رای اعتراضی به معترضان وضع موجود!

حسن روحانی: اقلیت حاکم و اکثریت شهروندان برای نخستین‌بار درباره انتخابات هم‌نظرند

گروه سیاسی- چند هفته‌ای بیشتر تا برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم و خبرگان رهبری باقی نمانده و در شرایطی که به‌رغم این فاصله اندک زمانی، شهروندان چندان توجهی به کم‌وکیف برگزاری این انتخابات ندارند، تحولات نظامی- امنیتی روزها و هفته‌های گذشته، همان حداقل توجه افکار عمومی را هم از رویداد سیاسی که قرار است ۱۱ اسفندماه در سراسر کشور برگزار شود، دور کرده است. شهروندانی که با نزدیک شدن به نیمه دی‌ماه، شاهد حمله تروریستی کرمان بودند و سوگوار از دست دادن نزدیک به یکصد نفر از هموطنانی که در جریان مراسم چهارمین سالگرد شهید سلیمانی به شهادت رسیدند و با آغاز نیمه دوم نخستین ماه زمستان، با نگرانی و اندوهی توامان، به نظاره تحرکات و تحولات نظامی- امنیتی خونباری نشسته‌اند که هرکدام به‌نحوی به آن فاجعه انسانی در کرمان مرتبط بود.
حال در این واپسین روز دی‌ماه ۱۴۰۲ و در شرایطی که درست ۴۰ روز تا موعد برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم و خبرگان رهبری باقی مانده، رییس دولت تدبیر و امید بار دیگر از بیم و امید خود در ارتباط با انتخابات پیش‌رو سخن گفته است. حسن روحانی که خود یکی از آن ۵۱۰ نفری است که خود را برای رقابت انتخاباتی ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری و تصاحب یکی از ۸۸ کرسی این نهاد حاکمیتی آماده می‌کند، در آخرین اظهارات انتخاباتی‌اش، این‌بار در حضور شماری از روزنامه‌نگاران، مدیران و اصحاب رسانه، بر لزوم «احیای صندوق رای» تاکید کرده است، خواستی که روحانی صراحتا از آن به‌عنوان مهم‌ترین خواست و فرار از آن، تنها «شعار خود در این چندماه اخیر» یاد کرده و اصرار دارد که به‌رغم هزار و یک دلیل و انگیزه قدرتمند برای یأس و ناامیدی نسبت به آینده، «نباید ناامید شد!» او که تلویحا از فعالان رسانه‌ای و روزنامه‌نگارانی که در جمع‌شان سخنرانی می‌کرد، خواسته که «مردم را از یأس خارج کنند»، معتقد است حتی اگر «معترض وضع موجود» هستیم، باید «رای بدهیم» و دقیقا به کسانی هم رای بدهیم که «معترض وضع موجودند!»
حسن روحانی که چهارشنبه هفته‌ای که گذشت، با حضور حدود ۲۰ نفر از روزنامه‌نگاران، مدیران و اصحاب رسانه حاضر شده‌ بود، بار دیگر تاکید کرد که «راه‌حل مشکلات امروز، بازگشت به قانون اساسی و حفظ نظام است» و با بیان اینکه «مبنا، شعار و گفتمان ما باید احیای قانون اساسی باشد»، گفت: «ملت باید به صحنه بیاید و بگوید من می‌خواهم این قانون اساسی اجرا شود؛ راهی جز حفظ و تقویت این نظام نداریم!» رییس‌جمهوری پیشین ایران که تلویحا از بی‌توجهی حاکمیت نسبت به اصول قانون اساسی سخن گفته، می‌گوید: «نظام ما مبتنی بر قانون اساسی است، نه آنچه که امروز رفتار می‌کنند!» او مشخصا از اصل ۵۶ قانون اساسی به‌عنوان «اصلی مترقی» که بر «حاکمیت شهروندان» بر «سرنوشت اجتماعی‌شان» تاکید دارد و «سلب این حق الهی» از شهروندان را برای «هیچ‌کس» مجاز نمی‌داند، سخن گفته و می‌گوید: «بنابر این اصل، حاکمیت از آن مردم است که به مسوولان به امانت می‌دهند. ممکن است این اصل را برخی افراد به گونه دیگری تفسیر کنند، اما نظر امام این بود. امام فرمود ولی‌فقیه باید منتخب مردم باشد. استدلال امام این بود که چون خبرگان را مردم انتخاب می‌کنند و خبرگان به ولی‌فقیه رای می‌دهند، او ولایت پیدا می‌کند و حکمش نافذ می‌شود. حتی در قانون اساسی آمده برای انتخاب رهبری، اگر یکی از فقها بر دیگری برتری نداشته ‌باشد، خبرگان منتخب ملت با رای یکی را برمی‌گزینند. ولی‌فقیه با همه اختیارات و قدرت و تقدسی که دارد، با رای خبرگان منتخب ملت انتخاب می‌شود.»
