روایتی روانشناسانه از یک قاتل سریالی

کارگردان نمایش «یخ‌زده» مساله حفظ بنیان خانواده و پرداختی داستانی و روانشناسانه به یک قاتل سریالی را‌ از مهم‌ترین دغدغه‌های خود در اجرای این نمایش دانست. رضا بهکام که این روزها نمایش «یخ‌زده» را در تئاتر ‌هامون روی صحنه می‌برد، درباره اهمیت این نمایشنامه که نوشته بریانی لاوری است و دلیل انتخاب آن گفت: دغدغه حفظ بنیان یک خانواده که گاهی با یک غفلت مسیر زندگی برای همیشه عوض می‌شود، حفظ خانواده به عنوان کوچک‌ترین و مهم‌ترین جزء از اجتماع از بارزترین دلایل انتخاب متن برای من به شمار می‌آید و اهمیت دوم، پرداختن به بعد درام داستانی و موضوعی ملتهب و البته جهان‌شمول در نمایشنامه «یخ‌زده» است که با قرار دادن روایت اصلی در روندی اقتباسی به این مهم دست یافته‌ام.
این کارگردان تئاتر درباره مباحث روانشناسانه‌ای که کمتر در تئاتر به آن پرداخته شده اما به عنوان یک معضل همیشگی در جامعه مطرح هستند نیز توضیح داد: بررسی تروما یا آسیب‌های روحی و روانی یک مجرم سریال به موازات تست‌های پاتولوژیک از مغز و فیزیولوژیک از مجرم، داستان موازی دوم نمایش «یخ‌زده» است که سازوکار روند علمی روایت را قوام بخشیده و بهره‌مندی از جنبه‌های مستند داستانی بر آن صحه می‌گذارد. او با ارائه توضیحاتی درباره روند تمرین و آماده‌سازی این اثر نمایشی و نیز همکاری با مشاوران روانشناسی افزود: از دو مشاور روانشناس در مورد تحلیل شخصیت‌های نمایش برای بازیگران بهره برده‌ایم تا بازیگران در مسیر پلات درونی به عطف‌های دراماتیک کار آگاه باشند. ضمن آنکه با سود جستن از یک مشاور کارگردان خبره دو ایده را با نظر ایشان در کار تقویت کردم؛ ابتدا شرق‌شناسی در دو صحنه «بند رخت‌آویز» و «فنگ‌شویی» و دیگری عملی کردن لایو پروجکشن به روی کلوزآپ سر مجرم سریالی به سبب تمرکز بر میمیک‌های صورت وی که ایده دوم بسیار وقت‌گیر و در اجراپذیر شدن آن دچار مشکل بودیم اما با کمک فردی متخصص در این زمینه به این مهم دست یافتیم. بهکام ادامه داد: در تلاش بودیم تا در یک روند تمرینی شش ماهه بازیگران را برای نقش‌های خود آماده کنیم و نقش عواملی چون منشی صحنه و گروه کارگردانی و دستیار یک بسیار مهم بوده است که همواره کمک حال من بوده‌اند. به همراه بازیگران، فیلم‌های مختص این ژانر و موضوعات مشترک و همچنین موارد مستند تخصصی در حوزه روانپزشکی و خانواده را به تماشا نشستیم و در حین تمرینات روانشناسان گروه به تحلیل نقش‌ها برای بازیگران پرداختند تا بتوانیم طیف وسیعی از اختلالات روحی و روانی را به شکلی صحیح و اصولی در بازی‌ها اعمال کنیم. این کارگردان درباره اجرای آثار علمی و متفکر در تئاتر امروز ایران گفت: ممکن است چنین تئاترهایی که از جنس نمایش‌های تجاری‌محور نیستند، در گیشه موفق نباشند اما مهم پیام اجتماعی و آگاهی‌بخش برای جامعه بوده که برای شخص من از اهمیت بسزایی برخوردار است. امید دارم این نمایش که به نظرم از منظر فنی و اجراپذیر شدن متن، مسیر سختی را برای من و گروه «یخ‌زده» رقم زد، مورد توجه و حمایت تماشاگران فهیم تئاتر و سینما قرار بگیرد. نمایش «یخ‌زده» به کارگردانی رضا بهکام با بازی ریحانه ‌سلامت، مرتضی ‌کوهی، روژینا ‌ابراهیمی، بهادر ‌باستان‌‌حق، نسیم ‌عربانی، علی ‌ایزدی‌‌سفیددشتی، روشا ‌صدیقیان، مستانه ‌مرید (بازیگر بدل کودک در صحنه سردخانه) روی صحنه می‌رود.