رای شورای رقابت فاقد اثر اجرایی است

«جهان‌صنعت»- در حالی که یک خبرگزاری داخلی بدون ذکر منبع از ارسال رای هیات تجدیدنظر شورای رقابت درباره عدم صلاحیت کروز برای عضویت در هیات‌مدیره ایران‌خودرو، به اجرای احکام قوه قضاییه خبر داده است، حقوقدانان بر این باورند که این رای، «فاقد اثر اجرایی» است. در همین حال، یک عضو سابق هیات تحقیق و تفحص مجلس با انتقاد از آنچه انفعال وزارت صمت در جلوگیری از برگزاری مجمع غیرقانونی ایران‌خودرو خوانده، خواستار برگزاری دوباره مجمع ایران‌خودرو شده است. این همه در حالی است که سازمان بورس به طور رسمی در بیانیه‌ای اعلام کرد که مجمع برگزارشده شرکت ایران‌خودرو، «قانونی» بوده است.
معین شرقی، حقوقدان در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» درباره این مجمع و رای شوری رقابت اظهار کرد: ۱۷بهمن ماه۱۴۰۳ مجمع عمومی عادی به صورت فوق‌العاده در خصوص شرکت ایران‌خودرو تشکیل و تصمیماتی پیرامون رکن اداره شرکت اتخاذ شد. براساس قواعد حقوق تجارت، مجمع عمومی عادی شرکت‌های سهامی صلاحیت تغییرات در هیات‌مدیره شرکت‌ها و عزل و نصب مدیران را با رعایت تشریفات دارا هستند. چنانچه مجمعی با رعایت تشریفات قانونی تشکیل و همچنین با رعایت تشریفات قانونی اعم از نصاب رای‌گیری و فضای آزاد رای‌گیری و… تصمیمی اتخاذ کند، تصمیم مجمع عمومی واجد اثر و غیرقابل خدشه است.
شرقی افزود: بنا به اخبار، اکثریت سرمایه‌ای سهامداران ایران‌خودرو در مجمع حاضر بوده و رای به تصدی کرسی‌های مدیریتی در مورد شرکت قطعه‌ساز کروز داده و در حال حاضر نیز کروز کرسی دار اکثر رکن اداره شرکت است.
او با طرح این سوال که «جریان شورای رقابت و حواشی این رای‌گیری چیست؟» گفت: براساس ماده۴۷ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ «هیچ شخص حقیقی یا حقوقی نباید سرمایه یا سهام شرکت‌ها یا بنگاه‌های دیگر را به نحوی تملک کند که موجب اخلال در رقابت در یک و یا چند بازار گردد.»
این حقوقدان افزود: بر این اساس، سابقا شرکت ایران‌خودرو شکایتی را به طرفیت شرکت کروز در شورای رقابت که مرجع صالح رسیدگی به تخلفات قانون یاد شده است، تقدیم کرده و به جهت عضویت شرکت‌های قطعه‌ساز در هیات‌مدیره ایران‌خودرو، موضوع را از مصادیق نقض مقررات رقابتی دانسته و تقاضای رسیدگی می‌کند. با این توضیح که دو شرکت تدبیر سرمایه آزاد و پویا نمایان رستا از زیرمجموعه‌های شرکت قطعه‌ساز کروز هستند.
او اظهار کرد: در نهایت نیز با فراز و فرودهای متعدد نسبت به رای شورای رقابت در هیات تجدیدنظر و دیوان عدالت اداری، برابر تصمیم شماره۵۵۳ شورای رقابت و تایید اخیر آن در هیات تجدیدنظر، دستور به واگذاری سهام شرکت ایران‌خودرو توسط سهامداران مزبور تا حدی که دیگر عضو هیات‌مدیره نداشته باشند صادر و اعلام می‌شود.
شرقی تصریح کرد: فارغ از ایرادات عمده ماهوی رای مذکور به اعتقاد اینجانب، نقض قواعد رقابتی باید مصداقی و عینی نسبت به اعمال بنگاه‌های اقتصادی سنجیده شود و صرف بیم نقض قواعد رقابتی منجر به مجوز اعمال محدودیت‌های قانون سیاست‌های کلی اصل ۴۴ نمی‌شود که اصول کلی حقوقی و فقهی حاکم همچون اصل اباحه در تجارت و بازرگانی و غایت قانونگذار از خصوصی‌سازی در راستای رفع انحصار و گردش سرمایه آزاد نیز صحه گذار همین مطلب است.
