دولت، بخش خصوصی را تنها گذاشت

گروه بازرگانی- با اینکه به دنبال از دست دادن فرصت صادراتی روسیه برای ایران، بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار در نشست‌های گوناگون دلایل ضعف کشور در این زمینه را مطرح کردند و خواستار تغییر نگاه صادراتی دولت شدند اما به نظر می‌رسد همچنان کمک چندانی به صادرکنندگان نمی‌شود چراکه با توجه به تحریم‌های عربستان و متحدانش علیه قطر و اینکه فرصت جدیدی برای ایران پیش آمده تا به عنوان کشوری نزدیک به قطر، روابط تجاری خود را با این کشور افزایش دهد اما آن‌طور که انتظار می‌رود، جهشی انجام نشده است‌. بر همین اساس رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه دولت در صادرات به روسیه و قطر نقشی ایفا نکرد، گفت: بخش‌خصوصی تنهاست و می‌داند دولت کاری نمی‌کند‌.
کاوه زرگران با بیان اینکه عزمی برای توسعه بازارهای صادراتی وجود ندارد، گفت: در زمینه صادرات در مقایسه با رقبا حرفی برای گفتن نداریم‌.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران با اشاره به وضعیت صادرات به قطر، افزود: موضوع صادرات به قطر با توجه به اینکه دولت در صادرات به این کشور مانند روسیه هیچ نقشی ایفا نکرد، کاملا شبیه روسیه است‌.
بی‌تفاوتی متولیان حوزه غذا
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تهران افزود: به علت دوگانگی متولیان حوزه غذا و کشاورزی هیچ‌کدام خود را متعهد به پیگیری موضوع صادرات نمی‌دانند و این موضوع برای آنها تعریف نشده و همچنان همان بی‌تفاوتی که در صادرات به روسیه وجود داشت در موضوع صادرات به قطر هم وجود دارد‌.
وی افزود: البته در رابطه با صادرات به قطر این بار بخش خصوصی می‌داند که تنهاست و دولت برایش کاری نمی‌کند بنابراین سعی می‌کند از فرصتی که به‌وجود آمده نهایت استفاده را بکند‌.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: با وجود این مسایل خوشبختانه در صادرات به قطر واحدهای مختلف تولیدی و تبدیلی حوزه صنایع غذایی توانستند محموله‌هایی را خود یا از طریق واسطه‌ها به قطر صادر کنند‌.
زرگران بیان کرد: اما با توجه به صادرات سازمان‌یافته کشور ترکیه قطعا بخش خصوصی ما از قدرت رقابت بسیار پایین‌تری برخوردار است‌.
زیرساخت‌های مجهز ترکیه
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی در پاسخ سوالی مبنی بر اینکه تجار ترکیه از چه امکاناتی برخوردارند که همواره در صادرات و کسب بازارهای منطقه پیشرو‌تر از تجار ایرانی عمل می‌کنند، گفت: دولت ترکیه برای ورود بازرگانان به بازارهای جدید یارانه می‌پردازد و زیرساخت‌های آنها در حمل کالا بسیار مجهز است‌.
زرگران با بیان اینکه پس از فرصتی که برای صادرات به قطر به‌وجود آمد، کشور ترکیه در کمتر از ۲۴ ساعت در بازار قطر حضور یافت، افزود: در آن مدت بازرگانان و تجار ایرانی از طریق اتاق بازرگانی در حال شناسایی نیاز این کشور بودند‌.
وی بیان کرد: تجار و بازرگانان ایرانی باید خودشان بازارهای جدید را بیابند در حالی که دولت ترکیه افرادی را مسوول این کار قرار داده و کار بازاریابی و یافتن بازارهای جدید صادراتی توسط دولت هم انجام می‌شود‌.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: در مجموع با توجه به تجارت سازمان‌یافته ترکیه، حرفی برای گفتن در این بخش نداریم‌.
