دنده معکوس!

دیبا حاجیها- بورس روز گذشته، در دل جو روانی مثبت و با انتشار اخبار خوش‌بینانه از مذاکرات میان ایران و آمریکا، روزی پرهیجان و نسبتا پررونق را پشت‌سر گذاشت. شاخص کل بورس با جهش ۱۳۲۰۸‌واحدی، به عدد ۳۱۱۰۸۱۷‌واحد رسید و رشدی معادل 43/‏0‌درصد را ثبت کرد. این افزایش بی‌سابقه در شاخص کل، نشان از حرکت صعودی قدرتمندی داشت که به ‌طور واضح تحت‌تاثیر فضای روانی مثبت و اخبار امیدوارکننده‌ای بود که توانست اعتماد سرمایه‌گذاران را به‌شدت جلب کند. در این میان، شاخص کل هم‌وزن نیز با یک جهش بزرگ ۷۰۰۸‌واحدی به عدد ۹۵۳۱۴۷‌واحد رسید که این رشد 74/‏0‌درصدی از وجود پویایی بازار در تمامی بخش‌ها خبر ‌داد.
از آنجا که نمادهای شاخص‌ساز همچون فارس، شستا، نوری، پارس، خودرو و شپدیس همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در جهت‌دهی به روند کلی بازار ایفا می‌کنند، روز گذشته نیز این نمادها با رشد چشمگیر خود در تقویت روند صعودی تاثیر بسزایی داشتند. در ساعات ابتدایی معاملات، سخنان ویتکاف مبنی بر وجود فضای مثبت و امیدوارکننده در مذاکرات هسته‌ای، موجی از خوش‌بینی را در میان سرمایه‌گذاران ایجاد کرد. این خوش‌بینی باعث شد تا تقاضا در بازار افزایش یابد و بازار در شروع روز به سمت روند صعودی حرکت کند.
اما تحول مهمی که در طول روز به وقوع پیوست، انتشار خبری بود که تاریخ برگزاری مذاکرات اقتصادی ایران و آمریکا را ۲۰ اردیبهشت‌ماه اعلام کرد. این خبر، به‌سرعت در میان فعالان بازار سرمایه دست‌به‌دست شد و به ‌طور چشمگیری توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرد. انتشار چنین خبری که البته بعدا به برگزاری دور چهارم مذاکرات در آخر هفته بدل شد، باعث شد تا جریان معاملات وارد یک رنج مثبت شود. این نوع تحرکات همسو با اخبار مثبت به ‌خوبی وجود جو روانی مثبت و افزایش امیدواری‌ها در بازار را به تصویر می‌کشد. اهمیت این مذاکرات به اندازه‌ای است که می‌تواند بر روند آینده اقتصاد کشور و بورس تاثیرات غیرقابل انکاری داشته باشد و همین موضوع موجب شده است که سرمایه‌گذاران با دقت و احتیاط بیشتر به این اخبار واکنش نشان دهند.
با توجه به روند پرقدرت روز گذشته، به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاران با نزدیک شدن به دور چهارم در حالتی از انتظار و امیدواری به نتایج مثبت این مذاکرات به‌سر خواهند برد. تحولات سیاسی و اقتصادی آتی، می‌تواند تحرکات بیشتری در بازار سرمایه را باعث شود. به ‌طور کلی، روز گذشته بورس تهران با حضور نمادهای شاخص‌ساز و اخبار مثبت، روزی با شرایط نسبتا خوب و روند صعودی را تجربه کردند که پیش‌بینی می‌شود در صورتی که خبر بدی مخابره نشود، این روند در روزهای آینده نیز ادامه یابد و بازار همچنان تحت‌تاثیر اخبار مثبت به سمت اهداف جدید حرکت کند.
در پیچ و خم تالار شیشه‌ای
بازار سهام در روزی که گذشت، با ارزش معاملاتی بالغ بر ۱۶‌هزار میلیارد تومان، روزی پرتحرک را پشت‌سر گذاشت. این حجم از معاملات در کنار ورود ۸۹۴‌میلیارد تومان پول به بازار سهام حکایت از اعتماد نسبی سرمایه‌گذاران به روند مثبت بازار دارد. نکته‌ای که قابل توجه است، قدرت خرید بالای سرمایه‌گذاران است که با نسبت قدرت خرید 07/‏1 و سرانه خرید ۶۷‌میلیون تومان، نشان می‌دهد که خریداران نسبت به فروشندگان دست بالا را داشتند. در مقابل، سرانه فروش ۶۲‌میلیون تومان نیز از کاهش تقاضا برای فروش سهام خبر می‌دهد که این امر به ‌طور قطع به تقویت روند صعودی بازار کمک کرده است.
در میان این تحولات، صندوق‌های درآمد ثابت شاهد خروج ۱۱۸‌میلیارد تومان پول بودند. این خروج پول از صندوق‌های کم‌ریسک، نشان‌دهنده تغییر نگاه سرمایه‌گذاران به بازارهای با ریسک بالاتر، مانند صندوق‌های سهامی و اهرمی است.
در سمت دیگر بازار و در بازار طلا، وضعیت به‌گونه‌ای دیگر بود. صندوق‌های طلا با بازگشایی منفی ۳ تا منفی ۴‌درصدی، به روند نزولی خود ادامه دادند. این افت قیمت‌ها در صندوق‌های طلا نشان می‌دهد که این ابزار مالی همچنان در مسیر نزولی قرار دارد و سرمایه‌گذاران تمایلی به سرمایه‌گذاری در این بخش ندارند. به‌ خصوص با توجه به روند صعودی بازار سهام، به‌ نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاران بیشتر به سمت سهام و صندوق‌های سهامی جذب شده‌اند تا طلا.
