دومینوی شکست

گروه جهان- چهل و پنجمین رییس‌جمهوری آمریکا که از زمان روی کارآمدن به جنگ رسانه‌ها رفته و فضایی تنش‌آلود را در نشست‌های مطبوعاتی و فضای مجازی رقم زده، اینک به شبکه اجتماعی توئیتر اعلان جنگ کرده است.
توئیتر محدودیت‌هایی روی توئیت‌های ترامپ اعمال کرده و ترامپ هم فرمانی علیه شبکه‌های اجتماعی صادر کرده است. در حالی که رییس‌جمهوری آمریکا تاکید می‌کند که با صدور این دستور اجرایی به دنبال دفاع از اصل آزادی بیان است، اما منتقدان او بر این باورند که او در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری سوم نوامبر به دنبال تامین منافع سیاسی و شخصی خودش است.
شبکه اجتماعی توئیتر که به عنوان ابزاری برای اطلاع‌رسانی به شمار می‌رود، برای رییس‌جمهوری آمریکا به سلاحی ارزان برای حمله به منتقدان و مخالفان خود در داخل و خارج تبدیل شده بود، به طوری که او بیش از نیمی از توئیت‌هایش را با هدف حمله به مخالفان ثبت کرده است. این شبکه کانال حیاتی دونالد ترامپ جهت انتشار پیام‌های سیاسی‌اش است. او پیوسته از این شبکه استفاده می‌کند تا به رقیبان و مخالفان خود بتازد، ادعا‌های خود در مورد تئوری‌های توطئه را مطرح کند و همچنین عملکرد دولت خود را بستاید. منتقدان او بر این باورند که ترامپ در بسیاری از توئیت‌های خود واقعیت را به گونه‌ای دیگر جلوه داده و داده‌ها و حقایق را نقض می‌کند.
ترامپ بیش از ۸۰ میلیون فالوئر در توئیتر دارد که سرمایه انتخاباتی بزرگی است. توئیتر، تنها ابزار اطلاع‌رسانی است که ترامپ هر موقع بخواهد می‌تواند بدون هیچ چالشی از آن استفاده کند. توئیتر در مقایسه با نشست‌های خبری یا بیانیه‌های مطبوعاتی، مزایای زیادی برای ترامپ دارد. این در حالی است که ترامپ بارها رسانه‌ها و شبکه‌های بزرگ اجتماعی را به داشتن موضعی ضدخود متهم کرده است؛ ادعایی که این شبکه‌ها آن را رد کرده و بی‌اساس می‌خوانند.
محتوای فرمان اجرایی
دونالد ترامپ پنجشنبه گذشته فرمانی اجرایی امضا کرد که بر اساس آن قرار است، حمایت‌های وسیع حقوقی که شرکت‌های شبکه‌های اجتماعی از آن بهره‌مند‌ هستند، محدود شود. طبق این فرمان اجرایی دولت او می‌تواند بندهای موجود در قوانین مربوط به حمایت‌های حقوقی از شبکه‌های اجتماعی را تغییر دهد یا حذف کند.
به طور مشخص صحبت بر سر تغییر ماده ۲۳۰ قانون ارتباطات آمریکاست که درباره مضمون منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی مسوولیتی را متوجه شرکت‌های صاحب این شبکه‌ها نمی‌کند، هر چند که این شرکت‌ها باید نسبت به انتشار مطالب غیرقانونی و اهانت‌آمیز حساس باشند و مانع آنها شوند.
این دستور اجرایی محدوده اختیار شبکه‌های اجتماعی را در زمینه کنترل محتوای مطالب منتشر شده روی این شبکه‌ها کاهش می‌دهد. شبکه‌های اجتماعی از جمله توئیتر، فیس‌بوک و یوتیوب براساس قانونی که در سال ۱۹۹۶ در آمریکا به تصویب رسید مسوولیتی در زمینه محتوای مطالب منتشر شده ندارند.
ماده ۲۳۰ این قانون که «آداب ارتباطات» نام دارد به شبکه‌های اجتماعی اجازه می‌دهد که بنا به صلاحدید خود در محتوای مطالب منتشر شده دخالت کنند. دونالد ترامپ اکنون در دستور اجرایی خود که جلوگیری از سانسور آنلاین نام دارد، اجرای این ماده را محدود کرده است. رییس‌جمهوری ایالات متحده همچنین ضمن انتقاد از قدرت انحصاری شبکه‌های اجتماعی از سانسور گزینشی محتوای متون، تصاویر و ویدئوها انتقاد کرد. در حالی که رییس‌جمهوری آمریکا تاکید می‌کند که با صدور این دستور اجرایی به دنبال دفاع از اصل آزادی بیان است، اما منتقدان او بر این باورند که او در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری سوم نوامبر به دنبال تامین منافع سیاسی و شخصی خودش است.
