دلار‌، حجاب‌، خودرو‌، مرغ و برجام

محمدصادق جنان‌صفت- شهروندان ایرانی به دلایل گوناگون و از جمله به دلیل اینکه نهاد دولت اصرار دارد همه سرنخ زندگی آنها را در دست داشته باشد بیشتر از شهروندان بسیاری از کشورها درباره سیاست و اقتصاد حرف می‌زنند و داوری می‌کنند. کاری که ایرانیان انجام می‌دهند و هر روز و هر ساعت بخشی از دولت را زیر آماج سخنان خشم‌آلود و ناراحت‌کننده قرار می‌دهند بدون تردید از حقوق بدیهی و غیرقابل انکار است.
وضعیت سیاستگذاری دلار به دلیل اینکه دولت دیگر مثل سابق درآمد بالایی ندارد ولی می‌خواهد ادای دولت‌های دلاردار را در بیاورد به هم ریخته و بانک مرکزی هر چند روز یک بار شهروندان و فعالان اقتصادی را سردرگم می‌کند. در مقوله حجاب‌، نهاد دولت با بخشی از جوانان ایرانی در عمل و با بسیاری از بانوان ایرانی به لحاظ ذهنی در وضعیت تقابلی قرار دارند. دولت مقوله بسیار ساده تولید و فروش کالایی مثل خودرو را با این همه ادعا نمی‌تواند تنظیم کند و دود برخاسته از خاکستر اقتصاد خودرو به چشم مردم می‌رود‌. داستان مرغ و برجام نیز بسیار عجیب شده و شهروندان را گرفتار کرده است و نمی‌دانند دولتی که نمی‌تواند اقتصاد مرغ را سامان دهد چگونه می‌خواهد در داستان برجام با بزرگ‌ترین قدرت دنیا و نیز غول‌های اروپایی نبرد کند و پیروز شود. چرا همه چیز به هم ریخته است و نهادهای دولتی باید یک روز آتش دلار‌، روزی آتش مرغ و گوشت‌، روزی آتش حجاب و بی‌حجابی‌، روزی آتش سر به فلک کشیدن قیمت خودرو‌، روزی آتش مسمومیت دانش‌آموزان دختر‌، روزی مقوله بی‌سرانجام برجام و… را خاموش کنند؟ به دلیل نبودن نیروی کافی و ورزیده و نیز امکانات مادی ناکافی از یک سو و ریختن هیزم تر به تنورهای گوناگون از سوی تندروها دولت نمی‌تواند هیچ آتشی را به‌طور کامل خاموش کند و آتش زیر خاکستر روشن می‌ماند تا زمینه‌ساز آتش بزرگ‌تری شود.
واقعیت این است که مهم‌ترین دلیل به هم ریختن همه چیز این است که دولت سیزدهم و البته دولت قبلی نمی‌خواهند باور کنند دیگر یک پردرآمد نیستند که بخواهند با پول ناکافی از درآمد صادرات یک میلیون بشکه نفت به همه گروه‌های جامعه یارانه بدهند اما این را ادامه می‌دهند. دولت نمی‌خواهد قبول کند پس‌انداز خانوارهای ایرانی زیر بار آوار تورم نابود شده و به حداقل‌ها رسیده است و نمی‌توان به آنها گفت باز هم تاب بیاورید‌. تلخی داستان از جایی بیشتر می‌شود که نهادهای مسوول دگرگونی بنیادین در خواسته‌ها و دیدگاه‌ها و آرزوهای جوانان ایرانی را می‌بینند اما سرسختانه در برابر آنها ایستاده‌اند.