روابط بین الملل با گذشته زندگی نمی کند

علی خرم- سفر وزیر خارجه بریتانیا به تهران مستقل از هر رابطه‌ای برای ایران و انگلیس یک گام جدیدی محسوب می‌شود بریتانیا برای ایران جایگاه مشخص و مهمی دارد هم به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت و هم اینکه یکی از اعضای گروه ۱+۵ است همچنین انگلیس یکی از قدرت‌هایی است که در خاورمیانه سابقه نقش و نفوذ دارد‌. همه‌ کشورهای عربی به جز سوریه و لبنان بعد از جنگ جهانی اول و بعد از فروپاشی عثمانی برای سال‌ها تحت قیومیت انگلستان بودند. انگلستان در قضیه سه جزایر ایرانی هم نظر مساعدی دارد و خیلی از تحولات جزایری ایرانی به ویژه ابوموسی از طریق هماهنگی با انگلستان در سال ۱۹۷۱ انجام شده است‌.
با توجه به اینکه ترامپ علم مخالفت با ایران را برداشته و از طرفی عربستان و اسراییل هم در منطقه، آتش‌افروزی علیه ایران می‌کنند حفظ روابط با بریتانیا می‌تواند برای ایران مهم باشد. ایران باید اروپایی‌ها به ویژه سه کشور بریتانیا‌، فرانسه و آلمان را در کنار خودش داشته باشد‌. در همین موضوع توافق هسته‌ای دیدیم که یک ساعت بعد از سخنرانی ترامپ رهبران سه کشور یعنی بریتانیا فرانسه و آلمان بیانیه مشترک دادند و از اینکه ایران به تعهدات خود در توافق هسته‌ای عمل کرده حمایت کردند لذا همه این‌ها در سطح بین‌المللی برای ایران ارزشمند است. انگلستان به عنوان دومین بازار مالی جهان بعد از نیویورک است در جایی که ایران دسترسی به نیویورک ندارد لندن باید دربش به روی ایران باز باشد و ایران بتواند کلیه تحولات و روابط بانکی خود را در سطح دنیا را از طریق لندن انجام دهد وگرنه هرگونه صادرات‌، واردات و تحولات مالی ایران دچار مشکل می‌شود. دلیل بعدی برای اینکه ایران به انگلستان نزدیک شود صاحب تکنولوژی بودن این کشور است و از این جهت جایگاه ویژه‌ای دارد و از این بابت نیز برای ایران مهم هستند قبل از تحریم‌ها هم ایران از خیلی از تکنولوژی‌های انگلیسی استفاده می‌کرد‌. اگر همه این دلایل را کنار هم بگذاریم برای ایران قطعا همکاری و نزدیکی با انگلستان منافع بسیاری دارد‌‌ اما بر روابط ایران و انگلیس از سال‌ها قبل و از دوره‌ استعماری انگلیس تا‌کنون سایه سنگینی افتاده و آن کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۰ است که مربوط به ملی شدن نفت در ایران بود. این سوابق ایران را آزار می‌دهد و ذهنیت تاریخی‌اش را خراب می‌کند اما روابط بین‌الملل هیچ وقت با گذشته زندگی نمی‌کند بلکه گذشته را به عنوان درسی برای هوشیاری در آینده قرار می‌دهد. یعنی اگر از روسیه، انگلستان‌، آمریکا یا هر کشوری ضربه خوردیم دلیل براین نیست که آینده را قطع کنیم. اگر کودتایی شده‌، قراردادهای نابرابر تحمیل شده و یا کارهای استعماری دیگری صورت گرفته باید آنها را به عنوان ذهنیت تاریخی داشته باشیم اما نگاه به آینده داشته باشیم. برای انگلیس نیز ایران مهم است. ایران در خاورمیانه نقش‌آفرینی می‌کند و می‌تواند یک شریک فعال در مبارزه با تروریسم‌، در زمینه اقتصادی‌، تجاری، سیاسی و بین‌المللی باشد‌. اکنون که خاورمیانه در آشوب به سرمی‌برد ایران در کنار بریتانیا و بریتانیا در کنار ایران می‌توانند کمک شایانی کنند‌. موضوع مشترک دیگر ایران و انگلیس به اسم نازنین زاغری است که شهروند ایرانی- بریتانیایی است که در زندان به سر می‌برد این موضوع باید به نحوی پایان برسد از طرفی هم طلب‌هایی است که ایران از انگلیس داشته و حالا انگلیس اعلام آمادگی کرده که بخشی از اینها را به ایران بازگرداند که معادل ۴۰۰ میلیون پوند است برای ایران بازگشت پول‌های گذشته‌اش مهم است پس باید با یک ذهن فعال و نگاه به آینده، ایران و انگلیس پشت میز بنشینند و سعی کنند مشکلات گذشته خود را حل کنند. هیچ کشوری در دنیا خودش را اسیر گذشته نکرده بلکه همه اتفاق‌های قبل را رسیدگی می‌کنند اما دفترش را می‌بندند و در عین حال فرصت‌ها آینده را از دست نمی‌دهند.