رییس‌جمهوری پیشین ایران که میان «نظام جمهوری اسلامی» و «اقلیتی» که در حال حاضر بر این نظام، «حاکم»، تفکیک قائل است، می‌گوید: «نظام با اقلیت حاکم یکی نیست. به دولت نقدهای بسیاری وجود دارد. حداقل کارآمدی دولت زیرسوال است. در انتخابات سال ۱۴۰۰، حدود ۴۸ درصد از واجدان شرایط، شرکت کردند که ۱۳ درصد آن هم آرای باطله بود. دولتی که از ۳۵ درصد آرای غیرباطله انتخاب شده، معلوم است دارای چه شرایطی خواهد بود. در حالی که اگر در انتخابات ۱۴۰۰ اجازه رقابت می‌دادند، می‌توانست مشارکت ۷۳ درصدیِ دو انتخابات ریاست‌جمهوری قبلی تکرار شود. مردم کمتر رای دادند؛ چون انتخابات بدون رقابت بود. انتخابات بدون رقابت معنی ندارد.» او همچنین به صحبت‌هایی که در ابتدای کار دولت انقلابی با ابراهیم رییسی داشته، اشاره کرده و گفته است: « مایل بودم کمک کنم، اما دیدم هیچ فایده‌ای ندارد. هرچه گفتم تاثیری نداشت و به آن عمل نمی‌شد.» او با انتقاد نسبت به عملکرد دولت انقلابی که به‌گفته او، «درباره برجام، مباحث اقتصادی و طرح‌های نیمه‌تمام، کار خود را کرد»، می‌گوید: «امیدوار بودم در سال ۱۴۰۰ هر هفته بتوانند طرح‌هایی را افتتاح کنند. وقتی دولت را واگذار کردیم، برخی طرح‌های بزرگ، بیشتر از ۹۰ درصد تکمیل شده بود و باید در ماه‌های بعد افتتاح می‌شد اما افتتاح نشد. ۱۳ هزار تخت بیمارستانی در مجموع ۹۰ درصد آماده بود و باید تا آخر سال ۱۴۰۰ افتتاح می‌شد، اما نکردند یا نتوانستند یا نخواستند انجام دهند.»
روحانی همچنین نسبت به عملکرد مجلس انقلابی نیز انتقاد کرده و با اشاره به برخی اقدامات و رفتار نامتعارف و کم‌سابقه این مجلس، گفته: «مجلس یازدهم به انقلاب دیجیتال که در دولت اعتدال به‌وجود آمد، ضربه سهمگینی وارد کرد. این مجلس به برجام ضربات غیرقابل جبرانی وارد کرد و تا مرز نابودی کامل برجام پیش رفت. تمام لوایح مهمی که به مجلس یازدهم فرستادیم، از قبیل لایحه شفافیت و تعارض منافع را برخلاف قانون اساسی و آیین‌نامه داخلی مجلس اعلام‌وصول نکردند. مجلس حق ندارد لایحه دولت را اعلام‌وصول نکند، اما در مجلس یازدهم برای اولین‌بار این بدعت خطرناک اتفاق افتاد.» او همچنین به برخی فشارها و کارشکنی‌هایی که در بازه هشت‌ساله ریاست‌جمهوری‌اش علیه او و دولتش وارد شده، پرداخته و گفته: «پس از سال ۹۲ در هر راهپیمایی رفتم، جمعی را فرستادند تا علیه دولت شعار دهند. در آن ۸ سال در همه سخنرانی‌های ۲۲ بهمن وقتی پشت تریبون می‌رفتم، جمع کوچکی از افراطیون علیه دولت شعار می‌دادند. در حرم امام‌خمینی شلوغ کردند تا نگذارند سخنرانی کنم. من همه اینها را تحمل کردم. می‌دانستم چه کسانی هستند، از کجا می‌آیند و از کجا دستور می‌گیرند. این در دولت یازدهم بود که بنا بود ما را تحمل کنند. در دولت دوازدهم که از اول بنا بود، نگذارند دولت موفق شود.»
روحانی پس از اذعان به تمامی این مصائب و مشکلات و بیان اینکه به‌خوبی به طعم برخی از این اقدامات آشناست، بر لزوم حضور در صحنه انتخابات تاکید کرده و گفته است: «اولین‌بار است می‌بینیم درباره انتخابات، اقلیت حاکم با اکثریت مردم نظر واحدی دارند. اقلیت حاکم می‌خواهد انتخابات خلوت باشد و کسی پای صندوق رای نرود. اکثریت مردم هم نمی‌خواهند پای صندوق بروند. اقلیت حاکم می‌داند بقای آن در خلوتی صفوف آرا و صندوق‌های رای است. به این نتیجه رسیدند که انتخابات پررونق پایان قدرت این اقلیت است. مردم هم دلسرد، ناامید و عصبانی هستند.» او با اشاره به برخی مهم‌ترین ابرچالش‌ها و بحران‌هایی که ایران و ایرانیان را در شرایطی خطیر قرار داده، گفته است: «امروز حداقل ۴ یا ۵ بحران داریم؛ از قبیل بحران کارآمدی و بحران سرمایه اجتماعی. شکاف بین حاکمیت و مردم به عمیق‌ترین حد ممکن رسیده است.»
رییس دولت اعتدال که همفکران و حامیانش را «جماعت میانه و وسط» توصیف کرده و بر این باور است که این جماعت «از دوطرف سنگ می‌خورند»، می‌گوید: «یک طرف جمعی که از انتخابات فاصله گرفته‌اند، از طرف دیگر اقلیتی هستند که نمی‌خواهند مردم بیشتر از ۲۰ یا ۳۰ درصد پای صندوق رای بیایند. عده زیادی ممکن است بگویند من زیادی خوش‌بین هستم که ثبت‌نام کردم، اما احساس کردم به‌عنوان یک تکلیف ملی، شرعی و قانونی باید در انتخابات مجلس خبرگان ثبت‌نام‌ کنم. حالا که به مردم می‌گوییم باید صندوق رای را احیا کنیم، به سهم خودم هم باید تلاش کنم.» او بر این اساس سخنرانی‌اش را با یادآوری «شعار همیشگی‌اش در این چندماه» به پایان برده و تاکید کرده که «باید صندوق رای را احیا کنیم.» روحانی معتقد است: «باید تلاش کنیم نظام را حفظ و اقلیت را افشا کنیم. در انتخابات هم به هرکس به وضع موجود معترض است، رای بدهیم. این رای اعتراضی به‌جای رای سفید است؛ باید ناامید نشویم و مردم را از یأس خارج کنیم!»