درآمد ۳۴ میلیارد دلاری برای نفت ایران

گروه انرژی- آژانس بین‌المللی انرژی درآمد نفتی ایران در ۹ ماهه سال ۲۰۲۳ را ۳۴ میلیارد دلار اعلام کرد که معادل ۱۲ درصد کل درآمد اوپک در این دوره بوده است.
براساس تازه‌ترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، فروش ۳۴ میلیارد دلار نفت توسط ایران در بازار جهانی طی ۹ ماهه ۲۰۲۳ و در شرایط تحریم‌های نفتی اتفاق افتاده است‌. این میزان درآمد تقریبا دو برابر درآمد نفتی ایران در ۱۲ماهه سال ۲۰۲۰ است.
براساس محاسبات وزارت انرژی آمریکا ایران در سال ۲۰۲۰ فقط ۱۷ میلیارد دلار و در سال ۲۰۲۱ نیز ۳۷ میلیارد دلار نفت فروخته است. در سال ۲۰۲۲ نیز کل درآمد ایران از فروش نفت بالغ بر ۵۴ میلیارد دلار بوده است.
داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد تولید نفت ایران در دسامبر سال ۲۰۲۳، به ۱۵/۳ میلیون بشکه در روز در مقایسه با ۲۱/۳ میلیون بشکه در روز در نوامبر همان سال رسیده است.
آژانس بین‌المللی انرژی کل درآمد نفتی ۱۳ عضو اوپک در ۹ ماهه ۲۰۲۳ را ۲۸۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار محاسبه کرده است.
براساس این گزارش درآمد عراق از فروش نفت در ۹ ماهه سال میلادی گذشته ۵/۲ برابر ایران بوده است. عراق ۸۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار از فروش نفت در این دوره درآمد داشته است.
درآمد نفتی عربستان نیز بیش از ۵ برابر ایران بوده است. عربستان ۱۸۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار نفت در ۹ ماهه نخست سال ۲۰۲۳ فروخته است.
طبق پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی، عرضه نفت جهان تحت تاثیر رشد تولید آمریکا، برزیل، گویان و کانادا، به میزان ۵/۱ میلیون بشکه در روز رشد کرده و به رکورد ۵/۱۰۳ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
تولید غیراوپک پلاس، پیشران رشد عرضه در سال میلادی جاری خواهد بود. در مقابل، پیش‌بینی می‌شود عرضه اوپک‌پلاس با فرض کاهش تولید اضافی که از ژانویه آغاز شده و قرار است در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۴ به تدریج حذف شود، نسبت به سال گذشته، تا حدود زیادی بدون تغییر بماند.
کاهش ناگزیر قیمت‌ها
جدیدترین گزارش ماهانه اوپک نشان می‌دهد قیمت نفت سنگین ایران در دسامبر، همسو با سایر گریدهای نفتی سبد نفتی این گروه، برای سومین ماه متوالی کاهش پیدا کرده است. براساس گزارش بازار نفت سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت (اوپک) قیمت هر بشکه نفت سنگین ایران در دسامبر به ۷۹ دلار و ۶ سنت رسید که ۵ دلار و ۹۴ سنت معادل ۷ درصد در مقایسه با قیمت ۸۵ دلار در نوامبر، کاهش داشت. میانگین قیمت نفت سنگین ایران در سال ۲۰۲۳، به ۸۳ دلار و ۱۳ سنت در مقایسه با میانگین ۹۹ دلار و ۹۲ سنت در سال ۲۰۲۲ رسید. در همین حال، ارزش سبد نفتی اوپک در دسامبر به ۷۹ دلار در هر بشکه رسید که ۵ دلار و ۹۲ سنت معادل ۷ درصد در مقایسه با قیمت ۸۴ دلار و ۹۲ سنت در نوامبر، کاهش داشت. میانگین ارزش سبد نفتی اوپک در سال ۲۰۲۳، به ۸۲ دلار و ۹۵ سنت در هر بشکه رسید که در مقایسه با میانگین ۱۰۰ دلار و ۸ سنت در سال پیش از آن، ۱۷ دلار و ۱۳ سنت معادل ۱/۱۷ درصد کاهش نشان می‌دهد. طبق آمار منابع ثانویه اوپک، مجموع تولید نفت اوپک در دسامبر، به ۷۰/۲۶ میلیون بشکه در روز رسید که بر مبنای ماه به ماه، ۷۳ هزار بشکه در روز افزایش داشت. تولید نفت عمدتا در نیجریه و عراق افزایش پیدا کرد، اما در عربستان سعودی، کویت و ایران کاهش یافت.
