رشد منفی ۶ و تورم ۳۶ درصدی

گروه اقتصادی- رییس کل بانک مرکزی از پیش‌بینی تورم ۳۶ درصدی و نرخ رشد منفی شش درصدی در سال ۹۲، رشد اقتصادی منفی ۸/۵ درصدی سال ۹۱، اجرای قطعی فاز دوم هدفمندی در سال ۹۳، تک‌نرخی شدن نرخ ارز تا پایان سال ۹۳ و لغو تدریجی و نه سریع تحریم‌ها خبر داد و گفت که برنامه جدی بانک مرکزی ثبات نرخ ارز و استقرار نظام شناور ارزی است‌.
ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی در حاشیه اجلاس پاییزه بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول در جمع ایرانی‌های مقیم آمریکا درباره برنامه‌های بانک مرکزی ایران و تشریح آخرین آمارهای اقتصادی پرداخت‌.
رشد اقتصادی ۹۱ ؛ منفی ۸/۵ درصد
وی ضمن اشاره به تورم ۴۰ درصدی در پایان شهریورماه و تورم ۵/۳۰ درصدی پایان سال ۹۱ تصریح کرد: اما پیش‌بینی می‌شود که تا آخر سال با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و انضباطی که در رابطه با کنترل نقدینگی حاکم شده متوسط تورم به حدود ۳۶ درصد برسد، بر همین اساس روند نزولی را ماه‌به‌ماه طی خواهد کرد‌.
رییس کل بانک مرکزی کنترل رشد نقدینگی را از برنامه‌های اجرا شده بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم برشمرد و اضافه کرد: هم‌اکنون حجم نقدینگی ۵۰۰ هزار میلیارد تومان است که این رقم خیلی بالاست؛ رشد نقدینگی در شش ماهه اول سال ۹۱ حدود ۸/۱۵ درصد و در شش ماهه اول سال ۹۲ این رقم ۸/۷ درصد است ولی باید توجه داشت که با کنترل نقدینگی تورم کاهش پیدا خواهد کرد‌.
سیف از رشد اقتصادی منفی ۸/۵ درصدی در پایان سال ۹۱ خبر داد و گفت: اما به‌ دلیل دقت نظر در کنترل نقدینگی و برنامه‌های افزایش تولید، این رشد منفی در ماه‌های آتی متوقف خواهد شد‌.
به‌گفته این عضو کابینه دولت یازدهم، نرخ رشد اقتصادی براساس پیش‌بینی بانک مرکزی تا پایان سال ۹۲ منفی شش درصد خواهد شد ولی طبق پیش‌بینی‌های انجام‌شده در پایان سال ۹۳ در حد مثبت سه درصد خواهد شد‌.
فنر نرخ ارز بالاخره سال ۹۱ باز شد
رییس کل بانک مرکزی در ادامه به بیان برنامه‌های این بانک درباره وضعیت ارزی و نرخ ارز پرداخت و تصریح کرد: از اوایل دهه ۸۰ نظام یکسان‌سازی نرخ ارز براساس شناور مدیریت‌شده ملاک عمل قرار گرفت و بر همین اساس تا پایان سال ۹۰ وضعیت متعادل بود اما به‌دلیل عدم توجهی که باید نسبت به تعدیل نرخ ارز انجام می‌گرفت و همچنین با توجه به حجم بالای درآمدهای نفتی، دولت این امکان را پیدا کرد که با تزریق منابع ارزی نرخ ارز را در حد ثابتی نگه دارد‌.
سیف ضمن اشاره به اینکه نرخ ارز طی سال‌های گذشته متناسب با افزایش تورم اضافه نشد، ادامه داد: در یکی از مواد قانون برنامه این اصل وجود داشت که هرساله نرخ ارز متناسب تفاضل تورم داخلی و خارجی تعدیل شود و افزایش پیدا کند اما به‌خاطر همان وضعیت درآمدهای ارزی این کار انجام نشد‌. تراکم این فشار روی قیمت ارز باعث شد در سال ۹۱ به‌دلیل شرایط خاصی که پیش آمد این فنر باز شود و نرخ ارز از کنترل خارج شد و عدم تعادلی پیش آمد‌.
