دو روی سکه انتخابات

مهرداد حیاتی*
پیرامون اهمیت مشارکت حداکثری در انتخابات، نقطه‌نظرات و تحلیل‌های متنوعی بیان می‌شود. در این زمینه دو دیدگاه جدی مطرح است: نخست اینکه افزایش مشارکت در انتخابات به تقویت پایه‌های امنیت و اعتماد عمومی در جامعه می‌انجامد. در واقع متر و عیار امنیت و رضایتمندی عمومی در کشور در مشارکت عمومی مردم در سرنوشت سیاسی‌شان نهفته است.

به هر میزان که آحاد جامعه در بزنگاه‌های حساس سیاسی نظیر آوردگاه‌های انتخاباتی مشارکت داشته باشند، به همان نسبت اعتماد سیاسی و همبستگی اجتماعی در آن جامعه قوی می‌شود.
رویکرد دیگر که به نوعی مکمل رویکرد نخست است بر این گزاره تاکید دارد که خروجی انتخابات پرشور و مردمی، تشکیل مجلس قوی و کارآمد است. در روایت‌های دینی و فقهی هم بر ارزش و اهمیت عقل جمعی تاکید شده است. در شرایطی که کشورمان در آستانه یکی از سرنوشت‌سازترین انتخابات‌ها قرار دارد، می‌توان به جرات گفت که ۱۱ اسفند ماه امسال از اهمیت تعیین‌کننده‌ای با توجه به وضعیت داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی کشور برخوردار است. به لحاظ داخلی وضعیت عمومی اقتصادی کشور با توجه به شرایط تورمی، بی‌اطمینانی بازار نسبت به آینده و کاهش جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی شرایط خاصی را در کشور پدید آورده است. از سوی دیگر در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی هم نباید از این واقعیت غافل شد که مناسب‌ترین مسیر برای اقتدار منطقه‌ای و بین‌المللی ایران و افزایش توان چانه‌زنی در سپهر جهانی، الزام اصلی‌اش مشارکت حداکثری و تقویت اعتماد عمومی در کشور است. در واقع آن نظام سیاسی در دنیا صاحب موقعیت و اقتدار است که از رضایتمندی بالایی در داخل برخوردار باشد و برای همین بی‌دلیل نیست که همواره تاکید می‌شود از دل مشارکت حداکثری در بزنگاه‌های انتخاباتی است که قدرت مانور و اقتدار یک کشور در سطح منطقه و جهان ارتقا می‌یابد. اساسا حضور بالای مردم در انتخابات حامل پیام‌های بزرگ سیاسی در تمامی عرصه‌هاست. در داخل وقتی پارلمان حاصل مشارکت بالای مردمی باشد به همان نسبت خروجی تصمیم‌گیری نمایندگان مجلس دغدغه‌های اکثریت رای‌دهندگان خواهد بود. موضوع مهم دیگر این است که وقتی نماینده‌ای با قاطبه انتخاب مردمی به کرسی سبز بهارستان تکیه می‌زند، خواسته و ناخواسته خود را پاسخگوی خواسته‌های اکثریت رای‌دهندگان می‌بیند و به همین میزان تلاش می‌کند به سهم خود در پیشبرد مسائل کلان و راهبردی کشور و کمک به حل چالش‌های بنیادین اقتصادی کشور موثر واقع شود. در برابر حاصل مشارکت پایین، حضور فرصت‌طلبان در مناصب قدرت است که به جز منافع کوتاه‌مدت اقتصادی برای خود و اطرافیان‌شان نمی‌اندیشند. از این منظر حضور مردم در پای صندوق‌های رای حامل منافع دو‌سویه (هم برای مردم و هم برای اقتدار نظام سیاسی کشور) است که باعث فرصت‌سازی‌های نوین جهت عبور از مشکلات و چالش‌های اقتصادی می‌شود.
از آنجا که مجلس شورای اسلامی به عنوان یکی از سه قوای اصلی کشور جایگاه تسهیل‌گری در مسیر توسعه‌یافتگی دارد، تصویب قوانین و مصوبات کاربردی در حوزه اقتصادی، تنقیح قوانین دست‌و‌پا‌گیر و مخل کسب‌و‌کار و تولید و نظارت صحیح بر عملکرد قوه مجریه از جمله رسالت‌های خطیری هستند که نمایندگان مجلس برعهده دارند، لذا طبیعی است که تحقق این وظایف سنگین در گرو حضور شخصیت‌های علمی، کارآمد و آشنا به نظام قانونگذاری کشور است که این مهم از رهگذر مشارکت حداکثری حاصل می‌شود. در مقابل هم نمایندگان مردم باید به وعده‌های خود عمل کنند و اقتصاد را در مسیر توسعه قرار دهند.
* حقوقدان