انتظار می‌رود مخالفان دونالد ترامپ این دستور اجرایی را در دادگاه به چالش بکشند؛ امری که می‌تواند آغاز یک مناقشه قضایی طولانی بر سر حیطه اختیارات شبکه‌های اجتماعی و ماده ۲۳۰ قانون «آداب ارتباطات» باشد. دونالد ترامپ ساعاتی پس از امضای دستور اجرایی جلوگیری از سانسور آنلاین با انتشار توئیتی با حروف بزرگ، ادعاهای خود در توئیت سه‌شنبه‌ گذشته خود در مورد رای‌گیری مکاتبه‌ای را تکرار کرد. توئیتر که برای ادعاهای او درباره افزایش امکان تقلب با رای‌گیری مکاتبه‌ای از برچسب راستی‌آزمایی استفاده کرده بود برای توئیت پنجشنبه گذشته چنین برچسبی را به کار نگرفت.
رییس‌جمهوری ایالات متحده همچنین نقل قولی از مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیس‌بوک منتشر کرد که از تفاوت سیاست فیس‌بوک برای «راستی‌آزمایی» محتوای مطالب در مقایسه با توئیتر سخن گفته است.
رییس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد: ویلیام بار، وزیر دادگستری را مامور کرده تا فوری کار تنظیم پیش‌نویس قانونی را آغاز کند. این پیش‌نویس جهت تصویب به کنگره آمریکا ارائه خواهد شد.
ترامپ در هنگام امضای این فرمان در کاخ سفید تصریح کرد: ما امروز اینجا هستیم تا از آزادی بیان در برابر بزرگ‌ترین خطری که با آن روبه‌رو بوده، دفاع کنیم.
به گفته رییس‌جمهوری آمریکا شمار معدودی شرکت‌های قدرتمند و انحصاری شبکه اجتماعی بخش وسیعی از تمامی ارتباطات خصوصی و عمومی این کشور را کنترل می‌کنند.
دولت ترامپ امیدوار است این دستور بتواند زمینه‌ساز اعمال مقررات تازه و نظارت بیشتر بر عملکرد شرکت‌هایی چون توئیتر و فیس‌بوک شود و به نهادهای اجرا‌کننده مقررات امکان دهد به خاطر نحوه نظارت بر مضامین موجود در این شبکه‌ها علیه شرکت‌های صاحب آنها دست به اقدام قانونی بزنند.
پیامدهای فرمان اجرایی ترامپ هنوز مشخص نیست. کارشناسان حقوقی ابراز تردید کرده‌اند که این دستور دارای عواقبی عملی برای غول‌های فناوری باشد.
آنها می‌گویند که تغییر در برداشت کنونی از حفاظت‌های قانونی برای شبکه‌های اجتماعی احتمالا فقط با دخالت کنگره یا دادگاه‌ها ممکن خواهد شد.
انتقاد شدید از فرمان اجرایی ترامپ
فرمان اجرایی دونالد ترامپ برای محدودسازی حمایت‌های حقوقی از شبکه‌های اجتماعی با انتقادهای متفاوتی مواجه شده است. دموکرات‌ها، سازمان‌های حقوق بشری و غول‌های اینترنتی مانند توئیتر و فیس‌بوک از جمله منتقدان این فرمان هستند.
به نوشته نشریه تخصصی «وایرد» فرمان اجرایی دونالد ترامپ سیاسی است و نه حقوقی. مفسر این نشریه از نمایشی بودن این فرمان سختن گفته و معتقد است، ترامپ با نگاه به انتخابات ریاست‌جمهوری ماه نوامبر می‌کوشد خود را قربانی جلوه دهد و همچنین امیدوار است شرکت‌های اینترنتی را به واهمه اندازد.
