راهکارهای جایگزینی تجارت غذایی با اقلیم کردستان بررسی شد

در حالی که دولت‌های ایران و عراق به دنبال تجارت ۳۰ میلیارد دلاری هستند و نمی‌خواهند بازار یکدیگر را از دست دهند اما واقعیت این است که کشمکش‌های سیاسی در عراق باعث نگرانی تجار ایران شده و شرایط نامطمئن‌تری نسبت به گذشته را برای ایرانی‌ها رقم زده چراکه به گفته رییس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق بازرگانی تهران، حجم عمده‌ای از مواد خوراکی و غذایی ایران به منطقه اقلیم کردستان عراق صادر می‌شود و محدودیت‌های احتمالی در تجارت با این اقلیم ممکن است بخش‌خصوصی ایرانی فعال در این منطقه، بالاخص شرکت‌های کوچک و متوسط را دچار چالش کند. بر همین اساس ششمین نشست کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران با حضور اعضا و مدیر میز کشور عراق در سازمان توسعه تجارت برگزار شد و حاضران در این نشست درباره آینده مناسبات تجاری ایران با منطقه شمال عراق به بحث و گفت‌وگو نشستند تا راه‌حلی برای این مشکل پیدا کنند.
در حال حاضر بخش‌خصوصی در حوزه صادرات محصولات کشاورزی و غذایی این نگرانی را دارد که به دنبال تحولات رخ‌داده در این منطقه و احتمال اعمال محدودیت‌های جدید برای مراودات تجاری با کردستان عراق، بازار گسترده این منطقه از کشور همسایه از دست تجار و تولیدکنندگان محصولات غذایی خارج شود. در همین خصوص رییس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران گفت: برای جبران خسارت‌های احتمالی توقف صادرات محصولات غذایی و کشاورزی به اقلیم کردستان عراق باید راهکارهای مناسبی از سوی دولت به ویژه سازمان توسعه تجارت اندیشیده شود.وی همچنین با اشاره به لازم‌الاجرا بودن تصمیم‌گیری‌های سیاسی برای بخش اقتصادی کشور، گفت: شرکت‌هایی که با صندوق ضمانت صادرات قراردادهای جاری دارند، ممکن است بتوانند بخشی از زیان‌های حاصله خود را از طریق صندوق جایگزین کنند.
جایگزینی بازارهای دیگر
کاوه زرگران همچنین در خصوص جایگزینی بازارهای دیگر در صورت بسته شدن کامل مرزهای کشور با اقلیم کردستان عراق توضیح داد و گفت: کشور ما با وجود روابط بسیار مثبت سیاسی با کشور روسیه نتوانسته صادرات خود را به این کشور افزایش دهد و آمارها نشان‌دهنده آن است که صادرات ما به این کشور طی دوره سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ کاهش یافته است. با توجه به اینکه بازار کشورهایی مانند آذربایجان و ارمنستان که ممکن است بتوانند جایگزینی برای بازار کردستان عراق باشند، زودتر توسط ترک‌ها در اختیار گرفته شده است، صادرکنندگان ما در آنجا رقابت بسیار سختی با رقبای ترک خواهند داشت.
رییس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران به سابقه ترکیه در موقعیت‌های اینچنینی اشاره کرد و گفت: ترکیه کشوری است که در شرایط بحران سیاسی با روسیه حاضر به عذرخواهی شد تا بازار مواد غذایی خود در آن کشور را از دست ندهد، شرایط اقتصادی کنونی نیز ایجاب می‌کند تا ترک‌ها از بستن مرزهای خود با اقلیم کردستان عراق طفره بروند تا سهم بیشتری از بازار این کشور را به دست آورند که در این صورت بازگرداندن سهم بازار برای ما بسیار مشکل خواهد بود.کاوه زرگران ادامه داد: در رابطه با آینده مناسبات تجاری با اقلیم کردستان عراق باید هرچه سریع‌تر راهکارها و تدابیر ویژه اندیشیده شود تا در صورت اعمال محدودیت‌های بیشتر در مناسبات اقتصادی دو طرف، جایگزین دیگری برای آن پیش روی فعالان اقتصادی قرار گیرد.
احتمال توسعه مراودات تجاری با غرب و جنوب عراق
در این نشست همچنین دبیر میز عراق در سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد که سهم اقلیم کردستان عراق از تجارت ایران طی دو سال گذشته کاهش یافته است، گفت: برآوردها حاکی از آن است که سهم صادرات کالای ایران به شمال عراق، کمتر از ۱۰ درصد است و مردم اقلیم کردستان بیشتر تمایل به مصرف کالاهای صادراتی ترکیه دارند. ابراهیم رضازاده با اشاره به مناطق شمالی و جنوبی عراق افزود: در حال حاضر مرز گمرکی میان این منطقه از عراق وجود دارد و دولت مرکزی عراق، تعرفه برای جابه‌جایی کالا میان این دو منطقه اعمال کرده است.به گفته وی، در صورت بسته شدن مرزهای تجاری مشترک میان ایران و اقلیم کردستان عراق، ممکن است که مرز مراودات تجاری به بخش غربی و مناطق جنوبی عراق منتقل شود. رضازاده در عین حال تصریح کرد که در صورت ارسال کالاهای ایرانی از مرزهای جنوبی به عراق، قیمت تمام شده محصولات افزایش خواهد یافت.
دبیر میز عراق در سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه مسدود شدن احتمالی مرزهای ایران و اقلیم کردستان عراق منجر به کاهش شدید تجارت با این منطقه خواهد شد، افزود: این احتمال نیز بسیار متصور است که روند قاچاق کالا میان ایران و این منطقه از عراق برعکس شده و حجم افزایش قاچاق از ایران به شمال عراق شدت یابد.