تولید نفت ایران با ۱۱ هزار بشکه در روز کاهش یافت و در ۱۴۳/۳ میلیون بشکه در روز ایستاد.
خوش‌بینی نسبت به افزایش قیمت‌ها
آژانس بین‌المللی انرژی باز هم پیش‌بینی خود از تقاضای جهانی برای نفت در ۲۰۲۴ را افزایش داد و اعلام کرد مصرف جهانی نفت ۲۴/۱ میلیون بشکه در روز افزایش می‌یابد.
آژانس بین‌المللی انرژی باز هم پیش‌بینی خود از تقاضای جهانی برای نفت در ۲۰۲۴ را افزایش داده، اما رقم آن هنوز هم پایین‌تر از تخمین‌های اوپک است. این آژانس شرایط بازار را به خاطر رشد تولید کشورهای غیر‌عضو اوپک خوش‌بینانه توصیف می‌کند.
آژانس بین‌المللی انرژی و اوپک طی سال‌های اخیر همواره در مورد مسائلی مانند تقاضای نفت در آینده اختلاف داشته‌اند. آژانس بین‌المللی انرژی انتظار دارد تقاضا برای نفت در ۲۰۳۰ به اوج برسد و به سمت سوخت‌های پاک‌تر پیش برود، اما اوپک این پیش‌بینی را رد می‌کند.
این آژانس که به کشورهای صنعتی مشاوره می‌دهد در روز پنجشنبه اعلام کرد انتظار می‌رود مصرف جهانی نفت ۲۴/۱ میلیون بشکه در روز در ۲۰۲۴ افزایش یابد. اوپک این رقم را ۲۵/۲ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی می‌کند.
در شرایطی که درگیری‌ها در خاورمیانی نگرانی در مورد عرضه نفت را افزایش داده، آژانس بین‌المللی انرژی عقیده دارد شرایط عرضه نفت در ۲۰۲۴ خوب است و در صورت برداشته شدن کاهش تولید اوپک و متحدانش، بازار در سه ماهه دوم سال جاری میلادی با مازاد عرضه مواجه خواهد بود.
به نظر می‌رسد افزایش ۱۸۰ هزار بشکه‌ای پیش‌بینی رشد تقاضا توسط آژانس بین‌الملل انرژی نتیجه رشد اقتصاد جهانی و کاهش قیمت نفت در سه ماهه پایانی ۲۰۲۳ و همچنین گسترش بخش پتروشیمی چین باشد.
بازار نفت در شرایطی سال ۲۰۲۴ را آغاز کرد که بی‌ثباتی در زمینه تقاضا تاثیر دور جدید کاهش تولید اوپک و متحدانش را در بحبوحه تنش‌های خاورمیانه خنثی کرد.
این پیش‌بینی آژانس قیمت نفت برنت را در روز پنجشنبه افزایش داد و به حدود ۷۸ دلار در هر بشکه رساند.
آژانس بین‌المللی انرژی همچنین انتظار دارد عرضه جهانی نفت در سال جاری میلادی ۵/۱ میلیون بشکه در روز افزایش یافته و به رکورد جدید ۵/۱۰۳ میلیون بشکه در روز برسد که نتیجه افزایش تولید آمریکا، برزیل، گویان و کانادا خواهد بود.
از نظر این آژانس، افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه که تامین‌کننده یک‌سوم تجارت جهانی نفت است، بازارها را مختل می‌کند.