در جست‌وجوی مشروعیت

بهروز حاتمی امین – مردم اوکراین امروز برای انتخاب جانشین ویکتور یانوکوویچ به پای صندوق‌های رای می‌روند. ادامه اقدامات خشونت‌بار شبه‌نظامیان هوادار روسیه در شرق اوکراین یک خطر جدی بر سر مبارزات انتخاباتی است اما اگر این انتخابات با موفقیت برگزار شود ممکن است نقطه عطفی در بحران درازمدت این کشور باشد.
به گزارش BBC، دولت اوکراین از هیچ تلاشی برای برگزاری انتخابات فروگذار نمی‌کند اما اذعان دارد که که ممکن است در مناطق تحت کنترل گروه‌های هوادار روسیه در شرق اوکراین برگزاری آن امکان‌پذیر نباشد. هواداران روسیه گفته‌اند که مانع از انجام انتخابات خواهند شد و گزارش‌هایی حاکی از آزار مقامات و اشغال دفاتر برگزاری انتخابات در شرق اوکراین در دست است.
در شبه‌جزیره کریمه که ماه مارس گذشته به روسیه پیوست، انتخاباتی برگزار نخواهد شد. حداقل میزان مشارکت مردم تعیین نشده است و اگر هیچ‌یک از نامزدها بیش از ۵۰ درصد از آرا را به دست نیاورد دور دوم انتخابات در پانزدهم ماه ژوئن برای برگزیدن یکی از دو نامزدی که بیشترین آرا را کسب کرده‌اند، برگزار خواهد شد.
نامزدهای مهم
پترو پوروشنکو تاجر میلیاردر از پیشتازان نامزدهای انتخاباتی است و بعد از او یولیا تیموشنکو قرار دارد. پترو پوروشنکو، تاجر میلیاردر و صاحب کارخانه شکلات‌سازی است که به او لقب «سلطان شکلات» داده شده است. وی همچنین صاحب شبکه تلویزیونی خبری معروف کانال پنج است.
پترو پوروشنکو از حمایت یوری لوتشنکو، سیاستمدار و وزیر کشور سابق و ویتالی کلیچکو، قهرمان سابق بوکس جهان و سیاستمدار معروف اوکراین برخوردار است. وی در مبارزات انتخاباتی ضمن وعده حفظ وحدت اوکراین قول داده که به مناطق بحران زده اوکراین اختیارات بیشتری بدهد که تلاشی برای کاستن بحران شرق این کشور تلقی شده است.
از دیگر نامزدهای انتخابات اوکراین یولیا تیموشنکو، نخست‌وزیر پیشین اوکراین و از مخالفان سرسخت ویکتور یانکوویچ است که بعد از برکنار شدن وی از زندان آزاد شد. تیموشنکو در مبارزات انتخاباتی خود از روسیه به عنوان «دشمن درجه یک اوکراین» نام برده و قول داده است که از میزان وابستگی اوکراین به روسیه که آن را «همسایه متخاصم اوکراین» می‌خواند، بکاهد.
چرا دادن رای حایز اهمیت است؟
مقامات روسیه و مخالفان دولت اوکراین می‌گویند که دولت کنونی با سرنگون کردن رییس‌جمهور سابق به قدرت رسیده است و به همین دلیل مشروعیت ندارد. هدف از این انتخابات به روی کار آمدن کسی است که براساس آرای مردم انتخاب شده تا به این ترتیب مقامات اوکراین بتوانند با به دست آوردن مشروعیت و اعتماد بیشتر به ماه‌ها بحرانی که این کشور را فراگرفته است، پایان دهند.
با وجود این بعد از فرار ویکتور یانکوویچ اختیارات ریاست‌جمهوری به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده اما رییس‌جمهور آینده اوکراین می‌تواند وزرای خارجه، دفاع و دادستان ارشد و رییس اطلاعات و امنیت را برای تایید به پارلمان این کشور معرفی کند ولی بقیه اعضای کابینه دولت را پارلمان تعیین خواهد کرد. رییس‌جمهور اوکراین دیگر قادر به برکناری کابینه دولت نیست اما قدرت منحل کردن پارلمان را هم چنان در دست دارد.
