دستورالعمل جدید واگذاری اعتباری‌ها

ایرنا- بانک مرکزی دستورالعمل «نحوه واگذاری سرمایه‌گذاری غیربانکی موسسات اعتباری» را به شبکه بانکی ابلاغ کرد.
بانک مرکزی در بخشنامه‌ای ابلاغ کرد: به موجب بند (الف) تبصره ماده (۱۷) «قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور»، در مواردی که بانک یا موسسه اعتباری غیربانکی حسب مورد به تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا سازمان بورس و اوراق بهادار اقدامات لازم برای واگذاری دارایی‌های موضوع آن ماده را انجام داده، ولی به عللی خارج از اراده بانک یا موسسه اعتباری، واگذاری آن ممکن نشده باشد، از شمول مجازات‌های مقرر در ماده مذکور مستثنی است.
بر همین اساس و به منظور ایجاد سازوکار واحد برای اجرای بند (الف) تبصره ماده (۱۷) قانون یاد شده، «دستورالعمل نحوه واگذاری سرمایه‌گذاری غیربانکی موسسات اعتباری» تدوین و در جلسه مورخ ۲/۱۲/۱۴۰۲ کمیسیون مقررات و نظارت موسسات اعتباری بانک مرکزی مورد تایید واقع شد. شایان ذکر است، از تاریخ ابلاغ این بخشنامه، مفاد دستورالعمل موصوف، ملاک تصمیم‌گیری در خصوص اعمال مجازات‌های مقرر در ماده (۱۷) «قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور»، است. اهم مفاد دستورالعمل حاضر به شرح زیر است:
۱- شرایط و تشریفات واگذاری سرمایه‌گذاری غیربانکی موسسات اعتباری در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار سرمایه، تابع ضوابط و مقررات حاکم بر بازار سرمایه است.
۲- واگذاری سرمایه‌گذاری غیربانکی موسسه اعتباری در شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته نشده‌اند، باید از طریق مزایده صورت پذیرد.
۳- تعیین قیمت پایه سرمایه‌گذاری غیربانکی موسسه اعتباری در شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته نشده‌اند، باید با مراجعه به کارشناس‌/کارشناسان رسمی شامل کارشناسان کانون کارشناسان رسمی دادگستری یا مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه خارج از موسسه اعتباری صورت پذیرد.
۴- در واگذاری سرمایه‌گذاری غیربانکی موسسه اعتباری در شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته نشده‌اند، تعیین قیمت پایه‌ سرمایه‌گذاری مزبور توسط کارکنان و سهامداران شرکت‌هایی که سهام یا سهم‌الشرکه آنها واگذار می‌شود، ولو آنکه کارشناس رسمی باشند، ممنوع است.
۵- در واگذاری سرمایه‌گذاری غیربانکی در شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته نشده‌اند، مدت اعتبار ارزیابی که توسط کارشناس رسمی انجام شده، حداکثر شش ماه از تاریخ ارزیابی است.
۶- واگذاری سرمایه‌گذاری غیربانکی موسسه اعتباری در شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته نشده‌اند به صورت نقدی و اقساطی و با اولویت واگذاری نقدی، مجاز است. در صورت واگذاری به صورت اقساطی، پرداخت حداقل ۱۰ درصد از قیمت واگذاری به صورت نقدی، الزامی است. مدت بازپرداخت اقساط با لحاظ یک سال دوره تنفس، حداکثر پنج سال است. نرخ سود در واگذاری اقساطی سرمایه‌گذاری غیربانکی موسسه اعتباری در شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته نشده‌اند، معادل حداکثر نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار برای اعطای تسهیلات در قالب عقود غیر‌مشارکتی است.
۷- موسسه اعتباری باید حداقل چهار بار در سال، نسبت به برگزاری مزایده برای واگذاری سرمایه‌گذاری غیر‌بانکی در شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته نشده‌اند، اقدام کند. فاصله زمانی بین برگزاری هر مزایده با مزایده قبلی همان سرمایه‌گذاری غیربانکی، حداکثر دو ماه است.
۸- انجام حداقل چهار بار عرضه‌ سرمایه‌گذاری غیربانکی در شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته شده‌اند، با فاصله زمانی حداکثر دو ماه در طول یک سال الزامی است مگر آنکه در ضوابط و مقررات حاکم بر بازار سرمایه، به نحو دیگری مقرر شده باشد.
۹- در صورتی که مزایده‌ سرمایه‌گذاری غیربانکی موسسه اعتباری در شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته نشده‌اند به صورت ارائه‌ پاکت‌های حاوی قیمت و بازگشایی آنها در روز مشخصی باشد، تعیین مهلت ارائه پاکت‌های مزایده در فاصله زمانی بیستم اسفند ماه هر سال تا پانزدهم فروردین ماه سال بعد، ممنوع است. برگزاری مزایده حضوری در فاصله زمانی فوق نیز ممنوع است.
۱۰- واگذاری سرمایه‌گذاری غیربانکی به سایر موسسات اعتباری، شرکت‌های تابعه‌ موسسه اعتباری متبوع یا شرکت‌های تابعه‌ی سایر موسسات اعتباری ممنوع است؛ همچنان که توثیق سرمایه‌گذاری‌های بانکی‌/غیربانکی موسسه اعتباری نزد سایر اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از موسسات اعتباری و غیر ‌آنها، به استثنای بانک مرکزی، ممنوع است.
۱۱- ارائه گزارش مربوط به جزییات سرمایه‌گذاری‌های غیربانکی واگذارشده ازجمله نام و مشخصات خریدار، قیمت پایه سهام و سهم‌الشرکه غیربانکی، قیمت واگذاری، شرایط واگذاری و سایر اطلاعات مورد نیاز بانک مرکزی و همچنین فهرست و مشخصات سرمایه‌گذاری‌های غیربانکی که بنا به دلایل خارج از اراده، موسسه اعتباری قادر به واگذاری آنها نشده به همراه دلایل‌ عدم امکان واگذاری، هر سه ماه یک بار به بانک مرکزی الزامی است.