رانت ارزی بلای جان صنعت نساجی

ارزش صادراتی صنعت نساجی و پوشاک۵۲۰ میلیون دلار است

سارا اصغری- نشست خبری «سومین نمایشگاه تخصصی بین‌المللی پارچه و صنایع وابسته» در محل انجمن صنایع نساجی ایران صبح دیروز (14اردیبشت‌ماه1404) برگزار شد. در این نشست خبری ضمن اطلاع‌رسانی از زمان و چگونگی برگزاری این نمایشگاه، به چالش‌های عمده این صنعت، از جمله قاچاق و واردات پارچه پرداخته شد.
سیدشجاع‌الدین امامی‌رئوف، دبیر انجمن صنایع نساجی ایران در این نشست خبری در پاسخ به این پرسش خبرنگار «جهان‌صنعت» که ارزش صادرات صنعت نساجی به چه میزان است، عنوان کرد: صنعت نساجی و پوشاک، کالای خواب و منسوجات خانگی، پرده و ملحفه را در بر‌می‌گیرد که صادرات بخش‌های مختلف صنعت نساجی متفاوت است؛ در زمینه پوشاک 72‌میلیون دلار، در صنعت فرش‌ماشینی و فرش کفپوش320‌میلیون دلار و در پارچه نیز 47‌میلیون دلار می‌شود که در مجموع ارزش صادرات صنعت نساجی و پوشاک ۵۲۰‌میلیون دلار بوده است. وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا در نمایشگاه کشورهای خارجی نیز حضور دارند، بیان کرد: واحدهای خارجی غرفه ندارند چراکه این نمایشگاه به‌لحاظ معرفی توانمندی‌های داخلی است.
امامی‌رئوف همچنین با اشاره به افزایش واردات در زنجیره صنعت نساجی عنوان کرد: رانت ارزی ناشی از اختلاف نرخ ارز بازار غیررسمی و مرکز مبادله سبب شده تا سالانه ۱۸ تا ۲۰‌درصد واردات زنجیره صنعت نساجی افزایش یابد.
حضور هیات‌های تجاری از کشورهای همسایه در نمایشگاه
در ادامه این نشست خبری نایب‌‌رییس اتحادیه تولید و صادرات محصولات نساجی و پوشاک، به رشد صنعت پوشاک پس از ممنوعیت واردات پوشاک از سال۱۳۹۷ اشاره کرد و افزود: نمایشگاه پارچه و صنایع وابسته با حضور هیات‌های تجاری خارجی هرسال نسبت‌به سال گذشته در حال افزایش است. مجید نامی در ادامه خاطرنشان کرد: نیازی که کشور و صنایع مختلف به پارچه دارند و همین‌طور روند رو به رشدی که ما در سال‌های اخیر در صنعت پوشاک داشتیم، قابل توجه بوده است. از سال١٣٩٧ به‌واسطه تحریم‌ها و مشکلات ارزی، دولت تصمیم گرفت که از واردات برخی کالاهای ساخته‌شده از جمله پوشاک به کشور پیشگیری به عمل آورد و از همان سال، رشد و پیشرفت برندهای ایرانی در پوشاک هم در زمینه تولید و هم بسته‌بندی آغاز شد؛ از این‌رو بحث پارچه و مواداولیه صنعت پوشاک، از حساسیت قابل‌توجهی برخوردار شد.
وی در ادامه با تاکید بر این موضوع که با توجه به نیازی که در زمینه صنعت نساجی در داخل کشور احساس می‌شد، لازم بود نمایشگاهی به‌‌صورت تخصصی در این حوزه برگزار شود، گفت: نمایشگاهی که به‌ صورت سالانه در این صنعت برگزار می‌کنیم شامل ماشین‌آلات و تجهیزات تا بخش‌های مختلفی از منسوجات و محصولات صنعت نساجی است ولی به‌‌صورت تخصصی در زمینه خود پارچه، این نیاز احساس می‌شد تا نمایشگاهی به‌صورت تخصصی در زمینه پارچه، اکسسوری و مواد مورد نیاز تولید پوشاک برگزار شود.
نایب‌‌رییس اتحادیه تولید و صادرات محصولات نساجی و پوشاک ضمن اشاره به شروع برگزاری این نمایشگاه از سه سال پیش تاکنون عنوان کرد: امسال سومین دوره این نمایشگاه در حال برگزاری است که هرساله با رشد بین
۲۰ تا ۳۰‌درصد تعداد شرکت‌کنندگان و فضای نمایشگاهی همراه بوده‌ایم. امسال این نمایشگاه در فضایی نزدیک به ۵هزار مترمربع در سایت نمایشگاهی شهر آفتاب در حال ثبت‌نام و برگزاری است. پیش‌بینی می‌کنیم که نمایشگاه امسال از منظر بازدیدکنندگان نسبت‌به سال‌های گذشته با استقبال بهتری روبه‌رو خواهد شد.
