رسیدن جرائم بزرگسالان به دامنه سنی نوجوانان

ایسنا- طبق بررسی‌های کارشناسان در سال‌های اخیر جرائم در کشور به سمت جوانانه شدن می‌رود. البته برخی از جرائم چون جعل چک و دست بردن در اسناد که به تجربه بیشتر نیاز دارند در سنین بالاتر دیده می‌شود، همچنین کارشناسان تبعیض، ترک تحصیل، حاشیه‌نشینی، اختلاف طبقاتی و بیکاری را از دلایل مهم افزایش جرم در کشور عنوان کردند که در این راستا تهمینه شاوردی، جامعه‌شناس به بررسی دلایل کاهش سن بزه‌ها پرداخت و عنوان کرد که امروزه در میان کودکان و نوجوانان جرائمی مشاهده می‌شود که قبلا در این قشر سنی چنین جرائمی وجود نداشت.
تهمینه شاوردی با بیان اینکه طی چند سال اخیر با اخبار و گزارش‌هایی که حاکی از کاهش سن جرائم است، مواجهیم، اظهار کرد: در عین حال گزارش‌ها نشان می‌دهد که نه‌تنها سن مجرمان پایین آمده است بلکه سن قربانیان جرائم نیز کاهش یافته است، در واقع طی این سال‌ها شاهدیم که بسیاری از جرائم که زمانی تقریبا کف سنی خاصی داشت به تدریج‌ حوزه سنی ارتکاب به آنها گسترش یافته و امروز بسیاری از آنها همچون اقدام به قتل، روسپیگری و… که صرفا توسط بزرگسالان انجام می‌گرفت به دامنه سنی نوجوانان نیز کشیده شده است.
این جامعه‌شناس گفت: در تعاریف جمعیت‌شناختی معمولا سنین ۵ تا ۱۹ سالگی دوران کودکی و نوجوانی را شامل می‌شود که معمولا درصد زیادی از جمعیت را تشکیل نمی‌دهد‌ اما در ایران به دلیل خیزش جمعیتی کشور که در دهه ۶۰ رخ داد، بر اساس آمار دو دهه اخیر میزان کودکان و نوجوانان ما در این سنین، حدود ۲۳- ۲۲ درصد کل جمعیت کشور را شامل می‌شود که این درصد نسبت به بسیاری از کشورها نسبتا بالاست.
او عنوان کرد: در میان رتبه‌بندی جرائم کودکان و نوجوانان که در سال ۹۵ صورت گرفت جرائمی وجود دارد که پیش از این در میان قشر سنی پایین وجود نداشت یا حداقل در سطحی نبود که در رتبه‌بندی‌ها جایی داشته باشد مانند ضرب و جرح عمدی، شرب خمر، روابط نامشروع، حمل مشروبات الکلی و… اما امروزه شاهدیم که این جرائم نیز در این رتبه‌بندی جای گرفته‌اند که از جمله آنان می‌توان به تخلفات راهنمایی و رانندگی، ضرب و جرح عمدی، سرقت، صدمه بدنی غیر‌عمد (تصادف)، شرب خمر، تخریب، روابط نامشروع، تهدید، ورود و اقامت غیر‌مجاز و حمل مشروبات الکلی اشاره کرد.
این جامعه‌شناس با اشاره به یکی از شگردهای مجرمان با‌سابقه برای پوشش دادن به جرائم خود با استفاده از کودکان و نوجوانانی که از اقشار آسیب‌پذیر جامعه هستند، اظهار کرد: آلوده کردن کودکان به مواد مخدر باعث وابستگی آنها به قاچاقچیان مواد مخدر می‌شود.
شاوردی افزود: کودکان و نوجوانان به دلایل ترس از دستگیر شدن و وابستگی به مواد، تهدید از سوی قاچاقچیان و فروشندگان عمده مواد و نیاز اقتصادی خانواده، بخش ناچیزی از سوء‌استفاده‌های مجرمان را گزارش می‌کنند و «عدم گزارش‌دهی توسط آسیب‌دیده» مهم‌ترین عاملی است که باعث می‌شود مجرمان از این قشر سنی، راحت‌تر استفاده کنند.
او در ارتباط با حاشیه‌نشینی و آسیب‌های احتمالی ناشی از زندگی در حاشیه شهرها نیز گفت: غالب این خانواده‌ها به دلیل مشکلات اقتصادی ناگزیرند در حومه و حاشیه شهرها که هم مسکن ارزان‌قیمت وجود دارد و هم سطح زندگی پایین‌تر است سکونت داشته باشند که در مجموع این محله‌ها عمدتا از فضا‌‌های بی‌دفاع شهری محسوب می‌شوند. طبیعی است که در این فضاها جرائم بسیاری برنامه‌ریزی می‌شود و شکل می‌گیرد. همچنین این فضا‌ها مامن کودکان و نوجوانانی است که در بستر نامناسب تربیتی و اقتصادی رشد کرده و تربیت شده‌اند و محل بازی و گذران اوقات فراغت آنها می‌شود. همچنین کودکانی که عمدتا درس و تحصیل را رها کرده‌اند مراحل جامعه‌پذیری آنها در همین حاشیه‌ها و مکان‌های ناامن طی می‌شود.