روحانی تسلیم نشود

آرزو فرشید- چینش کابینه نخستین اقدام رییس‌جمهور منتخب است و ترکیب آن به روشنی نشان خواهد داد که روحانی چقدر بر مواضع خود پایبند می‌ماند. تنها یک هفته تا مراسم تحلیف فرصت باقی است و بعد از همه گمانه‌زنی‌هایی که تاکنون صورت گرفته است، شنیده‌ها از این حکایت می‌کند که رییس‌جمهور منتخب تحت تاثیر فشارهای جناح اصولگرا در مورد برخی از اعضای کابینه تجدیدنظر کرده است. اگر این‌طور باشد باید منتظر دولتی باشیم که در مقابل جناح بازنده انتخابات تسلیم شده است. اگر هم این‌طور نباشد باید منتظر رای اعتماد نگرفتن عده‌ای از فهرست پیشنهادی روحانی باشیم.
حتما گزینه دوم بهتر خواهد بود چراکه اصولگرایان را وادار می‌کند دلایل روشنی برای مخالفت‌هایشان ارایه کنند و به رییس‌جمهور منتخب نیز فرصت می‌دهند که در مقابل مردمی که به وی رای داده‌اند، سربلند بماند.
فشارهای بی‌سابقه
محمدعلی ابطحی در مورد فشارهایی که بر روحانی وارد می‌شود به «جهان‌صنعت» گفت: معتقد هستم آقای روحانی از سوی اصلاح‌طلبان زیر فشار نیست و تنها از مشاوره‌های مختلف استفاده می‌کند اما جناح اصولگرا در طیف‌های مختلف فشارهای بی‌سابقه‌ای را بر رییس‌جمهور منتخب وارد می‌کند و قصد دارد وی را از بدنه اصلی رای‌دهنده جدا کند.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه اگر این اتفاق بیفتد امیدواری ایجاد شده در جامعه به سرخوردگی بدل خواهد شد، گفت: این‌طور که به نظر می‌رسد این گروه تصور می‌کنند فرد دیگری از گروه خودشان در این انتخابات پیروز شده است.
ابطحی در پاسخ به این سوال که نتیجه عقب‌نشینی آقای روحانی در برابر این فشارها چه خواهد بود، اظهار کرد: امیدواریم روحانی تحت تاثیر این حرف‌ها قرار نگیرد اما اگر این اظهارنظرها بر گزینه‌های وزارت تاثیر گذارد، قطعا دولت یازدهم پشتوانه مردمی خود را از دست خواهد داد.
وی افزود: مردم باید احساس کنند رییس‌جمهوری که برگزیده‌اند سرکار است و در این صورت از توقعات و مشکلات کشور کاسته می‌شود اما اگر خلاف این باشد شاهد آن سرخوردگی خواهیم بود که در نتیجه آن جامعه مدنی از رییس‌جمهور جدا می‌شود.
ابطحی در پاسخ به این سوال که آقای روحانی در صورت عقب‌نشینی در گام نخست (چینش کابینه) با چه واکنشی از سوی اصلاح‌طلبان مواجه خواهد شد، تنها گفت: ان‌شا‌ءالله که این‌طور نخواهد شد.
روحانی سوپرمن نیست
صادق زیبا کلام در گفت‌وگویی با جهان‌صنعت در رابطه با شانس موفقیت روحانی در صورت تسلیم شدن در برابر فشار‌های اصولگرایان گفت: در ابتدا اصولگرایان می‌گفتند که آقای روحانی بهتر است از عناصر معتدل و میانه‌رو استفاده کنند. بعد یک گام جلوتر آمدند و گفتند که ایشان نباید از «فتنه‌گران» در دولت استفاده کند. بعد هم یک گام جلوتر آمدند و گفتند که ایشان حق ندارند از «ساکتین فتنه» هم استفاده کنند. آقای صدیقی، امام جمعه تهران هم باز هم یک گام جلوتر آمدند و سطح تهدیدات را یک مرحله دیگر هم ارتقا دادند. متاسفانه هر روز بیش از روز پیش اصولگرایان دارند آقای روحانی را زیر فشار بیشتری برای انتخاب اعضای کابینه قرار می‌دهند.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب توضیح داد: توجه داشته باشید که آقای روحانی سوپرمن نیستند و ممکن است اینجا و آنجا تسلیم فشار‌های اصولگرایان بشوند و فی‌المثل فردی را که برای وزارت ارشاد یا اطلاعات یا کشور یا خارجه در نظر گرفته‌اند را به واسطه این فشارها کنار بگذارند و فردی را که بیشتر مورد توافق اصولگرایان است جایگزین آن فردی که آقای روحانی و مشاورینشان در نظر داشته‌اند، بنمایند. نمی‌گویم که حتما این اتفاق می‌افتد یا افتاده اما نگران فشارهای اصولگرایان بر روی آقای روحانی هستم.
وی در پاسخ به این سوال که اگر در آغاز راه این اتفاق بیفتد امیدی به ادامه راه در چهار سال آینده خواهد بود، گفت: ببینید من از اول کار هم دقیقا متوجه این مساله یا معضل بنیادی شده بودم. به همین خاطر توصیه‌ام برای ریاست‌جمهوری فردی مثل آقای ناطق‌نوری بود که اولا اصولگرایان نتوانند ایشان را به راحتی تحت فشار قرار دهند، ثانیا اینکه ایشان هم به این آسانی‌ها تسلیم نمی‌شدند. البته مقصودم این نیست که آب پاکی را روی دستان شما بریزم اما اگر به جای آقای روحانی، فی‌المثل آقای ناطق نوری می‌بود، خیال من و شما امروز می‌توانست خیلی جمع‌تر باشد. یا اگر به جای آقای ناطق نوری آقای هاشمی‌رفسنجانی می‌بود، خیال ما حتی بیشتر هم جمع می‌بود و نگرانی خیلی‌خیلی کمتر می‌شد از بابت اینکه اصولگرایان بتوانند اراده خودشان را برای وزارتخانه‌های کلیدی به ایشان تحمیل کنند. به هر حال امیدوارم روحانی هم در مورد وزارتخانه‌های کلیدی قرص و محکم بایستند و تسلیم نشوند.
وی افزود: آن چیزی که آرمانی و مطلوب است آن است که مثل جوامع توسعه یافته و دموکراتیک، اصولگرایان قاعده بازی دموکراسی را بپذیرند. بپذیرند که نامزد آنها در جریان انتخابات شکست خورده و جریانی که در انتخابات بیشترین رای را آورده است، حالا باید زمام امور مملکت را برای چهار سال آینده در دست داشته باشد. نه اینکه انگار نه انگار که اصولگرایان در انتخابات شکست خوردند و مردم به آنها نه گفته‌اند و نامزد آنها چهار میلیون رای بیشتر نیاورده و ۱۹ میلیون نفر به جریان مقابل آنان رای دادند. آرمان و ایده‌آل این می‌شد که اصولگرایان می‌پذیرفتند در ۲۴ خرداد‌ماه چه اتفاقی افتاد و به تبعات آن گردن می‌نهادند.
معیارهای وزیر علوم خوب
زیباکلام با بیان اینکه مگر اصولگرایان در سال ۸۴ یا ۸۸ نظر آقای هاشمی‌رفسنجانی، خاتمی یا اصلاح‌طلبان را در تعیین اعضای دولتشان جویا شده بودند که حالا امروز انتظار دارند آقای روحانی نه‌تنها با آنها به رایزنی پرداخته بلکه نظراتشان را هم اعمال کنند، گفت: نه‌تنها اصولگرایان در سال ۸۴ یا ۸۸ مطلقا نظر آقای‌هاشمی و اصلاح‌طلبان را لحاظ نکردند و نپرسیدند بلکه همه مسوولانی را هم که در ۱۶ سال قبلش، یعنی در دوران آقای هاشمی‌رفسنجانی و خاتمی مسوولیت داشتند بولدوزر‌وار کنار گذاشتند. اما به هر حال نظام ما این‌‌گونه است. جناحی که پنج، شش میلیون طرفدار بیشتر ندارد، می‌تواند نظر خود را به ۵۰ میلیون نفر دیگر دیکته کند.
این فعال سیاسی با اشاره به صحبت‌های حجت‌الاسلام صدیقی در مورد اینکه مبادا سکولارها وزیر علوم شوند و دانشگاه‌های ما را سکولار کنند، اظهار کرد: نه در زمان آقای هاشمی و نه در زمان آقای خاتمی، وزرای علوم به هیچ روی نه سکولار بودند، نه لیبرال نه غرب‌زده و نه هیچ‌یک از صفاتی که آقای صدیقی به آنان نسبت داده‌اند. فقط یک نکته است، آنان مثل وزرای علوم اصولگرای مورد تصدیق آقای صدیقی، مثل برگ خزان استادان و دانشجویان را از دانشگاه‌ها کنار نگذارده یا ستاره‌دار نمی‌کردند. متوجه بودند که اینجا دانشگاه است و سربازخانه نیست که همه مثل هم فکر کنند، همه مثل هم رژه بروند، همه مثل هم سر یک ساعت بخوابند و سر یک ساعت بیدار شوند و همه مثل هم لباس بپوشند. آنان استادانی را که مثل مسوولان نمی‌اندیشیدند، مثل حکومت نگاه نمی‌کردند و هرچه را که مسوولان می‌گفتند درست است تایید نمی‌کردند، با بازنشستگی زودرس یا اتهاماتی دیگر از دانشگاه بیرون نمی‌کردند و اجازه نمی‌دادند که در یک دانشگاهی مثل دانشگاه علامه طباطبایی که گل سرسبد علوم انسانی ما بود، استادانی را که منتقد حکومت بودند، ممنوع‌التدریس کنند. آقای صدیقی چون وزرای آقای هاشمی و خاتمی این‌‌گونه عمل نمی‌کردند و برعکس چون وزرای اصولگرا ظرف هشت سال گذشته این‌‌گونه عمل می‌کرده‌اند، اولی‌ها را سکولار، لائیک، لیبرال و غرب‌زده می‌دانند و دومی‌ها را مکتبی، انقلابی، مبارز و اسلام گرا. ملاک و معیار آقای صدیقی برای یک وزیر علوم مناسب و یک رییس دانشگاه مناسب آن است که او بتواند بزند، بگیرد و ببندد و هر که این‌‌گونه عمل نکند از نظر آقای صدیقی نه مکتبی است و نه انقلابی بلکه سکولار است. از نظر آقای صدیقی سکولاریسم، یعنی گرفتن و زدن و بستن و اجازه تفکر به دیگری ندادن.
روحانی در پاسخ به این سوال که آیا روحانی در برابر این طرز تفکر تسلیم خواهد شد، گفت: روحانی باید قرص و محکم بایستد و تسلیم نشود. باید مرتبا به اصولگرایان یادآوری کند که سیاست‌های آنان ظرف هشت سال گذشته کشور را به چه صورتی در آورده بوده. باید مرتبا به اصولگرایان یادآوری کند که اگر مردم موافق سیاست‌های شما می‌بودند به آقای جلیلی یا آقای دکتر ولایتی رای می‌دادند.وی افزود: اگر ایشان در ابتدای کار تسلیم شود و اجازه دهد اصولگرایان به ایشان دیکته کنند، خیلی امیدی برای چهار سال آینده باقی نمی‌ماند.
انتخاباتی در کار نبوده
ایرج ندیمی، نماینده مجلس شورای اسلامی در همین رابطه گفت: به نظر می‌رسد قواعد سیاسی انتخابات در ایران براساس برد و باخت تنظیم نشده است چراکه گروه ناکام در انتخابات اخیر بیش از جناح پیروز از رییس‌جمهور منتخب توقع دارند.وی افزود: این فشارها اصلا منطقی نیست زیرا اصولگرایان باید اجازه دهند که آقای روحانی براساس افکار و انتظاراتی که ایجاد کرده است و البته در قالب قوانین و قواعد عمل کند.
نماینده مردم لاهیجان تصریح کرد: برخی مکاتبات، اظهارنظرها و فشارهای رسانه‌ای این اندیشه را متبلور می‌کند که انتخاباتی در کار نبوده است. به‌عنوان مثال گروهی از نمایندگان در مجلس که برای کاندیدای دیگری تبلیغ می‌کردند اکنون به نحوی رفتار می‌کنند که گویی کاندیدای مورد نظر ایشان در انتخابات پیروز شده است.
وی در مورد برخی شایعات در فضای سیاسی کشور که از وجود مخالفت‌هایی با وزارت برخی از چهره‌های سیاسی حکایت دارد، گفت: این حرف‌ها زده می‌شود، نظر نمایندگان نیز در رای اعتماد دادن به وزرا ملاک است اما نباید به این صورت فشارهایی وارد کنیم زیرا این رفتار درست نیست و نتیجه معکوس خواهد داشت.
ندیمی تصریح کرد: اگر مردم ببینند که رییس‌جمهور منتخبشان بر انتظاراتی که ایجاد کرده بود و وعده‌هایی که مطرح کرده بود پایبند نیست به اصل انتخابات بی‌اعتقاد می‌شوند.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: هنوز فهرست رسمی کابینه اعلام نشده است و از حالا نباید علیه کسانی که احتمال دارد در این فهرست باشند، جو‌سازی و سند‌سازی کرد.وی توضیح داد: باید باور کنیم که فردی و فکری انتخاب شده است و باید اجازه دهیم که این فرد در چارچوب اصلی نظام به صورت آزادانه عمل کند. هرگونه خط‌دهی مصداقی و اشاره به اشخاص در این شرایط اشتباه است و نباید با فشارهای اینچنینی روحانی را در تنگنا قرار دهیم. وی ادامه داد: رییس‌جمهور منتخب افکاری را عرضه کرده است که اگر به آنها وفادار نباشد هوادارانش را از دست می‌دهد و در این صورت مردمی که می‌بینند رییس‌جمهور منتخبشان استقلال نظر ندارد در مورد وی تجدیدنظر می‌کنند.ندیمی یادآور شد: بازندگان انتخابات نباید نظر خود را به این شکل القا کنند و نظرشان حدود قانونی و در محل قانونی مطرح کنند. حق نقد رییس‌جمهور حدود قانونی برای نمایندگان محفوظ است اما اینکه بگوییم «این را» و « آن را » فشار غیرمنطقی را بر دولت آینده تحمیل می‌کنیم.وی در پاسخ به این سوال که در صورت از دست رفتن پشتوانه مردمی دولت یازدهم به واسطه عقب‌نشینی از مطالبات مردم که در مرحله اول در چینش کابینه می‌تواند نمود پیدا کند، چه عواقبی خواهد داشت و از چه مسیری قابل پیگیری است، اظهار کرد: مردم نمایندگانی دارند که وظیفه دارند از حقوق آنها صیانت کنند. اساسا دموکراسی غیرمستقیم از طریق مجلس محقق می‌شود. مجلس شورای اسلامی با مدیریت اجرایی و تقنینی که دارد این مسایل را کنترل می‌کند.