دولت بازیچه برخی تاجرنماها

بسته جدید ارزی در حالی ارائه شد که تنها یک روز بعد از ورود به بازار قیمت دلار افزایش پیدا کرد و امروز شاهد آن هستیم که دلار به شیب صعودی خود برگشته است. سیاست‌های ارزی دولت و بسته پیشنهادی آن شکست خورده است، در این ماجرا نباید دنبال فردی به عنوان مقصر گشت باید دید چرا مدیران دولتی به دنبال طرح‌هایی برای استخراج هزینه‌های غیرمولد هستند‌. محمدقلی یوسفی، استاد دانشگاه و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی و اقتصاددان ضمن تایید ناکارآمدی بسته‌های ارزی گفت: تبیین سیاست‌های اقتصادی اشتباه دولت مسیر حرکت اقتصاد به ویژه تولید را به مخاطره انداخته است‌. این روش سیاستگذاری‌، دولت را به عنوان گروگان در اختیار افراد فرصت‌طلبی که به نام تجار در اقتصاد ایران جا پیدا کرده‌اند قرار داده است‌. موضوع افزایش قیمت ارز چیزی نیست که یکشبه اتفاق افتاده باشد و نتیجه چهار دهه بی‌توجهی به اقتصاد داخلی و اتکا به واردات از یک طرف و از طرف دیگر عدم تعامل سازنده با دنیاست که باعث ایجاد تنش می‌شود و جو روانی ایجاد می‌کند. نکته مهم دیگر سیاست‌های بی‌ثبات مسوولان می‌تواند التهابات بازار ارز را تشدید کند ولی به طور کلی آنچه که دولت تحت عنوان بسته ارزی و بازار ثانویه مطرح کرده است عملا تحقق پیدا نخواهد کرد و در ایران چیزی به اسم بازار وجود ندارد.یوسفی با تاکید بر این مطالب گفت: سیاست ارزی دولت این بار نیز ناموفق بود وجود یک سری رانت‌خوار این مسیر را بسیار سخت کرد‌. این در حالی است که دولت قادر به تدوین سیاست‌های بلندمدت نیست برای همین است که ناگزیر به دنبال یکسری سیاست‌هایی است که به طور موقتی بتواند بازار را آرام نگه دارد‌. به گفته یوسفی این نگاه دولت باعث می‌شود که مافیای تجار شکل بگیرد و تمام ارکان تصمیم‌گیری را در احاطه خود قرار دهند. عضو هیات علمی، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی تاکید کرد‌: دولت با بی‌تدبیری دست به اجرای سیاست‌هایی می‌زند که نشان از این دارد که بازیچه برخی فعالان به ظاهر تاجر شده است‌. یوسفی افزود: بخش عمده درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت را دولت تعیین می‌کند که اثرگذاری بخش خصوصی در آن بسیار کم است به عبارت دیگر اگر بازار ایران را صددرصد فرض کنیم بالای هفتاد درصد عرضه ارز را دولت کنترل می‌کند. در نتیجه نمی‌توان این را بازار آزاد دانست و هنوز قیمت دستوری تعیین می‌شود. در بازار ارز امروز ممکن است تعیین‌کننده قیمت بانک مرکزی نباشد ولی در نهایت شرکت‌ها و مدیران دولتی هستند که قیمت را تعیین می‌کنند.وی با برشمردن مشکلات چهل ساله اقتصاد بیمار ایران گفت: مشکل ایران چگونگی افزایش عرضه ارز خارجی و صادرات است. وقتی در شرایط تحریم به سر می‌بریم صادرات نفتی و غیرنفتی هر دو مشکل پیدا می‌کند.این اقتصاددان ضمن انتقاد از سیاست‌های ارزی دولت گفت: در این آشفته‌بازار ارزی حداقل انتظاری که از دولت می‌رفت این بود که یک هفته قیمت دلار کاهش پیدا می‌کرد و بعد از آن می‌گفتند مسوول افزایش قیمت‌ها خود بازار است.یوسفی اضافه کرد: همه سیاست‌های ارزی دولت به بن‌بست خورده است و معلوم نیست هدف بسته جدید ارزی و تشکیل بازار ثانویه چیست و دولت چه انتظاری از این بسته دارد. ولی اگر هدف این بود که قیمت ارز را به حال خود رها کرده و تعیین قیمت به بازار سپرده شود، این شدنی نیست. باید مالکیت شرکت‌ها به بخش خصوصی واگذار شود. نمی‌شود نمایندگان دولت وارد بازار شده و صوری کالا را عرضه کنند. مشکلات عدیده‌ای که طی سال‌های مختلف در اقتصاد ایران وجود داشته است از جمله می‌توان به از بین رفتن تولید داخلی و وابستگی به واردات زیاد و همین‌طور عدم اعتماد مردم نسبت به حاکمیت به علاوه علاقه مردم به ذخیره کردن ارز خارجی یا طلا، اشاره کرد.این عضو هیات علمی، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه گفت: تمامی مشکلات اقتصادی باعث شده قیمت دلار و طلا کاهش پیدا نکند البته ممکن است عده‌ای نقدینگی کلانی داشته و بخواهند از این شرایط سوءاستفاده کنند ولی در مجموع بدون اصلاح مالکیت بنگاه‌ها امکان اینکه ارز شناور در بازار مشاهده شود خیلی پایین است،مخصوصا احتیاط دولت تمامی افکار را به این سمت می‌برد.