نامی از حضور فعالان خارجی در این دوره خبر داد و افزود: در سال‌های گذشته هیات‌های تجاری مختلفی در نمایشگاه حضور داشتند. امسال نیز با توجه به اینکه تبلیغات مناسبی انجام گرفته و با توجه به نیازی که به‌ویژه کشورهای همسایه ما به محصولات و پارچه دارند و همچنین رشد خوبی که در این صنعت به آن دست یافته‌ایم، هیات‌های تجاری از کشورهای همسایه به‌خصوص روسیه و کشورهای اوراسیا خواهیم داشت که در نمایشگاه حضور خواهند داشت. علاوه بر اینکه در بازار داخلی نیز اطلاع‌رسانی‌های گسترده‌ای انجام شده که امیدواریم امسال این نمایشگاه موفقیت بیشتری داشته باشد.
افزایش چشمگیر واردات پارچه
در ادامه این نشست خبری، شاهین کاظمی، نایب‌‌رییس انجمن صنایع نساجی ایران ضمن انتقاد از بی‌نظمی در برگزاری نمایشگاه‌های حوزه نساجی، بیان کرد: طی دوسال اخیر، بارها نسبت به نبود هماهنگی و توجه به نظرات بخش‌خصوصی در تدوین تقویم نمایشگاه‌ها هشدار داده‌ایم اما متاسفانه مسوولان مربوطه همراهی لازم را نشان نداده‌اند.
کاظمی در ادامه خاطرنشان کرد: در اردیبهشت‌ماه چندین نمایشگاه مرتبط با صنعت نساجی به‌‌صورت همزمان در کشور برگزار می‌شود؛ از جمله نمایشگاه صنعت نساجی یزد و نمایشگاه ماشین دوخت که تقریبا همزمان با نمایشگاه پارچه برگزار می‌شوند. این رویه، ناشی از نبود یک برنامه‌ریزی منسجم و هماهنگ در سطح ملی است.
وی ضمن اشاره به زمان نامناسب برگزاری نمایشگاه ایران‌تکس، تصریح کرد: مهم‌ترین نمایشگاه صنعت نساجی کشور همزمان با نمایشگاه ایران‌مد در اواخر مردادماه برگزار می‌شود یعنی بلافاصله پس از ایام محرم و چند روز پیش از تعطیلات اربعین که به هیچ‌وجه زمان مناسبی برای برگزاری این نمایشگاه نیست. با وجود مکاتبات و پیگیری‌های یک‌‌ساله، هنوز تغییری در تاریخ برگزاری این نمایشگاه اعمال نشده است. به‌نظر می‌رسد با نگاه صرفا اقتصادی به نمایشگاه‌ها از سوی شرکت‌های برگزارکننده و شرکت سهامی نمایشگاه‌ها، مانعی در مسیر توجه به منافع صنفی و صنعتی شکل می‌گیرد که در این نگاه نظرات تشکل‌های تخصصی در این حوزه نادیده گرفته می‌شود. نایب‌‌رییس انجمن صنایع نساجی ایران همچنین افزود: در سال‌های اخیر، واردات پارچه به طرز چشمگیری افزایش یافته است؛ در ۱۰‌سال گذشته سهم این صنعت از واردات بین ۲۰۰ تا ۳۰۰‌میلیون دلار بود اما از سال۱۳۹۹ به بعد روند فزاینده‌ای به خود گرفت، به‌گونه‌ای که از رقم ۳۲۳‌میلیون دلار در سال۱۳۹۹ به ۸۲۴‌میلیون دلار در سال۱۴۰۲و ۹۰۰‌میلیون دلار در سال۱۴۰۳ رسیده است. کاظمی در ادامه با اشاره به این موضوع که در اسفندماه۱۴۰۲ با همکاری اتحادیه صادرات و وزارت صنعت، معدن و تجارت، صورت‌جلسه‌ای برای کنترل واردات پارچه تنظیم شد، گفت: اما هیچ نشانه‌ای از کاهش واردات در سال۱۴۰۳ دیده نشد. همچنین برآوردها نشان از ترخیص بیش از ۴۰۰ تا ۵۰۰‌میلیون دلار پارچه وارداتی دارند. وی افزود: تفاوت نرخ ارز رسمی و آزاد یکی از عوامل اصلی افزایش واردات است؛ بخش بزرگی از این واردات تنها با هدف سودجویی ارزی صورت می‌گیرد و هیچ نفعی برای مصرف‌کننده واقعی ندارد.
نایب‌‌رییس انجمن صنایع نساجی ایران در ادامه خاطرنشان کرد: تاثیر همزمان پدیده قاچاق پوشاک و واردات بی‌رویه در زنجیره صنعت نساجی و ادامه روند آن، می‌تواند صنعت نساجی و پوشاک کشور را با بحرانی جدی مواجه کند.
