6 - 12 - 2022
دریاچه ارومیه نفسهای آخر را میکشد
دریاچه ارومیه دیگر کاملا خشک به نظر میرسد و وقت برای نجات این دریاچه تنگتر شده است.
در چند سال گذشته جلسات، سمینار و همایشهای فراوانی برای نجات دریاچه ارومیه برگزار شده اما همه آنها در حد حرف باقی مانده و تنها زمان برای نجات این دریاچه تنگتر شده است.
مجلس یکی از نهادهایی بود که از آن انتظار میرفت با جدی شدن خشکی دریاچه ارومیه وارد میدان عمل شود اما این انتظار آنگونه که باید برآورده نشده است. مجلس هشتم هم که با برگزاری جلسات مکرر نتوانست قدمی برای نجات دریاچه ارومیه بردارد. اما چند روز گذشته مجلسیهای دور نهم به تکاپو افتادهاند تا بلکه بتوانند گره کور این مشکل را باز کنند. مهرداد لاهوتی، عضو فراکسیون محیطزیست گفته که همه نگران مساله دریاچه ارومیه هستیم اما برخورد احساسی با این مساله به نتیجه نخواهد رسید بلکه باید یک اقدام کارشناسی انجام شود.
البته این عضو کمیسیون عمران مجلس گفته که این کمیسیون هنوز وارد این مساله نشده و در اولین فرصت بعد از پایان تعطیلات مجلس مساله دریاچه ارومیه را در دستور کار قرار میدهیم.
همچنین یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نسبت به بروز ریزگردهای نمکی حاصل از خشک شدن دریاچه ارومیه و خطراتی که برای سلامت مردم به دنبال دارد، هشدار داده و گفته که تنفس ریزگردهای نمکی فوقالعاده خطرناک است و میتواند باعث بروز بیماریهای ریوی و سرطانهای چشم و صورت شود.
باید منتظر ماند و دید پس از پایان تعطیلات آیا مجلس گام موثر و عملی برای رفع مشکل دریاچه برمیدارد یا همچنان به نشستهای بیحاصل و هشدارهای بیفایده بسنده میکند.
آخرین وضعیت نگین فیروزهای ایران
دریاچه ارومیه بزرگترین پهنه آبی درون مرزهای ایران و بزرگترین آبگیر دایمی آسیای غربی و دومین دریاچه شور جهان با مقدار نمک محلول بیش از دو برابر اقیانوسهاست.
این دریاچه در خطر خشکشدن کامل قرار دارد و طی ۱۳ سال گذشته شش متر کاهش سطح داشته است. اختصاص ۹۰ درصد منابع آبی منطقه به بخش کشاورزی، تبخیر زیاد در پی گرم شدن هوا و برداشت غیرمجاز از آبهای زیرزمینی در پی حفر چاه از دلایل خشک شدن این دریاچه است. کارشناسان ابراز داشتهاند در صورت خشک شدن این دریاچه هوای معتدل منطقه تبدیل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی خواهد شد و زیست محیط منطقه را تغییر خواهد داد.
راهکارهای نجات
کارشناسان محیطزیست میگویند که باید سریعترین و کوتاهترین مسیر انتقال آب به دریاچه ارومیه پیدا شود و سپس در اسرع وقت تزریق آب به دریاچه آغاز شود، اما موضوع مهم این است که باید اول مشخص شود کوتاهترین مسیر انتقال آب به دریاچه ارومیه کجاست هر چند خطر ریزگردهای نمکی هم استانهای مجاور را نیز تهدید میکند.
یکی از طرحهایی که برای نجات دریاچه ارومیه مطرح شده انتقال آب از نقاط دیگر به ویژه رود ارس است اما این ایده با مخالفتهایی روبهرو شده است. مخالفان میگویند به جای از بین بردن زمینهای بارور نقاط دیگر باید از مصرف آب کاسته و به وزارت نیرو اجازه داده شود تا آب رودخانههایی را که بهطور طبیعی به این دریاچه میریختهاند دوباره به سوی آن رها کند. همچنین پروژه انتقال آب از رودخانه زاب (گلاس) به دریاچه ارومیه نیز یکی از این راهکارهاست که قرار است عملیات اجرایی آن به زودی آغاز شود و به گفته مسوولان استانی در صورت جلوگیری از هرگونه اتلاف وقت و اعتباررسانی به موقع این پروژه تا پنج سال دیگر به نتیجه خواهد رسید. آنها امیدوارند در این پنج سال با استفاده از روشهایی نظیر بارورسازی ابرها، اجرای کشت مکانیزه و استفاده از روشهای نوین آبیاری از بروز این بحران تا انتقال آب رودخانه زاب به دریاچه ارومیه جلوگیری کنند.
از دیگر کارهای در حال پیگیری برای افزایش سطح آب دریاچه و به موازات اقدامات بالا، گسترش کشاورزی نوین و بارورسازی ابرهاست. همچنین انتقال آب دریاچه خزر به ارومیه هم یکی از طرحهای پیشنهادی است. طرح بارورسازی ابرها به عنوان یکی دیگر از راهکارهای نجات دریاچه ارومیه، اولینبار در آذرماه ۱۳۸۹ در آذربایجان غربی با پرواز یک فروند هواپیمای تحقیقاتی بر فراز دریاچه ارومیه به اجرا درآمد.
در عین حال تلاش در جهت اصلاح و بهرهبرداری مناسب از آبهای زیرزمینی و اصلاح روشهای سنتی کشت، تولید و آبیاری از دیگر راهکارهای حل بحران دریاچه ارومیه است که به تصویب وزارت نیرو رسیده است.
بررسیها نشان میدهد دریاچه ارومیه به خاطر خشکسالیهای پیدرپی و استفاده بیرویه از منابع آبی سطحی و زیرزمینی به این وضع دچار شده؛ وضعیتی که در صورت ادامهاش با خوشبینانهترین پیشبینیها در کمتر از یک دهه آینده به نمکزاری با ذخیره هشت میلیارد تنی نمک تبدیل میشود و تهدیدی برای شمال غرب ایران کل منطقه خواهد بود.
به هر حال نظریات و راهکارهای مطرح شده برای نجات دریاچه اورمیه تا وقتی مسوولان به خودشان نجنبند و دست از حرکات صرفا نمایشی برندارند هیچ فایدهای ندارد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد