روزی که دولت ایران به دشمن شماره یک خود پناهندگی داد

دولت هخامنشی ایران با دادن پناهندگی به تمیستوکلس دشمن شمار یک خود، یادگار پسندیده‌ای از ایرانیان برای نسل‌های بشر باقی‌گذارده که ۲۵ قرن به عنوان اوج مدنیت و رعایت احوال و شئون انسان‌ها مورد احترام است. این پناهندگی پُر‌سر و صدا که توسیدیدس، دیودوروسو پلوتارکآن را برای نسل‌های بشری بعد از خود شرح داده‌اند فصلی آموزنده از تاریخ عمومی را تشکیل می‌دهد. تمیستوکلس یک اندیشمند، دموکراسی‌دوست، دولتمرد و نظامی (استراتژ) یونانی بود که در این زمینه‌ها اندرزهای بسیاری از وی به جای مانده که به کار بسته می‌شوند. تمیستوکلس بود که در زمان اقتدار خود، با گوشزد کردن خطر گسترشگری ایرانیان به آتنی‌ها، سطح استخراج معادن نقره یونان را چند برابر کرد و با درآمد اضافی برای وطن ۲۰۰ کشتی سه ردیف پاروزن Trireme (ترایریم = تریرم) ساخت و به این وسیله قدرت دریایی را سه برابر کرد و سپس در جریان لشکرکشی خشایارشا به یونان در سال ۴۸۰ پیش از میلاد، با دو خدعه جنگی، ناوگان ایران را وارد تنگه (کانال) کم‌عرض سالامیس ساخت و به دام انداخت و ….
تمیستوکلس که بقای استقلال یونانیان آن عصر نتیجه اندیشه‌های اوست، پس از ناموفق ساختن ایران در تصرف شبه‌جزیره یونان، خود گرفتار رقابت‌های داخلی بر سر قدرت شد و برخی از رقیبانش او را متهم کردند که بیش از جمع کل درآمد مشروع، ثروت‌اندوزی شخصی کرده که اتهامی برابر با سوء‌استفاده مالی از قدرت بود؛ اتهامی که شنیدن آن برای مردم معمولی و طبقه بی‌ثروت جامعه جالب است. این اتهام باعث طرد تمیستوکلس از قدرت و ضبط اموال اضافی او در سال ۴۷۱ پیش از میلاد شد که میزانش چشمگیر هم نبود. این اقدام باعث رنجش تمیستوکلس و مهاجرت او از آتن به اسپارت شد و چون پس از مدتی اقامت در اسپارت، این منطقه را به حد آتن دموکراتیک و دارای دادگاه‌های منصف و مطمئن ندید با ارسال این پیام برای آتنی‌ها که زندگی در منطقه‌ای که دادگاهش اطمینان‌بخش و تضمینی برای حفظ حقوق انسان نباشد از دوزخ بدتر است عزم آرگوس و سپس کورکور و آنگاه ایونی (در آسیای صغیر) کرد و وارد شهر مگنسیا در ایونی (قلمرو ایران) شد و با فرستادن پیامی توسط پیک ویژه ساتراپ محل به شوش و از آنجا به پاسارگاد از دولت ایران تقاضای پناهندگی کرد.
اردشیر یکم (درازدست) شاه وقت از دودمان هخامنشیان در بیست و چهارم سپتامبر سال ۴۶۴ پیش از میلاد نه تنها به تمیستوکلس پناه داد، بلکه فرمانداری شهر مگنسیا را هم به وی سپرد و برایش یک مستمری سالانه برابر ۵۰ تالنتTalent (تالان) نقره در نظر گرفت و از او خواست که در عوض، نظرات و پیشنهادهایش را برای شخص او (شاه) ارسال دارد.
تمیستوکلس به مدت چهار سال و چند ماه با احترام تمام در مگنسیا زندگی کرد و در سال ۴۶۰ پیش از میلاد در ۶۵ سالگی درگذشت. بعدا که از او رفع اتهام و اعاده حیثیت شد، یونانیان بقایای استخوان‌هایش را به آتن منتقل و در وطن دفن کردند.