روزی که روس‌ها کرمانشاه را تصرف کردند

۲۵ فوریه ۱۹۱۶ (ششم اسفند ۱۲۹۴) نیروهای روسیه تصرف شهر کرمانشاه را پس از عقب راندن ژاندارم‌های ایران تکمیل کردند. نیروهای روسیه از چهارم اسفند به کرمانشاه رخنه کرده بودند. دفاع نیروی ژاندارم از کرمانشاه به رغم نداشتن اسلحه سنگین چشمگیر بود. پیش از سقوط کرمانشاه گروه‌هایی که از تهران، قم و اصفهان به این شهر رفته بودند و نیز اعضای کمیته دفاع ملی به قصر شیرین نقل مکان کرده بودند. در پی سقوط کرمانشاه، عبدالحسین میرزا فرمانفرما رییس‌الوزرای وقت به نشانه اعتراض به اقدام روس‌ها از سمت ریاست دولت کناره‌گیری کرد.
دولت وقت ایران در آغاز جنگ جهانی اول (جنگ اروپاییان با یکدیگر) اعلام بی‌طرفی کرده بود که به آن احترام گذارده نشد و طرفین جنگ دامنه نبرد خود را به ایران کشانیدند که نیروی نظامی کافی برای دفاع از خود نداشت. در دوران جنگ جهانی اول، نیروهای انگلستان و روسیه با هدف جنگ با عثمانی (متحد آلمان) و همچنین قطع نفوذ آلمان وارد ایران شده بودند. توده‌های ایرانی هواخواه آلمان بودند و این هواخواهی که ادامه دارد در جریان جنگ جهانی دوم هم سبب اشغال نظامی ایران توسط نیروهای نظامی دولت مسکو و لندن شد. این بار دولت ایران یک ارتش قابل ملاحظه داشت که دولت لندن با خرید چند افسر ارشد و داشتن شماری سیاستمدار متمایل به خود، ارتش را مرخصی و کشور را بدون دفاع ساخت و اشغال نظامی کرد دفاع محدود تنها در چند نقطه ازجمله کرمان و خوزستان صورت گرفته بود. باوجود این، نیروی هوایی ایران دفاع تمام‌عیار کرده بود.