رونمایی از مدل جدید قراردادهای نفتی

«جهان صنعت»- مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اطمینان می‌گوید: برای اجرای پروژه‌های نفتی معطل شرکت‌های خارجی نمی‌مانیم. هر چند این گفته‌های محسن خجسته‌مهر امیدبخش است اما وقتی می‌تواند به عینیت برسد که وعده به عمل تبدیل شود.
البته خجسته‌مهر مدعی است که در همین چندماهی که دولت سیزدهم مستقر شده، سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری در صنعت نفت انجام شده که نتیجه آن احیای توان تولید سه میلیون و ۸۳۸ هزار بشکه نفت در روز است. رقمی که خجسته‌مهر عنوان می‌کند در دولت قبل و با کاهش تولید به دلیل تحریم‌ها، از دست رفته بود. با این حال مدیرعامل شرکت ملی نفت به صورت دقیق هم نمی‌گوید که این سرمایه‌گذاری کجا انجام شده است.
او در گفت‌وگو با ایرنا گفته است: ظرفیت تولید نفت ایران پیش از خروج آمریکا از برجام سه میلیون و ۸۳۸ هزار بشکه در روز بود. با توجه به تحریم‌ها و کاهش تولید نفت ایران، برای حفظ این ظرفیت باید سرمایه‌گذاری‌هایی انجام می‌شد تا چاه‌های تولیدی از مدار خارج نشوند. با این حال در دولت قبل این اقدامات انجام نشد و حدود یک میلیون بشکه از ظرفیت تولید نفت کشور از دست رفت. با روی کار آمدن دولت سیزدهم، احیای این ظرفیت در دستور کار قرار گرفت و با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری، ایران توانست در مدت کوتاهی با اقدامات فنی، ظرفیت تولید نفت را به میزان پیش از تحریم‌ها بازگرداند.
خجسته‌مهر همچنین وعده داده که «اگر تحریم‌ها برداشته شود، بلافاصله می‌توانیم صادرات نفت کشور را تا دو برابر افزایش دهیم.»
مدیرعامل شرکت ملی نفت تصریح کرد: در راستای هم‌افزایی و بهره‌گیری از کلیه مقدورات، پتانسیل‌ها و توانمندی‌های مربوط به تامین سرمایه و منابع مالی موردنیاز جهت توسعه میادین نفت و گاز در کشور در مجموعه وزارت نفت و با هدایتی که وزیر نفت دارد و در هیات مدیره شرکت ملی نفت ایجاد کنسرسیومی از شرکت‌های اکتشاف و تولید و همچنین بانک‌های کشور برای توسعه میادین مشترک غرب کارون به تصویب رسید.به گفته وی پروژه‌های بزرگ و بااهمیت به‌ویژه میادین مشترک نفت و گاز را با یک هم‌افزایی اثربخش در سرمایه‌گذاری در قالب اجرای طرح‌ها و پروژه‌ها نهایی می‌کنیم. در بخش صنعت نفت سیاست دولت سیزدهم و وزارت نفت و شرکت ملی نفت، اولویت‌بخشی به توسعه میادین مشترک نفتی و گازی است.
وی افزود: براین اساس، توسعه فاز دوم میدان آزادگان شمالی در غرب کارون، تکمیل طرح فعلی آزادگان جنوبی و توسعه فاز دوم آزادگان جنوبی به ارزش ۵/۷ میلیارد دلار با بهره‌گیری از توان شرکت‌های اکتشاف و تولید ایرانی، توان فنی و اجرایی آنها و استفاده از توان تامین مالی بانک‌های متعدد در کشور اجرا خواهد شد. این سرمایه‌گذاری و مدل سرمایه‌گذاری وارد فاز انعقاد تفاهم‌نامه و به دنبال آن انعقاد قرارداد خواهد شد.آن‌طور که خجسته‌مهر گفته در این مدل اختصاص سهم سرمایه‌گذاری به هر یک از ذی‌نفعان انجام خواهد شد. به طوری که بر اساس این مدل یک شرکت صاحب صلاحیت اکتشاف و تولید ایرانی توسط چند شرکت ایجاد می‌شود و مابقی سهامداران مفروض ذیل این شرکت خواهند بود و سرمایه‌گذاری در قالب این مدل انجام می‌شود. با این هم‌افزایی است که امکان توسعه موفق این میادین وجود دارد. او گفت: سیاست ما این نیست که پروژه‌های بزرگ را به‌صورت انحصاری به مجموعه خاصی بدهیم بلکه مبتنی بر توانمندی، همه ایرانیان می‌توانند در انجام این سرمایه‌گذاری در قالب شرکت‌ها مشارکت داشته باشند. این یکی از روش‌های مفید است که نقدینگی کشور به سمت اقتصاد مولد هدایت شود.