وی تصریح کرد: اما با تلاش‌هایی که انجام شد هم‌اکنون دو نرخ در بازار مورد مبادله قرار می‌گیرد که یکی نرخ رسمی ۲۴۷۷ تومان (مرکز مبادلات) و دیگری نرخ حدود ۳۰۰۰ تومان (بازار آزاد) است؛ خوشبختانه بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری نرخ دلار به ثبات رسیده است‌.
سکاندار بانک مرکزی در دولت یازدهم همچنین با تاکید بر اینکه برنامه جدی بانک مرکزی نرخ یکسان ارز و استقرار نظام شناور ارزی است، اضافه کرد: پیش‌بینی می‌شود تا اواخر سال ۹۳ متناسب با شرایطی که پیش می‌آید و با توجه به شرایط تحریم مجددا سیاست یکسان نرخ ارز با استفاده از شناور مدیریت‌شده اجرایی شود‌.
اجرای فاز دوم هدفمندی سال ۹۳
سیف در بخش دیگری از سخنان خود به برنامه‌های دولت درباره قانون هدفمندی یارانه‌ها اشاره و تصریح کرد: قانون هدفمندی یارانه‌ها بسیار دقیق بود ولی در اجرا متاسفانه انحرافاتی رخ داد که باعث عدم نمایان شدن آثار این قانون در اقتصاد شد‌.
رییس کل بانک مرکزی از برنامه دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها در سال ۹۳ خبر داد و گفت: قرار بود فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها در سال ۹۲ انجام شود ولی به نظر می‌رسد این بخش از قانون به سال ۹۳ موکول شود‌.
به‌گفته وی، در حال حاضر افزایش قیمت حامل‌های انرژی در مجلس مطرح بوده اما آنچه مسلم است اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها در سال آینده است؛ با برنامه‌ریز‌ی‌های صورت گرفته این بخش از فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها به سال آینده موکول شده است‌.
رفع تدریجی تحریم‌ها
رییس کل بانک مرکزی در ادامه البته اشاره‌ای هم به وضعیت تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران داشت و اعلام کرد: مسلما نوع اتفاقاتی که اخیرا‌ درباره تحریم‌ها رخ داده است این امید را ایجاد می‌کند که در آینده با توجه به افق مثبتی که ایجاد شده شرایط ما بهتر خواهد شد‌.
وی با بیان اینکه «برنامه‌ریزی‌ها به‌نحوی است که فکر نمی‌کنیم تحریم‌ها به‌سرعت می‌تواند از بین برود»، تصریح کرد: طبیعتا رفع تحریم‌ها تدریجی خواهد شد‌. در بهترین شرایط هم باز زمان زیادی می‌برد که لغو تحریم بتواند آثار خود را نشان دهد‌.
این عضو کابینه یازدهم ادامه داد: در مجموع جهت‌گیری به‌سمتی است که ثبات مناسب و مورد نیاز برای رشد فعالیت‌های اقتصادی در اقتصاد به وجود آید؛ رشد تولید و فعالیت‌های اقتصادی نیازمند شرایطی است که امکان پیش‌بینی شرایط برای سرمایه‌گذار وجود داشته باشد‌.
سیف ضمن اشاره به اینکه بانک مرکزی درصدد هست که از هر طریق ممکن ثبات به اقتصاد کشور بازگردد، افزود: ما نیاز به اقداماتی داریم که منجر به تقویت شرایط محیط کسب و کار شود؛ یکی از این اقدامات استانداردهای حاکمیت شرکتی است که در حال حاضر اقدامات اولیه انجام شده و امیدواریم هرچه زودتر به‌صورت تدوین‌شده در معرض همه‌پرسی عمومی قرار گیرد و بعد به مجلس ارایه شود و بعد از تصویب شرایط مناسبی را در بنگاه‌ها و ایجاد ثبات در بنگاه‌های اقتصادی به وجود آورد‌. رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه تحریم اثر خود را دارد، ادامه داد: برهمین اساس برنامه‌ریزی‌هایی که بانک مرکزی انجام می‌دهد با توجه به این واقعیت است که جریان درآمدهای نفتی محدود شده است بنابراین علاوه بر جریان ورودی منابع ارزی در کشور در استفاده منابع موجود نیز محدودیت‌هایی وجود دارد‌. البته باید توجه داشت تحولاتی که در تحریم‌ها اتفاق می‌افتد در این زمینه تاثیرگذار است‌.