نانسی پلوسی، رییس دموکرات مجلس نمایندگان کنگره آمریکا گفته است که ترامپ با این اقدام می‌کوشد افکار عمومی را از سوء‌مدیریت خود در بحران کرونا منحرف کند. شمار قربانیان کرونا در آمریکا از صدهزار نفر فراتر رفته است. منتقدان، ترامپ را نگران آن می‌دانند که این ارقام بالا مدیریت او را بیش از پیش در افکار عمومی زیر سوال برده و شانس راهیابی دوباره او به کاخ سفید در انتخابات ماه نوامبر را کاهش دهد.سناتور رون وایدن از حزب دموکرات آمریکا نیز ترامپ را متهم کرد که قصد ایجاد رعب و وحشت در بین شرکت‌های فعال در عرصه شبکه‌های اجتماعی را دارد. او اضافه کرد: ترامپ سراغ قانونی مربوط به سال ۱۹۹۶ رفته که شرکت‌های دست‌اندرکار در شبکه‌های اجتماعی با تکیه بر آن می‌توانند از تحمل دروغ‌های او سر باز زنند.
امضای این فرمان اجرایی واکنش انتقادآمیز شرکت‌های بزرگ اینترنتی را نیز به دنبال داشته است. توئیتر اعلام کرد که این فرمان رویکردی واپسگرایانه و سیاسی به یک قانون مهم است. به باور شرکت گوگل فرمان اجرایی ترامپ در راستای تغییر قانونی که حمایت حقوقی از شرکت‌های فعال در عرصه شبکه‌های اجتماعی را محدود می‌کند، به اقتصاد آمریکا و رهبری جهانی آن در زمینه آزادی اینترنت ضربه می‌زند. مارک زاکربرگ، مدیرعامل شبکه فیس‌بوک نیز در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی فاکس‌نیوز تصریح کرد که سانسور یک شبکه اجتماعی گامی مناسب برای دولتی نیست که نگران سانسور است.
او در عین حال خاطرنشان کرد که معتقد است، فیس‌بوک نباید داور درستی حرف‌هایی باشد که مردم در فضای مجازی می‌زنند.
برچسب ترویج خشونت
شرکت پیام رسان توئیتر روی توئیت جدید رییس‌جمهور آمریکا که در آن معترضان را به شلیک گلوله تهدید کرده بود، برچسب ترویج خشونت قرار داد. توئیتر با مسدود کردن قابلیت بازنشر بدون ثبت نظر و نمایش خودکار این پیام توئیتری ترامپ نوشت: «این توئیت قوانین توئیتر درخصوص تمجید از خشونت را نقض کرده است. با این حال، توئیتر این‌طور تشخیص داد که این توئیت به‌خاطر منافع جامعه قابل دسترس باقی بماند.»
توئیتر در کنار این برچسب قابلیت ارجاع به توئیت اصلی ترامپ را قرار داد تا مخاطبان در صورت تمایل بتوانند به آن دسترسی پیدا کنند. ترامپ در واکنش به هجوم معترضان به مرکز پلیس شهر مینیاپولیس و آتش زدن آن، در صفحه توئیتر خود نوشت: نمی‌توانم بایستم و تماشا کنم که چنین اتفاقی برای شهر بزرگ مینیاپولیس می‌افتد. مشکل، فقدان رهبری است. ترامپ سپس به تهدید آنها روی آورده و گفت: با تیم والز، فرماندار مینه‌سوتا صحبت کرده و به او گفتم ارتش در تمام مسیر با اوست. هر مشکلی باشد ما کنترل را به دست می‌گیریم، اما زمانی که غارتگری شروع شود، شلیک هم شروع می‌شود. دوشنبه گذشته یک افسر پلیس فلوید ۴۰ساله را که غیرمسلح بود با رفتاری خشن روی زمین خواباند. شاهدان عینی گفته‌اند این افسر زانویش را روی گردن فلوید قرار داده و مانع نفس کشیدن او شده بود. این رفتار خشونت‌آمیز در نهایت به مرگ فلوید منجر شد.
از چهارشنبه گذشته صدها شهروند آمریکایی در اعتراض به قتل جورج فلوید مقابل ساختمان اداره پلیس مینیاپولیس تجمع یافتند که تظاهرات آنها با شلیک گاز اشک‌آور، گلوله پلاستیکی و نارنجک صوتی از سوی ماموران به خشونت کشیده شد.دست‌کم دو شهر بزرگ دیگر آمریکا هم شامگاه چهارشنبه گذشته صحنه اعتراض به نژادپرستی و رفتار خشن پلیس با مظنونان غیرمسلح سیاه‌پوست بوده است. ادر ین اعتراضات معترضان توانستند در‌های ورودی ساختمان اداره پلیس این شهر را شکسته و بعد از ورود، آن را به آتش بکشند.
بازداشت خبرنگار CNN
پلیس آمریکا تیم خبری سی ان ان را که در حال گزارش اعتراضات مینیاپولیس بودند روی آنتن زنده بازداشت کرد.