بخش بزرگی از بازار پوشاک در اختیار کالاهای قاچاق
در ادامه این نشست سعید جلالی‌قدیری، دبیر اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک عنوان کرد: صنعت پارچه یکی از مهم‌ترین حلقه‌های زنجیره صنعت نساجی است که طی سال‌های اخیر مورد بی‌توجهی قرار گرفته است؛ این درحالی است که نمایشگاه‌های متعددی برای معرفی انواع مختلف پارچه در سطح جهانی برگزار می‌شود. جلالی‌قدیری در ادامه افزود: پارچه مهم‌ترین ماده اولیه تولید پوشاک است و برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی پارچه می‌تواند به هم‌افزایی بیشتر در زنجیره ارزش صنعت پوشاک و ارتقای کیفیت و رقابت‌پذیری آن کمک کند.
وی با اشاره به شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» در سال‌جاری عنوان کرد: تا زمانی‌که مشکلات ساختاری در مسیر تولید کماکان برطرف نشود، توسعه صنایع با مانع روبه‌رو خواهد بود. یکی از چالش‌های اصلی صنعت پوشاک «قاچاق‌پذیری بالا» است. از سال‌۱۳۹۶ اقداماتی جهت مقابله با قاچاق کالا از سوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سایر نهادها صورت گرفت ولی همچنان بخش بزرگی از بازار پوشاک در اختیار کالاهای قاچاق است.
دبیر اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک با اشاره به در اختیار داشتن بیش از ۳۰‌درصد بازار توسط کالاهای قاچاق، خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی نسبت به ورود به این حوزه تردید دارند زیرا امنیت سرمایه‌گذاری یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های آنها به‌شمار می‌رود.
وی از وجود استثنائات تجاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی انتقاد کرد و گفت: این استثنائات بعضا به ابزاری برای واردات غیررقابتی مبدل شده و تولید داخلی را تحت فشار قرار می‌دهد بنابراین ما خواستار برخورد قاطع‌ و مستمر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با پدیده قاچاق هستیم؛ تنها با ایجاد فضای اقتصادی امن، می‌توان به توسعه پایدار در صنایعی نظیر پارچه و پوشاک امید داشت.
نمایشگاه تخصصی پارچه؛ فرصتی برای جذب سرمایه‌گذاری
در ادامه این نشست خبری، عباس تقدسی‌نژاد، مدیرعامل مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب با اشاره به این موضوع که برگزاری این نمایشگاه گامی مهم در جهت حمایت از صنعت نساجی کشور است، بر نقش کلیدی نمایشگاه‌ها در حل مشکلات ساختاری و جذب سرمایه‌گذاری تاکید کرد.
تقدسی‌نژاد با اشاره به گردش مالی صنعت نساجی در دنیا بیان کرد: این صنعت با گردش مالی ۷۰‌میلیارد دلاری در سطح جهان جایگاه مهمی دارد، در‌حالی‌‌که در کشور ما با چالش‌هایی همچون قاچاق و نبود حمایت موثر از تولید داخل مواجه بوده است. با وجود چالش‌های فراوان، امیدواریم این دوره از نمایشگاه پربارتر از سال‌های گذشته برگزار شود.
مدیرعامل شهر آفتاب در ادامه با اشاره به این موضوع که نمایشگاه پارچه پیشتر بخشی از نمایشگاه پوشاک بود، گفت: اکنون این نمایشگاه، به‌عنوان یک رویداد مستقل وارد سومین دوره خود شده و توانسته تجربه موفقی در دوره‌های گذشته را به ثبت برساند. هر نمایشگاه باید بتواند پاسخگوی یکی از مشکلات آن حوزه باشد؛ اگر انجمن‌ها، نخبگان و فعالان رسانه‌ای به‌درستی با نمایشگاه‌ها همراه شوند، می‌توانند از این ظرفیت برای ارائه راه‌حل‌های عملی به صنعت بهره‌مند شوند.
تقدسی‌نژاد در پایان ابراز امیدواری کرد که سومین نمایشگاه تخصصی پارچه و صنایع وابسته بتواند به دستاوردهای مهمی برای فعالان این صنعت بینجامد و نقش خود را در مسیر توسعه اقتصادی کشور به خوبی ایفا کند.
لازم به یادآوری است که سومین نمایشگاه تخصصی بین‌المللی پارچه و صنایع وابسته، 8 تا ١١ خردادماه سال‌جاری در نمایشگاه بین‌المللی شهر آفتاب تهران برگزار خواهد شد و از ساعت١٠ الی ١٨ میزبان صنعتگران حوزه پارچه، پوشاک و صنایع وابسته و همچنین علاقه‌مندان این حوزه خواهد بود.