در میان ۴۷۷‌نماد معامله شده، ۳۹۷‌نماد در نهایت با رشد ۲ تا ۳درصدی بسته شدند، در حالی که تنها ۸۰‌نماد در بازه منفی ۲ تا منفی ۳‌درصد به کار خود پایان دادند. این آمار نشان‌دهنده‌ غالب بودن روند مثبت در بازار و بالا بودن میزان نمادهای مثبت نسبت به نمادهای منفی است. ورود پول به صندوق‌های سهامی، سهام و حق‌تقدم در بیشتر ساعات معاملاتی در محدوده مثبت قرار داشت و تنها در فاصله زمانی ساعت ۱۰ تا ۱۱صبح شاهد خروج پول بودیم. این واقعیت نشان می‌دهد که در طول روز، جو روانی مثبت در بازار حاکم بود و سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری به خرید سهام نشان می‌دادند.
یکی دیگر از نکات جالب توجه، ارزش بالای سفارش‌های خرید نسبت به سفارش‌های فروش است. این تفاوت قابل توجه در ارزش سفارش‌ها، بیانگر این است که خریداران با قدرت بیشتری در حال وارد شدن به بازار هستند و تمایل بیشتری به خرید نسبت به فروش دارند. این وضعیت می‌تواند به افزایش قیمت‌ها و ادامه روند صعودی بازار کمک کند.
در مجموع، روز گذشته بورس تهران شاهد روزی مثبت و پرتحرک بود که با ورود پول جدید، قدرت خرید بالا و عملکرد مثبت اکثر نمادها همراه بود. در مقابل، بازار طلا و صندوق‌های درآمد ثابت نتواستند همانند بازار سهام در جذب سرمایه‌گذاری موفق عمل کنند و همچنان در مسیر نزولی قرار دارند. این تحولات نشان‌دهنده افزایش اقبال سرمایه‌گذاران به بازار سهام و ابزارهای با ریسک بالاتر است و می‌تواند ادامه روند صعودی بازار را در روزهای آینده رقم بزند.
معامله باطعم نااطمینانی
با توجه به وضعیت فعلی بازارهای مالی ایران که در آن همزمان شاهد رنج منفی در بازار طلا و دلار و رنج مثبت در بازار سرمایه هستیم، سرمایه‌گذاران در وضعیت دشواری قرار گرفته‌اند. در ابتدای هفته، بازار سرمایه با یک افت شدید روبه‌رو شد زیرا لغو مذاکرات دور چهارم ایران و آمریکا به عنوان یک شوک منفی برای بازارها عمل کرد. این خبر باعث شد که بسیاری از سرمایه‌گذاران نسبت به چشم‌انداز اقتصادی آینده بدبین شوند و در نتیجه شاهد کاهش شدید قیمت‌ها در بورس بودیم اما از همان لحظاتی که خبر از سرگیری مذاکرات منتشر شد، فضا به ‌طور واضح تغییر کرد و باعث شد تا بازار سرمایه وارد فاز مثبت و به اصطلاح شاهد رنج مثبت در جریان معاملات باشیم. در عین حال، در بازار طلا و دلار، وضعیت به ‌طور معکوس بود و این دو بازار وارد فاز منفی شدند.
در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران با یک چالش جدی روبه‌رو هستند: آیا باید به سمت طلا یا سهام حرکت کنند؟ آیا صندوق‌های اهرمی گزینه مناسبی هستند؟ برای پاسخ به این سوالات، چند نکته اساسی باید مدنظر قرار گیرد.
طلا و دلار در مقابل سهام
ابتدا باید نگاهی کلی به شرایط اقتصادی و سیاسی بیندازیم. با توجه به اینکه مذاکرات ایران و آمریکا دوباره از سر گرفته شده و این امر می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی و کاهش ریسک‌ها به‌‌خصوص ریسک تقابل نظامی در بازار منجر شود، احتمالا بازار سرمایه در کوتاه‌مدت فرصت‌های جذابی خواهد داشت. از سوی دیگر، در حالی که طلا و دلار به علت کاهش انتظارات تورمی و عدم اطمینان از وضعیت مذاکرات، وارد رنج منفی شده‌اند، این دو بازار در صورت ابقای فضای مثبت، احتمالا هم
اگرچه طلا در دوران نوسانات اقتصادی به‌ عنوان یک دارایی امن محسوب می‌شود اما در شرایط فعلی که احتمال بهبود نسبی در مذاکرات وجود دارد و اخبار مثبت از بازار سرمایه به گوش می‌رسد، سرمایه‌گذاری در بورس می‌تواند گزینه جذاب‌تری باشد. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که بازار سهام به طور ذاتی با ریسک بالاتری همراه است و ممکن است در کوتاه‌مدت دچار نوسانات شود اما در صورتی که پورتفوی سهامداران زیر سایه تحلیل‌های دقیق و بنیادی چیده شود، احتمال کسب بازدهی بالاتر در این بازار وجود دارد.
صندوق‌های اهرمی، به‌‌ویژه در شرایط نوسانی مانند حال حاضر، می‌توانند گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاران با ریسک‌پذیری بالا باشند. این صندوق‌ها با استفاده از اهرم مالی، می‌توانند بازدهی بیشتری نسبت به بازارهای سنتی ایجاد کنند اما باید توجه داشت که به همان میزان که احتمال سود بیشتر وجود دارد، خطر زیان نیز در این صندوق‌ها بیشتر است. بنابراین، سرمایه‌گذارانی که قصد خرید صندوق‌های اهرمی را دارند، باید از تحلیل‌های دقیق‌تری استفاده کنند و تحمل ریسک بالاتر را در نظر بگیرند.