نقش روسیه و غرب چه خواهد بود؟
روسیه آنچه را که عملیات تنبیهی علیه روس‌زبان‌ها می‌نامد، محکوم کرده است و با توجه به ادامه ناآرامی‌های اوکراین انتخابات در این کشور را به زیر سوال برده است. با وجود این ولادیمیر پوتین اعلام کرده که این انتخابات یک گام در راه درست است. غرب و اوکراین روسیه را متهم می‌کنند که بر بحران اوکراین دامن می‌زند و ممکن است برای تضعیف دولت اوکراین و بالابردن نفوذ خود در این کشور به روند این انتخابات لطمه وارد آورد.رییس‌جمهور آمریکا در مورد دخالت روسیه در روند انتخابات اوکراین هشدار داده و گفته است: اگر شاهد ایجاد آشوب و بی‌ثباتی بیشتری در اوکراین باشیم به‌طوری که مانع از برگزاری انتخابات شود چاره‌ای بجز اعمال تحریم‌های شدیدتر نخواهیم داشت.
پوتین: نتیجه انتخابات را به رسمیت خواهیم شناخت
رییس‌جمهور روسیه در ‌آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری اوکراین با چرخشی واضح گفت که روسیه نتیجه انتخابات این کشور را به رسمیت خواهد شناخت. پوتین اذعان کرد که تحریم‌ها علیه روسیه به‌واقع تاثیر گذاشته است.
به گزارش دویچه‌وله، ولادیمیر پوتین جمعه گذشته در همایش بین‌المللی اقتصادی سنت‌پترزبورگ با اشاره به انتخابات قریب‌الوقوع ریاست جمهوری اوکراین عنوان کرد، روسیه به تصمیم مردم اوکراین احترام می‌گذارد. پوتین با اشاره به اینکه روسیه با دولت جدید اوکراین همکاری خواهد کرد، اضافه کرد: ما با تمامی کسانی که [در اوکراین] قدرت را در دست دارند همکاری خواهیم کرد. پوتین تا پیش از این همواره مشروعیت این انتخابات را زیر سوال برده بود.
تاکید آلمان بر اهمیت انتخابات
در همین حال فرانک‌والتر اشتاین‌مایر، وزیر خارجه آلمان نسبت به هر گونه اختلال در انتخابات اوکراین هشدار داد. او هر نوع تلاش برای سلب مشروعیت از این انتخابات را مردود دانست و گفت: «حالا تنها رییس‌‌جمهوری با مشروعیت دموکراتیک روشن می‌تواند ثبات اقتصادی و سیاسی را در تمامی بخش‌های کشور به وجود بیاورد.» اشتاین‌مایر افزود که این به نفع تمامی همسایگان اوکراین خواهد بود. بیش از هر چیز دیگر بیم آن می‌رود که جدایی‌طلبان طرفدار روسیه در شرق اوکراین انتخابات را مختل کنند. غرب تهدید کرده که در صورت بر هم زدن نظم در انتخابات دست به تحریم‌های شدید خواهد زد.
درگیری‌های جدید در شرق اوکراین
در آستانه انتخابات خبرگزاری‌ها از درگیری‌های جدید میان جدایی‌طلبان و شبه‌‌نظامیان وفادار به دولت خبر داده‌اند. یکی از فرماندهان شبه‌نظامیان هوادار روسیه از حمله جدایی‌طلبان در جمعه گذشته به کاروان حریفان خود در شهر دونتسک خبر داده است. یکی دیگر از فرماندهان به رویترز گفته است، نیروهای طرف مقابل تهدید به تقویت حضور نظامی خود در مناطق درگیر‌کرده‌اند. وی می‌گوید، نبردها ادامه دارد و عده‌ای در آنها کشته و زخمی می‌شوند. پنجشنبه گذشته در جریان دو حمله از سوی شورشیان در شرق اوکراین ۱۷ سرباز کشته شدند. جدایی‌طلبان پس از چندین روز آرامش نسبی در این منطقه حملات وسیع و هدفمند شبانه خود علیه مواضع نیروهای امنیتی را آغاز کرده‌اند تا پیش از آغاز انتخابات مواضع خود را تحکیم کنند.