دیوار کج یارانه به ثروتمندان تا کجا بالا می‌رود‌

اخیرا رییس کل سازمان امور مالیاتی گفته: «اطلاعات افراد به نحوی در اختیار ما قرار گرفته که در حال حاضر با شماره ملی یا شناسه شرکتی فرد می‌توانیم بگوییم چه دارایی‌هایی در مملکت دارند.» این اظهار‌نظر در حالی است که یکی از توجیهاتی که دولت برای عدم حذف ثروتمندان از یارانه‌ها می‌آورد عدم دسترسی به اطلاعات درآمدی افراد مختلف است.

به گزارش ایسنا، اختصاص یارانه به همه اقشار به صورت بی‌هدف بدون در نظر گرفتن پایگاه طبقاتی و سطح درآمدشان مساله‌ای است که از ابتدای شروع طرح یارانه‌های نقدی در دولت دهم مطرح بوده است. با وجود همه انتقادات به تخصیص ناعادلانه یارانه‌های نقدی اما این سازوکار در دولت‌های یازدهم و دوازدهم هم ادامه پیدا کرد.

هر چند دولت بهار به ریاست جمهوری احمدی‌نژاد به بی‌تدبیری در حوزه مسائل اقتصادی متهم بود و خود چه بسا باکی هم از این اتهام نداشت، اما این طرح ناقص در کمال تعجب در دولت تدبیر و امید هم ادامه پیدا کرد، با این تفاوت که این بار توجیه دولت برای ادامه این روند معیوب عدم دسترسی به اطلاعات دارایی‌های افراد مختلف بوده است.

ادامه این شرایط با توجیه عدم دسترسی به اطلاعات در حالی است که رییس کل سازمان امور مالیاتی روز یکشنبه هفته جاری (۲۹ آبان) در گفت‌وگویی تلویزیونی آمار مودیان مالیاتی کشور را سه میلیون نفر اعلام کرده و گفته بود: «اطلاعات افراد را به نحوی در اختیار داریم که در حال حاضر با شماره ملی یا شناسه شرکتی فرد می‌توانیم بگوییم چه دارایی‌هایی در مملکت دارند.»

سید کامل تقوی‌نژاد البته تاکید کرده بود که «این اطلاعات صرفا در جهت شناسایی، تشخیص و وصول مالیاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.» این جمله احتمالا کنایه‌ای به کسانی است که تا پیش از این پیشنهاد کرده بودند که دولت برای سنجش سطح نیازمندی دریافت‌کنندگان یارانه از اطلاعات سازمان امور مالیاتی استفاده کند.

اینکه سازمان امور مالیاتی به اطلاعات دارایی‌های سه میلیون نفر از مودیان مالیاتی دسترسی داشته باشد می‌تواند به حل بخش عمده‌ای از مشکلات پرداخت ناعادلانه یارانه‌ها کمک کند. دریافت یارانه توسط ثروتمندان آن هم با رقمی معادل مبالغ پرداختی به اقشار فقیرتر جامعه علاوه بر اینکه باعث اتلاف منابع می‌شود، کمکی هم به توزیع عادلانه منابع‌ نمی‌کند.

اساسا پرداخت یارانه‌ها که پیشتر محمدباقر نوبخت روز پرداخت آن را روز عزای دولت توصیف کرده بود، سیاستی است که برای (یا حداقل با داعیه) توزیع عادلانه ثروت در جامعه طراحی شده است. این در حالی است که دادن مبلغی یکسان به آحاد جامعه به عنوان یارانه حاصل از آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی عادلانه به نظر نمی‌رسد.

در همین باره میثم موسایی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران اظهار کرده بود: اینکه به همه آحاد جامعه یارانه تعلق می‌گیرد، امر اشتباهی است. کسانی که باید یارانه دریافت کنند در واقع خیلی کمتر از جمعیت یارانه‌بگیران فعلی هستند. سالانه حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان به چهار دهک ثروتمند جامعه یارانه تعلق می‌گیرد که این مبلغ خود به اندازه یک‌سال بودجه عمرانی کشور است. معلوم نیست این سیاست‌های اشتباه تا کجا قرار است ادامه پیدا کند.

بر اساس این گزارش، ادامه روند فعلی پرداخت یارانه‌های نقدی با توجیه محرمانگی اطلاعات مالی شهروندان یا عدم دسترسی به اطلاعات دارایی‌ها یا حساب‌ها در حالی است که رهبر معظم انقلاب صبح روز دوشنبه (۲۳ مهرماه) در ابتدای درس خارج از فقه خود تاکید کردند: «مسوولان جز در موارد نظامی، امنیتی و اموری که با دشمن مقابله داریم، باید شفاف باشند و هیچ رازی را از مردم پنهان نکنند.»