مسکن مهر از جیب ضعفا ساخته شد
سیف در ادامه گفت‌وگوی خود با ایرانیان مقیم آمریکا به طرح مسکن مهر اشاره و تصریح کرد: مسکن مهر یکی از طرح‌هایی است که در دوره گذشته اجرا شد؛ پایه پولی حجم نقدینگی ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است که با ضریب فزاینده پنج برابر به این میزان رسیده است‌. ۴۸ هزار میلیارد تومان از این ۱۰۰ هزار میلیارد تومان دقیقا متعلق به مسکن مهر است؛ یعنی این حجم نقدینگی می‌توانست ۶۰ درصد باشد‌. وی ضمن تاکید بر «تصمیمات غیرکارشناسی موجب شده این آثار منفی در نقدینگی و تورم به وجود آید» ابراز امیدواری کرد که در دولت تدبیر و امید با اتخاذ سیاست‌های درست و بهینه وضعیت اقتصادی مطلوب شود و رشد نقدینگی و نرخ تورم بهبود یابد‌.
رییس کل بانک مرکزی در همین ارتباط تاکید کرد: به‌قول یکی از دوستان مسکن مهر از جیب ضعفا ساخته شد چراکه تورم حاصل از اجرای این طرح را مردم ضعیف تحمل می‌کردند‌.
بودجه ۹۳ واقع بینانه به مجلس می‌رود
سیف یکی دیگر از طرح‌های اجراشده در دولت قبل را هم مورد اشاره قرار داد و درباره طرح بنگاه‌های زودبازده این‌طور گفت: بخشی از توان اعطای تسهیلات نظام بانکی به طرح بنگاه‌های زودبازده اختصاص داده شد ولی نتایج مثبتی به بار نیاورد و در نهایت تعداد زیادی طرح‌های نیمه‌تمام در نقاط مختلف کشور به وجود آورد. یکی از کارهای بانک مرکزی برنامه‌ریزی برای به سرانجام رساندن این طرح‌هاست.
وی البته درباره وضعیت نامطلوب اشتغال در کشور نیز توضیحاتی را داد و اعلام کرد:‌ درصد عدم اشتغال در کشور ۱۳ درصد برآورد شده که البته این میزان در سطوح مختلف متفاوت است ولی متوسط ۳ تا ۵/۳ میلیون نفر را دربرمی‌گیرد. ما حدود پنج میلیون نفر جوانان فارغ‌التحصیل آماده ورود به بازار کار داریم‌. باید به‌سرعت به فکر ایجاد اشتغال برای این گروه باشیم‌. رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه دولت مسلم است که انضباط در فضای مالی و فعالیت‌های اقتصادی ایجاد کند، ادامه داد: «یکی از کارهایی که دراین‌باره انجام شد نوع رفتار دولت در بودجه ۹۲ بود، حجم بودجه امسال ۲۱۰ هزار میلیارد تومان بود‌. همیشه اصلاحیه بودجه برای ترمیم کمبودها و افزایش میزان بودجه به مجلس می‌رفت اما این‌بار دولت برای کاهش به ۱۵۷ هزار میلیارد تومان بودجه را به مجلس برد تا واقع‌بینی در هزینه‌ها و درآمدها باشد‌. این تفکر در بودجه ۹۳ هم وجود دارد و دولت بودجه‌ای را به مجلس خواهد برد که بتواند عملیاتی کند.»