او تاکید کرد: تصمیم هیات تجدیدنظر شورای رقابت در حال حاضر فاقد محمل و جنبه اجرایی است و اساسا امکان ورود خدشه به تغییرات مدیریتی حاضر را فراهم نمی‌کند. با این توضیح که برابر اصول کلی حقوقی و قواعد اجرای احکام مدنی و همچنین ماده۲ قانون آیین دادرسی مدنی، اجرای آرای صادره از مراجع قضاوتی در حد موضوع حکم مرجع قضاوتی ممکن است و نمی‌توان در مرحله اجرا پا را فراتر از تصمیم مرجع قضاوتی گذاشت. در مانحن فیه نیز برابر تصمیم فعلی و آخر مجمع عمومی عادی شرکت ایران‌خودرو، شرکت‌های تدبیر سرمایه آزاد و پویا نمایان رستا عضویتی در هیات‌مدیره شرکت نداشته و تصمیم هیات تجدیدنظر عملا سالبه به انتفاء موضوع تلقی می‌گردد.
شرقی افزود: از طرفی، مرجع صالح برای رسیدگی به ادعای ذی‌نفعان در خصوص نقض قواعد آمره حقوق تجارت پیرامون شرکت‌های سهامی (مثلا ابطال مصوبات مجمع) دادگاه است و شورای رقابت ذاتا صلاحیتی در خصوص بلااثر قلمداد کردن تصمیم مجمع عمومی عادی ایران‌خودرو ندارد.
برگزاری دوباره مجمع ایران‌خودرو
در شرایطی که براساس اعلام سازمان بورس و همچنین حقوقدانان، مجمع ایران‌خودرو به طور قانونی برگزار شده است و رای شورای رقابت نیز قابلیت اجرایی ندارد، علی علیلو، عضو سابق هیات تحقیق و تفحص خودروسازان در مجلس و کارشناس صنعت خودرو گفت: وزارت صمت باید از قوه قضاییه پیگیری کند تا مجمع ایران‌خودرو را دوباره برگزار و به رای شورای رقابت تمکین کنند.
به گفته او، اگر وزارت صمت و سازمان گسترش و نوسازی صنایع به وظایف خود براساس قانون اساسی یا مصوبات شورای رقابت عمل کرده بودند ما شاهد برپایی مجمع غیرقانونی در ایران‌خودرو نبودیم چرا که وزارت صمت باید به سازمان بورس اعلام می‌کرد که مجمع با استناد به نامه دادستانی و رای شورای رقابت نباید برگزار شود و نباید نسبت به واگذاری هیات‌مدیره ایران‌خودرو منفعل عمل می‌کرد.
وی گفت: وقتی سازمان گسترش و نوسازی صنایع می‌دید که به رای شورای رقابت اعتنا نمی‌شود یا به‌نحوی قانون دور زده می‌شود باید به صورت جدی ورود می‌کردند و اجازه برگزاری مجمع غیرقانونی را نمی‌دادند. یک روز قبل از برپایی مجمع ایران‌خودرو، رییس سازمان گسترش نامه‌ای زده بود و با تاکید بر دستور معاون دادستان کل کشور اعلام کرده بود که مجمع نباید برگزار شود اما وقتی می‌دید به این نامه اعتنا نشده، باید از طریق مراجع قضایی به موضوع ورود می‌کرد و مانع از برگزاری مجمع می‌شد. علیلو افزود: مدیرعامل وقت ایران‌خودرو، رییس هیات‌مدیره و نماینده سازمان گسترش با استناد به نامه دادستان در مجمع اخیر شرکت نکردند، وزارت صمت باید به دلیل این بی‌اعتنایی‌ها به موضوع ورود کند و مطالبه‌گر باشد.
کارشناس صنعت خودرو گفت: وزارت صمت و زیرمجموعه آن سازمان گسترش و نوسازی صنایع باید از قوه قضاییه پیگیری کند تا مجمع ایران‌خودرو را دوباره برگزار و به رای شورای رقابت تمکین کنند.
عضو سابق هیات تحقیق و تفحص خودروسازان در مجلس افزود: نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز به دنبال این هستند که رای شورای رقابت بدون تامل اجرا شود و مسیر قانونی برای تعیین اعضای جدید هیات‌مدیره ایران‌خودرو طی شود.
رای شورای رقابت اجرا می‌شود؟
در همین حال خبرگزاری تسنیم خبر داد که رای هیات تجدیدنظر شورای رقابت درباره عدم صلاحیت کروز برای عضویت در هیات‌مدیره ایران‌خودرو، به اجرای احکام قوه قضاییه ارسال شده و باید طی روزهای آینده از سوی قوه قضاییه برگزاری مجمع فوق‌العاده ایران‌خودرو و حضور کروز در هیات‌مدیره این شرکت تعیین‌تکلیف شود.
براساس این گزارش، سه‌شنبه هفته جاری، شرکت کروز و سازمان بورس در واکنش به رای شورای رقابت درباره عدم اهلیت این شرکت برای مالکیت ایران‌خودرو، به طور جداگانه اعلامیه صادر کردند. سازمان بورس تصریح کرد که مجمع ایران‌خودرو قانونی بوده و شرکت کروز در بیانیه‌ خود اعلام کرد که رای شورای رقابت درباره ایران‌خودرو از نظر شکلی و ماهوی دچار اشکال است.