روزی که مرداویز قهرمان ملی ایرانیان همدان را آزاد ساخت

شانزدهم ژوئیه ۹۳۱ میلادی «مرداویز» قهرمان ملی ایرانیان که برای احیای استقلال، آزادی و حاکمیت ملی ایران کمر همت بسته بود شهر همدان را از عوامل خلیفه عباسی پس گرفت و آنجا را به نام «مردم ایران» متصرف شد. همدان که از آن به عنوان نخستین پایتخت ایران در هزاره اول پیش از میلاد نام برده می شود در سال ۶۴۲ میلادی (سال شکست ارتش ایران در نهاوند از عرب)، سقوط کرده بود.
مردآویز که از شمال ایران به پاخاسته بود سپس مناطق مرکزی ازجمله کاشان و اصفهان را متصرف شد؛ اصفهان را پایتخت ایران اعلام کرد و نخستین جشن سده پس از اضمحلال امپراتوری ساسانیان را در بهمن ماه در سال ۹۳۳ میلادی در آن شهر برگزار و تاکید کرد که مراسم «نوروز» و اعیاد ملی دیگر عینا مطابق عهد قدیم برگزار شود و کسی جز به فارسی سخن نگوید.
ابوجعفر محمد ابن جریر طبری مورخ نامی ایران و صاحب تاریخ ۱۶ جلدی طبری به سال ۹۲۲ میلادی درگذشت و موفق نشد شرح قهرمانی‌های وطن‌دوستانه هموطن خود، مرداویز‌ را برنگارد. در آن زمان در هر گوشه‌ای از ایران قهرمانانی به پاخاسته بودند تا به وطن عظمت گذشته و استقلال بخشند و زبان پارسی را زنده نگه‌دارند که درمیان مازندرانی‌ها و گیلانی‌ها (دیلمان)‌- اسفار (اسوار)، ماکان، مرداویز و پسران بویه بلند‌آوازه‌ترند.