محدودیتی در نوع قرارداد نیست
خجسته‌مهر با بیان اینکه تمام پروژه‌های نفتی و گازی در ایران از جذابیت ویژه‌ای برخوردارند، گفت: بعید می‌دانم به‌جز نفت و گاز جای دیگری وجود داشته باشد که مطلوبیت و جذابیت بیشتری نسبت به این میادین داشته باشد.
او افزود: در شرکت ملی نفت ایران، محدودیتی در نوع قرارداد نداریم. قراردادها می‌تواند از نوع EPC، بیع ‌متقابل و یا IPC باشد و تمام قراردادها در شرایط حاضر از جذابیت و مطلوبیت برخوردار هستند.
به گفته مدیرعامل شرکت ملی نفت، تمامی میادین نفتی و گازی بعد از توسعه اولیه خودشان نیازمند نگهداشت توان تولید هستند. نگهداشت توان تولید یک پروسه مداوم و مستمر است و اگر نتوانیم نگهداشت توان تولید را به‌درستی انجام دهیم به‌طور طبیعی سالیانه آن میادین نفتی و گازی دچار افت طبیعی تولید ناشی از افت فشار مخازن می‌شوند.
او با اشاره به اینکه میدان گازی پارس‌جنوبی یکی از میادین بزرگ دنیاست و نصف ذخایر گازی کشور را داراست، عنوان کرد: ۷۰ درصد از تولید گاز کشور توسط این میدان انجام می‌شود. در راستای نگهداشت توان تولید و استفاده حداکثری از تولید این میدان، بهره‌برداری حداکثری از ذخایر آن و جلوگیری از مهاجرت گاز به سمت کشور همسایه پروژه فشارافزایی میدان گازی پارس‌جنوبی آغاز شده است.
وی افزود: دراین راستا، مطالعه مفهومی آن انجام شده، در حال انجام مطالعه پایه هستیم و به‌محض انجام مطالعه پایه، وارد فاز اجرایی آن خواهیم شد و این ظرفیت بزرگی برای مردم ایران است.
تفاوت ما با قبلی‌ها
او با تاکید بر اینکه تفاوت این دولت با دولت گذشته این است که ما فرصت‌سوزی نمی‌کنیم، گفت: بلافاصله از زمان به شکل مطلوب استفاده خواهیم کرد. همچنین منتظر کشورهای خارجی نمی‌شویم به‌طوری‌که این انتظار باعث هدررفت ذخایر نفتی و گازی کشور و حرکت ثروت زیرزمینی به سمت همسایه شود.
وی افزود: ما می‌خواهیم با تکیه بر توان داخلی به‌موقع تصمیم بگیریم و اقدام کنیم. البته این زمینه همواره وجود داشته که بتوانیم از سرمایه‌گذاران خارجی نیز بهره ببریم اما هیچ‌وقت نمی‌خواهیم پروژه‌های مهم و اولویت‌دار را هشت سال معطل نگه داریم.
او گفت: بر اساس برآوردها، گاز استحصال‌شده از میدان پارس شمالی، معادل ۴ فاز پارس‌جنوبی خواهد بود و برای رسیدن به این میزان از تولید، سرمایه‌گذاری چهار میلیارد دلاری نیاز است.
ضمن اینکه در حال حاضر توسط مشاور کارهای مطالعاتی اولیه در حال انجام است. برنامه توسعه این میدان نیز به‌صورت مدون و زمان‌بندی شده آماده است و با مشخص شدن سرمایه‌گذار وارد مراحل اجرایی می‌شود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت در خصوص وضعیت پتروشیمی‌ها و کمبود خوراک در آنها هم گفت: اگر به اظهارات شرکت‌های پتروشیمی دقت کنیم یکی از شکوه‌های این شرکت‌ها، خالی بودن ظرفیت این واحدها به دلیل کمبود خوراک است.
مجموعه هلدینگ‌های پتروشیمی به این باور رسیده‌اند که در سرمایه‌گذاری برای تامین خوراک مورد نیاز در بالادست نفت سهیم شوند، زیرا سرمایه‌گذاری برای تامین خوراک مورد نیاز واجب‌تر از احداث یک واحد پتروشیمی است که بعد از احداث با کمبود خوراک مواجه شود.
وی افزود: این سرمایه‌گذاری یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه از سوی هلدینگ‌های پتروشیمی است، زیرا در طولانی‌مدت می‌تواند خوراک مورد نیاز را تامین کند تا پتروشیمی‌ها با ظرفیت کامل به فعالیت بپردازند. در حال حاضر، مهم‌ترین مولفه جهت استمرار فعالیت‌های اقتصادی پتروشیمی‌ها احراز باثبات، پایدار و مطمئن خوراک مورد نیاز خودشان است.