری، چهارمین و پنجمین دلیل اوضاع نابسامان امروز اقتصاد آلمان را در کاهش حجم سرمایه‌گذاری و مشکلات دستگاه بوروکراسی این کشور بر می‌شمارد.
انتخابات زودهنگام در زیر سایه چالش‌های سیاسی
به گزارش خبرگزاری یورونیوز، انتخابات پارلمانی آلمان قاعدتا باید در ماه سپتامبر سال‌جاری برگزار می‌شد اما فروپاشی ائتلاف سه‌گانه سوسیال دموکرات‌ها، سبزها و لیبرال‌ها باعث شد تا بوندستاگ (نهاد اصلی قانونگذاری آلمان) به دولت اولاف شولتس، صدراعظم این کشور رای عدم اعتماد دهد. به این ترتیب قرار شد تا انتخابات پارلمانی به جای ماه سپتامبر در روز ۲۳فوریه (۵ اسفند) برگزار شود. همچنین کارشناسان، اختلاف بر سر سیاست‌های مالی و اقتصادی و برکناری کریستیان لیندنر، وزیر دارایی آلمان را نیز علت اصلی فروپاشی دولت ائتلافی اولاف شولتس قلمداد می‌کنند.
راستگرایان و معادلات جدید سرزمین ژرمن‌ها
یکی از اصلی‌ترین چالش‌هایی که احزاب جریان اصلی آلمان با آن مواجه هستند، مساله ظهور جریانات راستگراست. در واقع هرچند که به باور برخی کارشناسان هیچ حزب دیگری حاضر نیست حزب راستگرای آلترناتیو برای آلمان (AfD) را وارد دولت کند اما اگر آنها در رتبه دوم قرار گیرند و ۲۰‌درصد از آرا را به خود اختصاص دهند، می‌توانند تعداد کرسی‌های خود را در بوندستاگ دو برابر کنند. در همین راستا باید گفت که می‌توان چرایی خیزش مجدد جریانات راستگرا در آلمان به طور خاص و در اروپا را به طور عام در چند دلیل اصلی خلاصه کرد؛ نخست اینکه سیاست‌های فراملی و همگرایانه اروپاییان در این سال‌ها (پس از جنگ جهانی دوم به این سو) باعث شده تا این کشورها بخش مهمی از توان خود را در برای حل‌وفصل مسائل منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای (در مقابل مسائل ملی) بگذارند و بدین ترتیب چالش‌هایی برای آنها به وجود بیاید. برای مثال پذیرش مهاجران به واسطه اندیشه‌های سیاسی حاکم بر دولت‌های عضو اتحادیه اروپا باعث بروز چالش‌های اقتصادی و امنیتی برای این کشورها شده و همین موضوع یکی از اصلی‌ترین نقدهای جریانات راستگرایی همچون حزب آلترناتیو است.
از طرفی دیگر ظهور چهره‌ای همچون ترامپ (از سال2016 تاکنون) و اظهارنظرها و سیاست‌های وی که حسابی کام دولتمردان اروپایی را تلخ ساخته نیز چالشی دیگر برای آنهاست. در واقع حرف اصلی ترامپ این است که اول آمریکا و سپس متحدان آن. حال به تبعیت از همین فضای فکری، جریانات راستگرای اروپایی نیز باور دارند که کشورهای متبوع آنها نیز باید از چنین دکترینی در سیاست خارجی و داخلی خود بهره برده و منافع دولت خودشان را بر منافع اتحادیه اروپا ترجیح دهند. در همین راستا آلیس وایدل، نامزد حزب آلترناتیو برای آلمان در آخرین مناظره پیش از انتخابات گفت: «باید توجه داشت که دونالد ترامپ اکنون دقیقا همان چیزی را اجرا می‌کند که ما به‌عنوان حزب آلترناتیو برای آلمان به مدت سه سال خواستار آن بوده‌ایم یعنی آتش‌بس فوری و ورود به مذاکرات صلح.»
با این حال و بنابر نظرسنجی‌ انجام شده توسط موسسه «INSA» که نتایج آن در اواخر ماه گذشته میلادی منتشر شده است، حزب آلترناتیو برای آلمان با کسب ۲۱‌درصد آرا در جایگاه دوم قرار دارد. محافظه‌کاران نیز با کسب ۳۰‌درصد آرا پیشتاز هستند و به نظر خبرگزاری یورونیوز، احتمالا فریدریش مرتس، رهبر حزب دموکرات مسیحی به صدراعظمی خواهد رسید. با این حال نباید از تاثیرات قدرت‌گیری مجدد راستگرایان اروپا در بلندمدت غافل شد زیرا این مساله، یکی از نشانه‌های شکاف در مناسبات حال حاضر اروپا و شکل‌گیری فضای نوین سیاسی در قاره سبز است.