هیچ مقام دولتی جلسه‌ای نگذاشت
زرگران با بیان اینکه با وجود اینکه رسانه‌ها به موضوع صادرات به قطر بسیار پرداختند، گفت: اما هیچ مقام دولتی تاکنون با ما برای توسعه صادرات به قطر جلسه‌ای نداشته است‌.
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تهران افزود: لبنیات، برخی محصولات کنسرو شده، میوه و صیفی‌جات از جمله کالاهایی بوده که تاکنون به کشور قطر صادر شده و گوشت قرمز هم یکی از نیازهای وارداتی این کشور است‌.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در مورد تجارت با روسیه هم گفت: آقای رییس جمهور اخیرا گفتند ما تاجر بزرگی برای تجارت با روسیه نداریم که از صحبت‌های وی می‌توان نتیجه گرفت که هیچ عزمی برای تجارت با روسیه که یک بازار بزرگ و دائمی است، وجود ندارد‌.
وی افزود: واردات مواد غذایی به روسیه در سال ۲۰۱۴ حدود ۴۰ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۶ هم حدود ۲۷ میلیارد دلار بوده که این ارقام نشانه‌ وجود بازار بزرگ صادراتی است‌.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گفت: برای جذب پتانسیل‌های صادراتی باید زیرساخت‌ها از صفر و با متد روز ایجاد شود و با فراهم آوردن امکانات، کشور را به سمت تصاحب بازارهای جدید سوق داد‌.
زرگران به فارس گفت: هیچ‌گونه داد و ستدی یکطرفه نتیجه‌بخش نیست و برای جذب بازارهای جدید و بازاری مثل روسیه قطعا باید یکسری امتیازات به طرف مقابل داد تا تعامل و ارتباط دو طرفه حاصل شود‌.
تنوع وارداتی در فروشگاه‌های قطر
در این میان با وجود تحریم‌های عربستان و متحدانش علیه قطر، میوه و سبزیجات تازه‌برداشت‌شده از مزارع داخلی و محصولات وارداتی از کشورهای دیگر به خصوص ایران و ترکیه همچنان در حال سرازیر شدن به سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های این کشور حاشیه خلیج فارس است‌. البته این در حالی است که در این راستا، ترکیه از ایران پیشی گرفته است‌. اما با این حال گزارش‌های منتشر شده از سوی گالف‌تایمز حاکی از آن است که در سوپرمارکت‌های قطر انواع سبزیجات ایرانی نظیر لوبیاسبز، کلم، گوجه فرنگی و خیار دیده می‌شود که به صورت روزانه به این کشور صادر می‌شود‌.
در این‌باره یک منبع آگاه در یک سوپرمارکت بزرگ قطری گفت: هواپیماهای باری تقریبا هر روز ده‌ها تن محصولات تازه را از کشورهایی نظیر ایران، هند و ترکیه به قطر می‌آورند‌.
وی افزود: مواد مصرفی کافی برای شهروندان داریم و افزایش تقاضا برای سبزیجات تولید داخل نیز موجب شده تا مزارع داخلی بیشتر تولید کنند‌. همچنین برنامه‌ای برای واردات شیر تازه از هند وجود دارد‌. این در حالی است که در سوپرمارکت‌های قطر علاوه بر محصولات ایرانی، لوبیای تخت، فلفل قرمز و خربزه وارداتی از ترکیه نیز به چشم می‌خورد‌. ترکیه همچنین محصولات لبنی به قطر صادر می‌کند.‌ مجموعه‌ای از محصولات لبنی از دانمارک و انگلیس هم به تازگی به قفسه فروشگاه‌های قطری اضافه شده‌اند‌. قطر همچنین محصولاتی نظیر کلم بروکلی، کاهو، لوبیاسبز، ذرت، زرد آلو، فلفل، مارچوبه و انبه را از کشورهای هلند، تایلند، اسپانیا، فرانسه و انگلیس وارد می‌کند‌.