درگذشت ویلیام جیمز

«ویلیام جیمز» فیلسوف و روانشناس آمریکایی و یکی از سه فرضیه‌پرداز فلسفه «پرگماتیسم= پراگماتیسم» که برپایه واقع‌گرایی، اصالت عمل، و درک حقیقت از راه تجربه و واقعیات مشهود و قابل لمس استوار است ۲۶ آگوست ۱۹۱۰ در ۶۸ سالگی درگذشت. نامیدن این فرضیه به تئوری «اصالت نتیجه» روشن‌ترین تعبیر است و کسی را که اعمال و افکار او با این فلسفه مطابقت دارد و یا این که پیرو آن است «نتیجه‌گرا» می‌خوانند.
پرگماتیست‌ها برخلاف سایر روش‌ها، از تحقیق و بررسی در کل عمل اجتناب می‌ورزند و به جای آن به آزمایش نتایج می‌پردازند یعنی پس از عملی شدن هر فکر و تصمیم، نتایج به دست آمده را می‌سنجند و تعمیم می‌دهند. به نظر آنان «نتیجه» اصل است نه اصول لایتغیر و رفتن از راه‌های انعطاف‌ناپذیر معین برای رسیدن به «نتیجه مطلوب» و به این ترتیب مقید به لایتغیر بودن اصول نیستند.
پرگماتیست‌ها نظرات و عقایدی را می‌پذیرند که عملی باشند. از نظر آنان یک عقیده باید نخست تجربه شود و اگر نتایج تجربه مفید و قانع‌کننده بود به صورت نظام درآید و برآن ضابطه اجرایی نوشته و عملی شود. به عبارت دیگر فرضیه‌ای مانند مارکسیسم باید نخست در منطقه‌ای محدود تجربه می‌شد و با توجه به نتایج حاصله و اعمال تغییرات و اصلاحات لازم، سپس در سطح وسیع به اجرا درمی‌آمد و در شوروی چون چنین نشد شکست خورد.